نام پژوهشگر: شهرام سیف اله زاده

بررسی جامعه شناختی نخبگان سیاسی دوره پهلوی اول ( 1320 – 1304 )
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1390
  شهرام سیف اله زاده   محمد ثقفی نژاد

این پژوهش در صدد بررسی جامعه شناختی نخبگان سیاسی دوره پهلوی اول به منظور پاسخ به پرسش اصلی این پژوهش یعنی جایگاه و عملکرد نخبگان سیاسی این دوره به چه صورت بوده است، می باشد. چهارچوب نظری این پژوهش ، تلفیقی از نظریه های پاره تو و موسکا بوده است. از جمله اهداف این پژوهش می توان به منشأ اجتماعی و خاستگاه طبقاتی نخبگان سیاسی این دوره ، ویژگی های نخبگان سیاسی این دوره و ... ، اشاره کرد. این پژوهش از نوع کیفی و درآن از روش های مطالعه تاریخی استفاده شده که مبتنی بر جمع آوری اسناد و مدارک تاریخی است ،هر چند گذشته تاریخی هرگز تماماً در اسناد و مدارک جای نمی گیرد و محقق ناچار است از روش های استنتاجی استفاده کند از داده هایی که از این پژوهش به دست آمده می توان نتیجه گرفت گردش نخبگان سیاسی در دوره پهلوی اول میان دسته های مختلف خود گروه نخبه صورت می گرفت اما گردش میان نخبگان سیاسی حاکم و غیر حاکم به سختی یا به ندرت صورت می گرفت. در این دوره نخبگانی با منشأ نظامی و دیوانی ظهور پیدا کرده اند که جای نخبگان سنتی زمین دار، روحانیون، روسای ایلات و عشایر و شاهزادگان را گرفته اند و در تعارض با این قبیل نخبگان بودند.همچنین در کنار طبقه حاکم، افرادی از قشر روشنفکران و تحصیلکردگان که گروه نخبه فرعی یا طبقه متوسط جدید را تشکیل می دادند ظهور پیدا کرده اند.این افراد ریشه عقب ماندگی را در سنت گرایی می دانستند و اخذ صنعت و فرهنگ غرب را در کنار هم و توأم با یکدیگر توصیه می کردند این افراد از لحاظ گرایش های سیاسی مختلف بودند.