نام پژوهشگر: صدیق دهقانی
صدیق دهقانی محسن ایمانی نایینی
این پژوهش بر آن است به همسنجی آراء تربیتی سنت آگوستین و جان لاک بپردازد و نقاط افتراق و اشتراک آراء تربیتی این دو فیلسوف را نشان داده و وجوه تمایز و تشابه آن ها را باز نمایاند. در این راستا، پژوهش حاضر به ترتیب به حیات فردی و آثار دو فیلسوف، بستر فکری و تاریخی رشد یافتگی آن دو، ایضاح و شرح اجمالی آراء فلسفی، ایضاح آراء تربیتی و در نهایت به همسنجی و نقد آراء آن ها پرداخته است. سه فرض اساسی هدایت گر جریان پژوهش که طی بخش های مختلف آن به آزمون گذاشته شد عبارتند از: در دوره حاکمیت کلیسا امور، مبانی و اصول تربیت اخلاقی مبتنی بر مذهب مسیحیت بود و عقل و استدلال های عقلی در چارچوب شریعت و مذهب قابل طرح بودند. به عبارت دیگر عقل در ذیل شریعت قرار می گرفت. آگوستین نمونه ای بارز از فلاسفه باورمند به این نوع نگاه به تربیت بود. در دوران مدرن مبانی و اصول تربیتی بر مبنای انسان گرایی، علم گرایی و تجربه گرایی استوار شد. در فلسفه جان لاک باورمندی به این آموزه های نوین وی را از آگوستین جدا می سازد و انسان، هستی، ارزش ها و اخلاق از نگاه مدرن نگریسته می شوند. البته در فلسفه تربیتی جان لاک هنوز اصول و آموزه هایی از دوران حاکمیت کلیسا به چشم می خورد. بنابراین نمی توان درباره فلسفه تربیتی جان لاک گفت که این فلسفه به طور کامل از فلسفه تربیتی قرون وسطی پیوند خود را گسست.