نام پژوهشگر: آیدا معدنی ملاک
آیدا معدنی ملاک غلامحسین حق نیا
یکی از وظایف اصلی قارچ های میکوریزای آربسکولار انتقال عناصر معدنی از خاک به گیاهان می-باشد. در این زمینه پایش هیف های خارجی میکوریزای آربسکولار عاملی بسیار مهم در ارزیابی انتقال عناصر توسط این قارچ ها می باشد. به منظور بررسی کارایی هیف های خارجی میکوریزای آربسکولار در انتقال عناصر کادمیم، روی و فسفر به گیاه شبدر سفید، گلدان های آزمایشی توسط غشای نایلونی با اندازه منافذ 30 میکرومتر به دو بخش هیفی و ریشه ای تقسیم شدند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل (3×6) در سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل دو گونه قارچ میکوریزا (قارچ های گلوموس موسه و گلوموس اینترارادیسز) و بدون قارچ میکوریزا و شش ترکیب از عناصر روی، کادمیم و فسفر (روی 400 ، کادمیم 25، فسفر 50 میلی گرم در کیلوگرم نمونه خاک ، روی و کادمیم، فسفر و روی و کادمیم به همان غلظت ها و شاهد بدون هیچ عنصر ) بودند. گیاهان در بخش ریشه ای رشد داده شدند و عناصر مورد نظر در بخش هیفی گلدان به نمونه های خاک اضافه شدند. رطوبت خاک گلدان ها در حد 70 درصد ظرفیت نگهداری آب توسط آب مقطر به صورت روز در میان تنظیم شد. گیاهان بعد از 90 روز برداشت شدند و کلونیزه شدن ریشه، جذب فلزات و فسفر، محتوی گلومالین خاک با روش های استاندارد اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد تیمارهای میکوریزایی جذب فسفر و روی در اندام هوایی و ریشه گیاهان را در مقایسه با تیمارهای غیرمیکوریزایی افزایش دادند. جذب روی در اندام هوایی به طور میانگین هفت برابر بیشتر از ریشه گیاه شبدر بود. هر دو قارچ میکوریزای آربسکولار جذب کادمیم در اندام هوایی و ریشه شبدر سفید را افزایش دادند، اما جذب در ریشه دو برابر بیشتر از اندام هوایی بود. نتایج همچنین نشان داد زمانی که فسفر، روی و کادمیم به بخش های هیفی گلدان اعمال شدند، کلونیزه شدن ریشه و تولید گلومالین کاهش پیدا کرد. همچنین وجود یک همبستگی مثبت بین پروتئین اندازه گیری شده به روش برادفورد و کلونیزه شدن ریشه آشکار شد.