صدراله مرشدی یکتا جواد خوشحال دستجردی
چکیده: امروزه در اغلب برنامه ریزیهای مسکن و شهرسازی، اقلیم و مطالعات جغرافیایی اساس کار می باشد. اقلیم به عنوان یکی از مهمترین فاکتور در احداث ساختمانها که در آن خصوصیات اقلیمی منطقه در جهت استفاده بهتر و مطلوب تر از ساختمانهای احداث شده مورد نظر است. در این رساله به بررسی معماری بومی و جدید شهر بوشهر از نظر سازگاری اقلیمی و استفاده بیشتر از عناصر اقلیمی برای ایجاد شرایط آسایش پرداخته شده است . برای دستیابی به اهداف از آمارهای ایستگاه سینوپتیک شهر بوشهر در دوره آماری سال 1951 تا 2009 استفاده شده است، همچنین معماری شهر براساس روشهای اولگی و ماهانی و گیونی و منحنی های همدما و تعیین محدوده آسایش حرارتی در ایام سال، مورد توجه قرارگرفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که در 22 درصد از مواقع سال آسایش برقرار می باشد و در صورت هماهنگ بودن ساختمان با شرایط اقلیمی 74 درصد از مواقع سال هوای داخل ساختمان بطور طبیعی مناسب خواهد بود. شبهای شش ماه(مه تا اکتبر ) فاقد شرایط آسایش حرارتی است و روزهای چهار ماه ازسال ( دسامبر تا مارس ) شرایط آسایش حرارتی فراهم است در نتیجه نیاز به سایه بیشتر از نیاز به آفتاب خواهد بود .از نظر جهت بهینه ساختمان، هر چند جهت جنوب با 5 تا 15 درجه انحراف به سمت شرق، به دلیل دریافت انرژی کمتر مناسب می باشد اما در صورت بکارگیری تدابیر لازم (مصالح مناسب، سایه بانها، ... ) در کاهش دریافت انرژی تابشی ، 25 درجه انحراف به سمت شرق به دلیل استفاده بیشتر از نقش و تأثیر وزش بادهای مطلوب در کاهش رطوبت هوا و ایجاد شرایط آسایش، مناسب ترین جهت استقرار ساختمانها خواهد بود. ساختمان با فرمی کشیده به شکل مکعب مستطیل در امتداد محور شرقی ـ غربی،که دیوارهای شرقی و غربی بنا کمترین سطح را درمقابل تابش دارند، مناسب می باشد. جهت گیری خیابانهای شهر، ازجنوب با 25 درجه انحراف به سمت شرق، به دلیل تمایل نسبت به باد غالب باعث بکارگیری بیشتر جریان هوای غالب در بافت شهر (در ساختمانها و معابر ) جهت خنک سازی مسیرهای عابرین و ایجاد شرایط مطلوب برای شهروندان در خیابانها و مناطق مسکونی خواهد شد. معماری بومی شهر بوشهر با بکارگیری راهکارهای مناسب، از سازگاری بیشتر با شرایط سخت اقلیمی منطقه در تأمین آسایش حرارتی برخودار است که تلفیق آنها با راهکارهای مناسب معماری جدید می تواند موجب کاهش میزان مصرف انرژی شود. کلمات کلیدی: اقلیم، معماری بومی، حدود آسایش، شهر بوشهر
