نام پژوهشگر: زهرا رجبی

سپهرهای هستی در تفکر کرکه گور
پایان نامه دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده علوم انسانی 1390
  زهرا رجبی   محمد حسن حیدری

چکیده سپهرهای هستی یکی از کلیدی ترین اندیشه های کرکه گور است که تا حدی موجب منحصر به فرد بودن اندیشه ی او گردیده است. دغدغه اصلی کرکه گور انسان و احوالات وجودی او است. وی قائل به سه سپهر استحسانی، اخلاق و ایمان است که آنها را سپهرهای هستی نامیده است. منظور از سپهرهای هستی، طریقه های مختلف زندگی است که هر یک از آنها از لحاظ غایت و مقصد با یکدیگر تفاوت دارند. نخستین سپهر، سپهر استحسانی است که فرد فقط برای ارضای تمناهای شخصی اش زندگی می-کند و به دنبال خوش گذرانی و رضایتمندی امیال خود است. سپهر دوم، سپهر اخلاقی است که فرد به فکر انجام دادن تکلیف بر مبنای کلی است. سپهر سوم، سپهر ایمان است که منشاء ارتباط مطلق با خداوند است. ایمان مورد نظر کرکه گور نه تنها فراتر از عقل است، بلکه در برابر عقل قرار می گیرد. ایمانی که باید به نحو انفسی به دست آید، نه به طریق آفاقی. ایمان دلبستگی شورمندانه و بی حد و حصر به خداوند است. از نظر وی سعادت و غایت ابدی در سپهر ایمان به وقوع می پیوندد. به اعتقاد وی گذر از یک سپهر به سپهر دیگر با جهش امکان پذیر است. واژگان کلیدی: سپهر استحسانی، طنز، سپهر اخلاقی، شوخ طبعی، سپهر ایمان.