در این تحقیق، ابتدا توانایی دستگاه اسپکترومتری تحرک یونی با منبع یونیزاسیون الکترواسپری (esi-ims) به منظور آشکارسازی و اندازه گیری داروی پیوگلیتازون به عنوان یک داروی ضد دیابت مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که با استفاده از این دستگاه می توان داروی مذکور را در هر دو مد مثبت و منفی دستگاه esi-ims آنالیز نمود. حد تشخیص های به دست آمده برای این دارو، در مد منفی و مثبت دستگاه esi-ims به ترتیب برابر ng/ml 8 و ng/ml 20 بودند که نشان دهنده ی توانایی بالای این دستگاه در آنالیز مقادیر ناچیز این دارو است. در ادامه به منظور استخراج گزینشی دارو از پلاسمای گاو، از سیستم گزینش پذیر استخراج فاز جامد مجهز به جاذب پلیمری حکاکی شده ی مولکولی (mip) استفاده شد. به منظور تهیه ی جاذب پلیمری mip از روش غیر کووالانسی، با مونومر عامل دار متاآکریلیک اسید (maa)، اتصال دهنده ی عرضی اتیلن گلیکول دی متاآکریلات (edma)، آغازگر 2،َ2- آزوبیس (2- متیل پروپیونیتریل) و پیوگلیتازون به عنوان مولکول الگو استفاده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، از سیستم mip-ims می-توان به عنوان یک سیستم توانمند در جداسازی، پیش تغلیظ و آشکارسازی داروی پیوگلیتازون در نمونه های سرم پلاسما استفاده نمود. روش ارائه شده در این پایان نامه از نظر حساسیت، گزینش پذیری، میزان بازیابی، تکرارپذیری و ظرفیت ستون مورد بررسی قرار گرفت. ناحیه ی خطی برای این دارو در مد منفی دستگاه esi-ims، ?g/ml 00/2-02/0 و در مد مثبت ?g/ml 00/20- 10/0 می-باشد. درصد بازیابی بالای %88، نشان از کارایی بالای این روش در آنالیز داروی پیوگلیتازون است. همچنین مقدار انحراف استاندارد نسبی روش برای تمام آزمایش ها کمتر از %6 بود. با استفاده از این تکنیک جفت شده، نمونه های حقیقی مختلفی مورد بررسی قرارگرفتند. نتایج به دست آمده نشان دادند که این نمونه ها قبل از آنالیز با ims، به عنوان یک تکنیک آشکارسازی، با استفاده از روش جداسازی mip، به مقدار قابل ملاحظه ای تمیزسازی می شوند.