چکیده:طبیعت کلیه اعمال حقوقی، اقتضای عقلایی بودن را دارد، بر همین اساس وضعیت حقوقی اعمال حقوقی به یک تعبیر از دو حال خارج نیست، یا صحیح هستند یا باطل. از این رو می توان معامله سفهی را معامله غیر سفیهی (عاقل بالغ رشید) نامید که با توجه به خصوصیات و طبع معامله، برای تصرف احد متعاملین یا هر دو در مال خود، وجه عقلایی تصور نشود، یعنی معامله از جنس معاملات سفهاست هر چند که خود معامل از سفها نیست و این معامله باطل است و به طور کلی سفاهت وصف متبایعین نیست. در این پژوهش بر آنیم تا به پاسخ این سوالات دست یابیم که ملاک و ضابطه تشخیص معاملات سفهی از غیر سفهی چه می باشد؟ آیا ملاک در اکثر موارد عرف می باشد یا خیر؟ رابطه معاملات سفهی با غرری را عموم و خصوص مطلق دانست، یعنی هر معامله غرری به نوعی سفهی نیز می باشد، اما هر معامله سفهی، غرری نیست یا از نوعی دیگر؟معاملات سفهی اختصاص به عقود معاوضی دارد یا عام تر می باشد؟ اعمال حقوقی (عقد و ایقاع) در دایره شمول این پژوهشمی گنجد اما از آنجایی که در عقود معاوضی هدف اصلی طرفین کسب بیشترین منافع برای خود می باشد، بحث غیر عقلایی بودن بیشتر خود را نمایان می کند، هر چند حتی از عقود مسامحه ای و احسانی نباید غافل شد چرا که شاید صرف عوض معنوی قادر به توجیه سفهی بودن برخی اعمال حقوقی نباشد. هدف این پژوهش، دادن نگاهی جامع و مانع نه به طور مصداقی و پراکنده، در خصوص معاملات سفهی با نگاهی به نظر فقهای اهل سنت می باشد.