نام پژوهشگر: میثم کارکن
میثم کارکن عباس رافت
این مطالعه به منظور بررسی برخی صفات اقتصادی گوسفند نژاد قزل در منطقه لیقوان انجام گرفت. برای انجام این تحقیق از دو گله 300 رأسی گوسفند نژاد قزل شیرده اطلاعات و نمونه های شیر جمع آوری شد. صفات مربوط به بره شامل وزن تولد، وزن از شیرگیری، وزن 6 ماهگی، اضافه وزن روزانه از تولد تا شیرگیری و صفات مربوط به میش شامل وزن بدن، وزن بیده، متوسط تولید شیر روزانه و طول دوره شیرواری بود. درصد ماده خشک شیر به روش تبخیری، درصد چربی شیر به وسیله ژربر و درصد پروتئین شیر به روش کجلدال اندازگیری شد. برای بررسی اثر فاکتورهای محیطی بر روی صفات اقتصادی از رویهglm نرم افزار sas9.1 استفاده شد. اثر سن میش بر روی صفات وزن 6 ماهگی، اضافه وزن روزانه از تولد تا شیرگیری و طول دوره شیرواری معنی دار بود(05/0p<). اثر جنسیت بره بر روی صفات وزن تولد، وزن از شیرگیری، وزن 6 ماهگی، اضافه وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، میزان تولید شیر در یک دوره شیرواری و متوسط تولید شیر روزانه معنی دار بود(01/0p<). اثر تیپ تولد بر روی صفات وزن تولد، وزن 6 ماهگی، اضافه وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، طول دوره شیرواری، میزان تولید شیر در یک دوره شیرواری و متوسط تولید شیر روزانه معنی دار بود(01/0p<). همچنین اختلاف معنی داری بین اثر متقابل سن میش× تیپ تولد روی صفات وزن از شیرگیری، وزن 6 ماهگی و اضافه وزن روزانه از تولد تا شیرگیری وجود داشت(05/0p<) . اثر متقابل سن میش × جنسیت بره روی صفت اضافه وزن روزانه از تولد تا شیرگیری معنی دار بود(05/0p<) و نیز اختلاف معنی داری بین اثر متقابل تیپ تولد×جنسیت بره روی صفات وزن 6 ماهگی، اضافه وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، میزان تولید شیر در یک دوره شیرواری(01/0p<) و متوسط تولید شیر روزانه(05/0p<) وجود داشت. در گله گوسفند نژاد قزل مورد مطالعه تولید شیر در هفته های ششم و هفتم بعد از زایمان به حداکثر رسیده و سپس بعد از هفته هفتم شیرواری سیر نزولی داشت. بین تولید شیر و درصد چربی و درصد پروتئین رابطه معکوسی وجود داشته و به موازات افزایش در تولید در هفته های ششم تا هفتم نژاد مورد مطالعه درصد این دو ماده در شیر کاهش یافت. تولید شیر و گوشت در گوسفندان نژاد قزل منطقه لیقوان بسیار وابسته به فاکتورهای محیطی بالاخص اثر سن میش، جنسیت بره، تیپ تولد و اثر وزن میش بود که بایستی با مدیریت صحیح و مطالعات گسترده در ارتباط با برنامه های اصلاحی، پتانسیل ژنتیکی حیوانات منطقه را جهت افزایش تولید شیر و گوشت بهبود بخشید .