نام پژوهشگر: ادریس فرج اللهی
ادریس فرج اللهی امیر حسین خوش گفتارمنش
مصرف گسترده علف کش ها سبب آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی همچنین ورود آن ها به چرخه غذایی شده است. 2,4-d یکی از علف کش های سیستمیک، انتخابی و متعلق به گروه فنوکسی است که به میزان زیادی در ایران و جهان مصرف می شود. شکل آنیونی این علف کش در اسیدیته معمول خاک ها منجر به آبشویی زیاد 2,4-d شده است. آبشویی این علف کش همچنین باعث رقت آن در منطقه جوانه زنی علف هرز و تجمع آن در ناحیه ریشه محصول و احتمالاً آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی می گردد. یکی از روش های کاهش حرکت عمقی و خروج علف کش از ناحیه ریشه و افزایش زمان ماند و کارائی علف کش استفاده از فرمولاسیون های کندرها است. در سال های اخیر توجه زیادی به استفاده از رس های آلی درتهیه فرمولاسیون های کندرهای علف کش ها در جهان شده است اما در کشور ما مطالعه ای در مورد امکان بکار گیری کانی های رسی اصلاح شده با توانائی جذب بالا جهت تولید فرمولاسیون های جدید علف کش صورت نگرفته است. بنابراین در این تحقیق جذب- واجذب، آزادسازی، آبشویی و کارائی علف کش 2,4-d به وسیله زئولیت و بنتونیت سدیم دار و اصلاح شده با کاتیون ستیل تری متیل آمونیوم (ctma) ارزیابی شد. بدین منظور ابتدا رس ها را با سدیم اشباع و سپس کاتیون ctma+ جایگزین سدیم گردید. آزمایش های جذب با روش batchانجام و آزمایش های واجذب بلافاصله بعد از جذب در بالاترین سطح علف کش جذب شده انجام گرفت. هم دماهای جذب واجذب با مدل لانگمویر و فروندلیخ برازش داده شد. به منظور ارزیابی رهاسازی، کارائی و آبشویی علف کش؛ فرمولاسیون های کندرهای 4% ساخته شد. نتایج نشان داد که هم دماهای جذب با دو مدل لانگمویر و فروندلیخ به خوبی برازش یافتند و رس های اصلاح شده نسبت به رس های سدیم دار میزان 2,4-d بیشتری جذب نمودند که این افزایش جذب 2,4-d با افزایش اشباع سطح رس ها بوسیله ctma+ همراه بود. واجذب 2,4-d از جاذب ها نشان داد که رس های سدیم دار تقریبا" تمام علف کش جذب شده را آزاد کرده در صورتی که با افزایش اشباع سطح رس ها میزان واجذب نیز کاهش یافت و این اختلاف ها از نظر آماری معنی دار شد. نتایج مربوط به سینتیک رهاسازی علف کش در آب نشان داد فرمولاسیون تجاری در ساعت های اولیه تقربیا" کل 2,4-d را آزاد نموده در صورتی که فرمولاسیون های کندرها پس از 168 ساعت به بیشینه آزادسازی رسیدند. نتایج کشت گلخانه ای لولیوم و شبدر حاکی از کارائی خوب فرمولاسیون های کندرها مشابه با فرمولاسیون های تجاری 2,4-d بود. آبشویی موجب حرکت2,4-d از فرمولاسیون تجاری به عمق های پایینی ستون خاک شد. در صورتی که به علت کاهش تحرک 2,4-d فعالیت علف کشی فرمولاسیون کندرها در سطح خاک مشاهده گردید. ینایراین، جهت کاهش آلودگی آب ها، مصرف علف کش ها و افزایش راندمان و کارائی علف کش ها می توان از فرمولاسیون کندرهای 2,4-d استفاده کرد.