عنوان این پایان نامه بررسی تطبیقی نظریه ی فمینیسم در داستان های مشهور شهرنوش پارسی پور و مارگریت دوراس است. در این رساله، شباهت های اندیشگی دو نویسنده ی یاد شده و تفاوت های فکری و فرهنگی شان با توجه به داستان هایشان شناخته می شود؛ البته تلاشمان بر این بوده است که داستان های برتر و پرشهرت این دو نویسنده را مبنای کار خود قرار دهیم. داستان هایی که پرمایه ترند و خوراکی بیش تر برای خرد در ظرفشان می توان یافت. بنابراین از شهرنوش پارسی پور کتاب های:سگ و زمستان بلند، طوبا و معنای شب، تجربه های آزاد، زنان در برابر مردان یا ماجراهای ساده و کوچک روح درخت، عقل آبی، زنان بدون مردان و گرما در سال صفر(مجموعه داستان) را برگزیدیم و کتاب های: درد، عاشق، عشق، شیدایی لل.و.اشتاین، مدراتوکانتابیله، باران تابستان، ساعت ده ونیم شب درتابستان، گفتا که خراب اولی، نایب کنسول را از مارگریت دوراس. در فصل اول به معرفی فمینیسم پرداخته ایم که جنبشی فکری-اجتماعی است و برای دفاع از حقوق بخش محروم جامعه ی بشری در اواخر قرن نوزدهم برپا شد و با به دست آوردن حق رأی(انتخاب کردن و انتخاب شدن) برای زنان تشویق به ادامه ی فعالیت شد و کم کم در تمام جهان نیزگسترش یافت اما به تدریج مانند هر جنبش دیگری گرفتار زیاده روی هایی شد که به ناچار حتی کسانی چون شهرنوش پارسی پور و مارگریت دوراس را به ابراز بیزاری واداشت. براساس همین اختلاف هایی که در صفوف فمینیست ها پیدا شد،فمینیسم را دارای سه موج و شاخه های بسیار دانسته اند که سعی کرده ایم این امواج سه گانه و شاخه های مهم آن را به طور مختصر در این فصل بشناسیم و بشناسانیم. در فصل دوم به شناختن داستان روی آورده ایم و کوشیده ایم به انواع داستان،عناصرآن، مکتب های مهم ادبی، سیر داستان نویسی در ایران و جایگاه زنان در ادبیات داستانی و... نگاهی کوتاه بیاندازیم. در فصل سوم زندگی و دغدغه های فکری شهرنوش پارسی پور را از نظر گذرانده ایم و فشرده ای از داستان هایش را آورده ایم و بالاخره پس از نگاهی گذرا به عناصر داستانی در داستان هایش، بازتاب نظریه های فمینیستی را در داستان هایش کاویده ایم. در فصل چهارم نیز از زندگی و دغدغه های فکری مارگریت دوراس به اختصار سخن گفته ایم و پس از آوردن فشرده ای از داستان هایش، عناصر داستانی هریک را به طور گذرا نشان داده ایم و در پایان هر داستان، به بازتاب نظریه های فمنیستی در آن پرداخته ایم. در فصل پنجم سعی کرده ایم با نگاهی تطبیقی به داستان های دو نویسنده ی یادشده به نتیجه گیری برسیم و آن داستان ها را از نظر فمینیستی در معرض موازنه قرار دهیم و شباهت ها و تفاوت هایشان را بررسی کنیم.

شاهنامه و رامایانا از نوع حماسه های طبیعی (ابتدایی و نخستینه) محسوب می شوند. خاستگاه مشترک و همزیستی اقوام ایرانی و هندی در ادوار مختلف تاریخی، باعث شباهت هایی (در خصوص جایگاه زنان) در این دو اثر حماسی شده است. زن در مقام مادر، همسر، دختر، کنیز و... نقش های مختلفی را ایفا می کند. در هر دو کتاب، در تبیین موقعیت زنان در خانواده، حکومت، سیاست، جنگ، نامزدی، انواع ازدواج ها، عشق، ارث، مالکیت، کار، حقوق، حرمسرا، مرگ و عزاداری زن، مهریه، جهیزیه و حتی آرایش و پوشش زنان مباحث مشابه و معتنابهی ذکر شده است. در این پژوهش تلاش شده است با مقایسه ی تطبیقی – تحلیلی شاهنامه و رامایانا به وجوه اشتراک و افتراق پرداخته شود و حتی المقدور به ژرف ساخت های اساطیری که در نوع نگاه دو قوم به زن تأثیرگذار بوده است، اشاره شود.

چکیده وقوع انقلاب مشروطه که با آزادی خواهی، نو اندیشی، تجدد طلبی و هویت خواهی زن ایرانی و به موازات آن حضور زن در عرصه های گوناگون اجتماعی همراه بود، سر فصل تازه ای در شعر و ادبیات ایران گشود. در این تحقیق پژوهشی برآنیم تا با بررسی اشعار پروین اعتصامی، فروغ فرخزاد و طاهره صفار زاده تجلی مسائل اجتماعی را در اشعار شاعران زن معاصر نشان دهیم. از این رو در سه فصل جداگانه به زندگینامه و بررسی درون مایه های اجتماعی و در فصل چهارم به بررسی مقایسه ای شباهت ها و تفاوت های دید اجتماعی این سه شاعر پرداخته ایم.

چکیده سیمین دانشور، نخستین نویسنده ی زن ایرانی است که در عمده ی آثار خود به شیوه های گوناگون در پی معرفی و بازنمایی وجوه مختلف زندگی زنان و تبیین حقوق پایمال شده ی آنان است. سیمون دوبووار، نویسنده ی فرانسوی نیز ـ که خود از پرچمداران فمینیسم است ـ در آثارش همواره تصویرگر مسائل و دغدغه های این نیمه ی فراموش شده ی بشری بوده است. عواملی همچون جنسیت یکسان، عواطف و تجربیات مشترک، آشنایی با نگرشهای فمینیستی و تاثیرپذیری از آنها، سبب شده است که شباهت هایی میان درونمایه های داستان های این دو نویسنده و شیوه های نگرششان وجود داشته باشد؛ از جمله: اعتراض به مردسالاری و مظاهر آن در جامعه، انتقاد از وضعیت موجود زنان و فراخوانی آنان به هویت یابی واستقلال و...؛ اما بدیهی است که تفاوت های ملیتی، فرهنگی و مذهبی نیز باعث بروز اختلافاتی هم چون تفاوت در رویکرد به ازدواج، عشق آزاد، نقش مادری و... در دیدگاههای آنها گردیده است؛ در این پژوهش کوشیده ایم که ضمن بازخوانی و مقایسه داستانهای مشهور و برجسته ی دو نویسنده ی یادشده از منظر نقد فمینیستی، به بررسی نحوه ی بازتاب فمینیسم و وجوه اشتراک و افتراق آن در آثار این دو نویسنده بپردازیم. با بررسی داستان های دانشور در می یابیم که وضعیت زنان در داستانهای او به تدریج رو به بهبود می نهد و روابطشان با اجتماع گسترده تر و پیچیده تر می گردد. درون مایه های کشف هویت و تقابل دو نسل که از بن مایه های داستانهای متاخر اوست به خوبی سیر تدریجی بهبود وضعیت زنان را در آثار او نشان می دهد. اما در داستانهای دوبووار شاهد سیر نزولی و رو به افول در وضعیت زنان هستیم. به این معنا که تمایل سرسختانهی زنان به اقتدار و استقلال همه جانبه در آثار اولیه اش، جای خود را به بازنمایی درونمایه ی انقیاد و افسون شدگی زن در برابر جنس اول در آثار متاخر او می دهد. کلمات کلیدی: سیمین دانشور، سیمون دوبووار، فمینیسم، داستان.

چکیده: در مرزبان نامه توصیف نقش بسیار مهمی را ایفا می کند؛ معمولاً نویسنده موصوف را با مضامین شاعرانه وصف می کند و معانی وصفی به مضامین شعری بدل می گردد و با استفاده از تمثیلات، استعارات، کنایات، تشبیهات و دیگر صنایع، رشته سخن را از مسیر طبیعی خود منحرف ساخته و با تناسبی به معانی وصفی می کشاند. انواع توصیفات به کار رفته در این اثر شامل: توصیف گسترده که در مقابل آن توصیف فشرده وجود دارد، توصیف علمی که در مقابل آن توصیف ادبی – هنری قرار دارد و توصیف درونی که در مقابل آن توصیف بیرونی وجود دارد. در این اثر بسامد توصیفات فشرده و گسترده از انواع دیگر توصیف بیشتر است که به منظور تأکید بر جزئیات معنی دار و دارای اهمیت، ایجاد کشش در داستان، ایجاد ترس و هراس یا شوق در خواننده، نشان دادن محیط وقوع حوادث و ایجاد فضا در داستان به کار رفته اند. این توصیفات اهدافی را نیز دنبال می کنند. گاه به قصد اغراق و غلو و مبالغه یا نشان دادن زشت نمایی یا زیباسازی پدیده ها و عناصر و اشخاص داستان مورد توجه نویسنده قرار گرفته اند. کلید واژه : مرزبان نامه، توصیف، انواع توصیف، علمی، گسترده، فشرده.

چکیده کثرت شاعران زن در دوره ی قاجار، از هموار شدن راه شاعری زنان ( که تا پیش از آن با محدودیت ها و ممنوعیت های جدی رو به رو بودند) حکایت می کند. در بررسی سبک شناسانه اشعار چهارده تن از شاعران زن دوره ی قاجار پی می بریم که از نظر فکری مضمون برخی از اشعار آنان عاشقانه است که معمولاً هیچ یک از مباحث هستی شناختی و ممیزه های جنسیتی زن را در حیطه ی حسی و عاطفی در بر نمی گیرد که در اشعار مستوره، والیه و تاج الدوله چنین مضامینی منعکس شده است.در اشعار گوهر قاجار و خانم کوچک نیز مولفه های دینی تجلی یافته و رگه هایی از عرفان در شعر گوهر قاجار و عفت نسابه دیده می شود. شاعرانی چون ضیاء السلطنه و رشحه نیز به مداحی شاهان و بزرگان دربار قاجار پرداخته اند. در دوره ی مشروطه، تحولات سیاسی و اجتماعی بر ذهن و اندیشه ی شاعران تأثیر گذارتر می شود. در اشعار فخرعظمی ارغون، مهرتاج رخشان، فاطمه فراهانی و به ویژه شمس کسمایی، مضامینی چون آزادی خواهی، شور وطن خواهی، نوجویی، اعتراض به فضای استبدادی جامعه، قانون خواهی، تقاضای حق و حقوق و … دیده می شود. از نظر مسائل ادبی و زبانی هر چند در اکثر اشعار، نوآوری در زبان، ترکیب واژه ها و تصاویر شعری دیده نمی شود، اما در دوره ی مشروطه شاهد ورود ترکیبات و اصطلاحات تازه ای هستیم که مبین رویدادهای اجتماعی،سیاسی و فرهنگی عصر مشروطه است.

نظامی گنجوی از برجسته ترین شاعران سبک آذربایجانی است که دارای آثار ارزشمندی ست. مثنوی مخزن الأسرار، از جمله ی این آثار به شمار می رود که در این پژوهش با توجه به ویژگی های متنوع و منحصر به فرد، از دیدگاه سبک شناسی تکوینی مورد بررسی قرار گرفته است. از مهمترین ویژگی های موثر در تکوین مخزن الأسرار می توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1. اخلاق : به دلیل متشرّع بودن نظامی، به هم ریختگی جامعه ی عصر او و گسترش رذیلت های اخلاقی این ویژگی به وفور در شعرش دیده می شود. 2. عدالت: حضور این ویژگی در مخزن الأسرار به دلیل وجود عوامل سیاسی همچون تقسیم حکومت سلجوقیان به حکومت های محلی و افزایش ظلم حکّام بر مردم بود. 3. امثال و حکم و باورهای عامیانه: این ویژگی ها به دلیل حضور فعال نظامی در جامعه ی عصر خود و داشتن اطلاعات وافر وی از اعتقادات عوّام در اثرش شکل گرفته است. منشأ این ویژگی ها، عوامل اجتماعی اند. 4. طب، نجوم، بیان و بدیع: این علوم به دلیل مدرسه ای شدن و گسترش کتابخانه ها بازتابی گسترده ای در شعر نظامی دارد. در خلق این ویژگی ها عوامل علمی – ادبی موثرند. 5. خودستایی: عوامل روانشناسی باعث به وجود آمدن در شعر نظامی شده اند. رقابت سنگین شعرا و دشمنی های پنهان و آشکار آنان با همدیگر ار دلایل عمده ی این ویژگی در شعر نظامی اند. 6. کلام و حکمت: به دلیل حضور عواملی همچون توجه بزرگان عصر به علما و مکاتب کلامی، خصوصاً پیروان مکتب اشاعره که دارای اعتبار فراوان بودند علم کلام حضور گسترده ای در شعر نظامی اشعری مسلک داشت.

میرزا حبیب اصفهانی از شاعران، نویسندگان و مترجمان اواخر قرن سیزدهم هجری است و مهمترین دست آورد ادبی وی، ترجمه هنرمندانه اش از رمان سرگذشت حاجی بابای اصفهانی اثر جیمز موریه انگلیسی است.این ترجمه از این جهت ارزش دارد که یک آفرینش ادبی و هنری است و بر جریان نثر معاصر فارسی تأثیر بسزایی گذاشت. در این اثر مترجم ضمن حفظ اسلوب متین و مستحکم نثر قدیم از اصطلاحات و الفاظ عامیانه، طنز و فکاهه بهره گرفت و امکانات زبان فارسی را برای پذیرش قالب های جدید ادبی رمان و داستان کوتاه آشکار کرد. مجموعه "یکی بود یکی نبود" اثر محمد علی جمالزاده از جمله آثاری است که هم از سبک رمان ( پیکارسک نویسی) و هم از اسلوب نگارشی آن تأثیر پذیرفته است. اگر چه این اثر در میزان کاربرد اصطلاحات عامه، نوع طنز، نحو جملات و همچنین تازگی زبان با "سرگذشت حاجی بابا " متفاوت است. امّا می توان مجموعه "یکی بود یکی نبود" را نمونه منسجم و تکوین یافته، رمان "سرگذشت حاجی بابا" دانست.

چکیده مکتب وقوع یا سبک وقوع از سبکهای بینابین و کناری است که حد واسط سبک عراقی و هندی است. این مکتب در ربع اول قرن دهم شکل گرفت و در نیمه دوم همان قرن اوج گرفت. اساس مکتب وقوع بیان واقع گرایانه روابط عاشق و معشوق و حالات آنان است. در این مکتب، عدم ذکر معشوق مونث در جامعه آن روز باعث روی آوردن به معشوق مذکر و ذکر نام او گردیده است. مکتب وقوع دارای شاعران بزرگ و صاحب نامی چون لسانی شیرازی (که بعضی ها او را واضع مکتب وقوع می دانند) میرزا شرف جهان قزوینی که اشعار او نمونه کامل این مکتب است، محتشم کاشانی و وحشی بافقی است. در آثار وحشی بافقی نمونه کامل مکتب وقوع وجود دارد. وحشی بافقی از مقلدان بابا فغانی است. اشعار او بر بیان مطالب جزیی و حالات عاشق و معشوق از قبیل ناز، قهر، خشم، دشنام، اشتیاق، وصال، هجران، عشق و ... مبتنی است. دیوان اشعار او از نظر زبانی ساده و روان است، از لحاظ فکری عاشقانه و حالات واقعی بین عاشق و معشوق و از نظر ادبی چندان از بدیع و بیان استفاده نشده است مگر بعضی از صنایع عادی و کلیشه ای نظیر تشبیهات و استعارات ساده. بیشتر اشعارش غزل است ولی چند ترکیب بند نیز دارد. کلید واژه ها: مکتب وقوع، وحشی بافقی، سطح فکری، سطح زبانی، سطح ادبی

کتاب کلیله و دمنه از جمله کتاب های تعلیمی- تمثیلی فارسی است که بسیار با علم مدیریت (شامل دو مکتب کلاسیک و نئوکلاسیک و نگرش سیستم) و تئوری های آن پیوند دارد و چنین می نماید که یکی از اهداف نگارش این کتاب آموزش مدیریت به مدیران جامعه بوده باشد. مدیریت نیز از نظر تئوری، علمی بسیار جدید است که اساس آن را باید در بسیاری از کتاب های دنیای قدیم سراغ گرفت. در این کتاب با نظریاتی روبرو هستیم که هنوز هم در دنیای مدیریت تازگی دارند و در ادارات و سازمان های دولتی و غیردولتی اجرا می شوند. هدف از این تحقیق آن است که کتاب کلیله و دمنه به عنوان یک کتاب مدیریتی شناسانده شود. در این پایان نامه بر آن شده ایم تا با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی، تئوری های مدیریتی در دو مکتب کلاسیک و نئوکلاسیک و نگرش سیستم را که در کتاب کلیله و دمنه به کار رفته است ابتدا مشخص و آنگاه جایگاه آن ها را در این کتاب بیان کنیم. بنابراین به این نتیجه رسیدیم که کتاب کلیله و دمنه بیش از مکتب کلاسیک و نگرش سیستم با تئوری های مکتب نئوکلاسیک همخوانی بسیار دارد.

در این پژوهش، منظومه های خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی، از دو منظر عناصر داستانی و سبک شناسی مورد تحلیل و مقایسه قرار گرفته اند. پس از تحلیل عناصر داستانی در دو منظومه، مشخص شد که نظامی در سرودن خسرو و شیرین، به کیفیت عناصر و انسجام آن بیشتر از منظومه ی لیلی و مجنون نظر داشته و در بخش هایی نظیر شخصیت و شخصیت پردازی، لحن، فضا، صحنه و... این امر انسجام و نمود بیشتری دارد. در قسمت سبک شناسی نیز پس از مطالعه و تحلیل مسائل زبانی، ادبی و فکری این دو منظومه، این نتیجه به دست آمده که زبان به کار گرفته شده در لیلی و مجنون، ساده تر و قابل فهم تر از خسرو و شیرین است. از نظر ادبی تشبیه، استعاره، کنایه و تناسبات در منظومه ی خسرو و شیرین بسامد بالاتری دارد و از نظر فکری نیز، منظومه ی لیلی و مجنون درونگراتر از خسرو و شیرین است. در مجموع، شاعر به دلیل شناخت کامل تر زوایای داستان خسرو و شیرین نسبت به لیلی و مجنون، تمام شگردهای هنری خود را در این منظومه به کار گرفته است.

چکیده این پژوهش با بررسی سیمای زن در اشعار شاعران زن لرستانی از جمله: آفرین پنهانی، خاطره حجازی، بنفشه حجازی، رویا زرین، ری را عباسی و نسرین جافری سعی در پاسخ به این پرسش دارد که سیمای زن در اشعار این شاعران به چه صورتی توصیف و بازنمایی شده است. با بررسی اشعار این شاعران به مشخصه هایی فکری و فرهنگی در شعرشان پی بردیم که نشان از پویایی فکری این زنان در رابطه با زن و نقش او در جامعه و خانواده است. از جمله دغدغه های این زنان که در نتیجه این پژوهش به آن دست یافته ایم شامل مواردی است چون: ستایش مادر،شأن و منزلت زن در جایگاه همسر، نقش ارزنده مادر در تربیت فرزندان توجه به فعالیت زنان در عرصه های مختلف فرهنگی واجتماعی، خواستار جهانی سرشار از صلح وآرامش به جای جنگ و خونریزی، توجه به عشق و جلوه ی ماندگار آن در زندگی، اهمیت دادن به زنان خانه دار، مبارزه با سنتها و باورهای نادرستی که علیه زنان است.

شاهنامه فردوسی و ایلیاد هومر بر پیشانی ادب ایران و یونان می درخشند. یکی از مفاهیم مطرح در این دو اثر، جنایتهای رخ داده و مکافات آن ها ست که با سبک و سیاقی متفاوت و گاه مشابه، به وسیله ی فردوسی و هومر بیان می شوند؛ در این پایان نامه پس از بیان تعاریف و کلیاتی که در ارتباط با بحث جنایت و مکافات مطرح اند به معرفی دو اثر پرداخته و خلاصه ی آن ها بیان می شود. سپس به جنایت های رخ داده در شاهنامه و ایلیاد و مکافاتشان اشاره و در پایان، مقایسه ای بین آن ها صورت می-گیرد. اهتمام پایان نامه حاضر،کشف و برشمردن وجوه تشابه و تفاوت دو اثر از لحاظ جنایت و مکافات طرح شده در آن دو و تحلیل آن هاست.کشتن جوانان بی گناه، نوزادان و اسیران، قربانی کردن افراد و ... از مهمترین شباهت های دو اثر است. وجود قتل های درون خانوادگی و با اراده بودن افراد در شاهنامه ، در مقابل قتل های برون خانوادگی، بی اراده بودن افراد وکشتن افراد پیر و ناتوان در ایلیاد از تفاوت های اساسی دو اثر است.

یکی از مقوله های مهم در داستانهای هدایت و آل احمد زن است . هر کدام از آنها که دردی از دردهای جامعه زنان را در نظام های مرد سالار منعکس می کنند ، مملو از توجه ونگاه به مشکلات و معضلات زنان است . آنها پیوسته از زنان دفاع می کنند واز محرومیت ها و محدودیت هایی که زنان را در بر گرفته است با خاستگاه فکری متفاوت مختص به خود انتقاد می کنند . در آثار داستانیشان هم تیپ های مختلفی از زنان وجود دارد و هم معضلات و مشکلات ویژه آنها . هر دو نویسنده از بیچارگی ها ، محرومیت ها و نبود آزادی زنان در خانواده و اجتماع مرد سالار سخن می گویند و موضع گیریشان کاملا انسانی ، حمایت گرایانه و نوع دوستانه است . این پایان نامه پنج فصل دارد . پژوهش گر در فصل اول به کلیّات ( بیان مسئله ، هدف تحقیق ، پیشینه ی پژوهش ، روش تحقیق و تعاریف و مفاهیم تحقیق و ... ) پرداخته است . فصل دوم نگاه هدایت را نسبت به زن در آثار داستانی اش مورد بررسی قرارداده که از نظر کمی مهمترین فصل از فصول پنج گانه است . فصل سوم نگاه آل احمد را نسبت به زن در آثار داستانی اش مورد بررسی قرار داده است . در فصل چهارم که مهمترین فصل از فصول پایان نامه است در مقایسه نگاه هدایت و آل احمد نسبت به زن است . و درفصل پایانی ؛ یعنی فصل پنجم به جمع بندی و نتیجه گیری مطالب پرداخته است .

چکیده در این پایان¬نامه به بررسی شعر نشاط اصفهانی بر اساس شاخصه های شعر سبک عراقی پرداخته شده است. تحقیق از چهار فصل تشکیل شده است. فصل اول دربردارنده¬ی کلیات، است. در بخش کلیات به بیان مسأله ، سوالات تحقیق ، فرضیات و پیشینه¬ی پرداخته شده است. در فصل دوم پس از تعریف سبک در لغت و اصطلاح به بحث در مورد سبک شناسی و مکاتب و رویکردهای آن پرداخته شده است . در فصل سوم تحت عنوان سبک شعر عراقی و شاخصه ها و معیارهای آن ، ابتدا با توجّه به آنچه در کتب تحقیی مربوط به سبک این دوره – به¬ویژه آثار ملک الشعرای بهار، سیروس شمیسا و غلامرضایی – آمده است، به بررسی ویژگی¬های برجسته¬ی شعر سبک عراقی از نظر زبانی ، ادبی و فکری پرداخته شده است.سپس به معرّفی شاعران مهم و تأثیرگذار سبک عراقی پرداخته شده و برخی ویژگیهای سبکی شعر آنها معرفی شده است. در فصل چهارم به موضوع اصلی تحقیق یعنی بررسی شعر نشاط بر اساس شاخصه¬ها و معیارهای سبک عراقی پرداخته شده است. در بررسی شعر نشاط اصفهانی با در نظر گرفتن منابع گوناگون ترجیح داده شد که مبنای کار بر اساس شیوه¬ی سیروس شمیسا – که خود مبتنی بر روش ساختار¬گرایانه است - قرار گیرد. بر این اساس ابتدا ویژگی¬های زبانی شعر نشاط در سه سطح آوایی، لغوی و صرفی و نحوی مورد بررسی قرار گرفته است و سپس به بررسی ویژگی¬های ادبی و فکری شعر نشاط ، به صورت جداگانه ، پرداخته شده است. برای بررسی هریک از این ویژگی¬ها سعی شده است ابتدا شواهدی از شعر شاعران معروف سبک عراقی آورده شود و سپس، شعر نشاط – از حیث ویژگی¬های ذکرشده - با شعر آنها مقایسه و بررسی شود.در پایان نتیجه به دست آمده از بررسی¬ها ذکر شده است .در این پایان¬نامه به بررسی شعر نشاط اصفهانی بر اساس شاخصه های شعر سبک عراقی پرداخته شده است. تحقیق از چهار فصل تشکیل شده است.. در بررسی شعر نشاط اصفهانی با در نظر گرفتن منابع گوناگون ترجیح داده شد که مبنای کار بر اساس شیوه¬ی سیروس شمیسا – که خود مبتنی بر روش ساختار¬گرایانه است - قرار گیرد. بر این اساس ابتدا ویژگی¬های زبانی شعر نشاط در سه سطح آوایی، لغوی و صرفی و نحوی مورد بررسی قرار گرفته است و سپس به بررسی ویژگی¬های ادبی و فکری شعر نشاط ، به صورت جداگانه ، پرداخته شده است. برای بررسی هریک از این ویژگی¬ها سعی شده است ابتدا شواهدی از شعر شاعران معروف سبک عراقی آورده شود و سپس، شعر نشاط – از حیث ویژگی¬های ذکرشده - با شعر آنها مقایسه و بررسی شود.

کتابشناسی نوعی روش نقادی برای آگاهی از چند و چون برخورد منتقدان، پژوهشگران و محققان با شاعر یا نویسنده و آثار اوست و نشان می دهد که زندگی و آثار یک شاعر یا نویسنده تا چه حد مورد توجه منتقدان بوده است. با توجه به جایگاه و اهمیت فروغ در میان شاعران معاصر، پژوهش حاضر به کتابشناسی توصیفی- تحلیلی فروغ فرخ زاد اختصاص یافته است و در پی آن است که فهرستی از مهمترین وجوه مورد توجه محققان و منتقدان در ارتباط با زندگی و هنر این شاعر را ارائه دهد. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که کتاب هایی که با رویه ی انتقادی و در چارچوب رهیافت های نقد ادبی به شعر فروغ پرداخته باشند، بسیار اندکند. بیشتر آثار در حقیقت تکرار یکدیگر و یا تکرار چند اثر معتبر محسوب می شوند، در مجموع به تکرار مقالات و نوشته های دیگران درباره ی فروغ پرداخته و گزینه ای از شعر فروغ را نیز به همراه دارند. از این منظر کتاب جاودانه زیستن، در اوج ماندن از جمله آثاری است که کتاب های زیادی از روی آن نوشته شده و مقالات و مصاحبه های این کتاب، در چندین کتاب دیگر باز چاپ شده است. درباره ی معیارهای انتخاب کتاب می توان گفت که معتبرترین و برجسته ترین کتاب هایی که به زبان فارسی نوشته شده و بخش عمده ی آنها به زندگی، شعر و هنر فروغ فرخ زاد اختصاص یافته، و در داخل کشور انتشار یافته، در این پژوهش مورد بررسی توصیفی- تحلیلی قرار می گیرد. کتاب هایی که به کارنامه ی سینمایی فروغ پرداخته اند نیز بررسی می شوند.

چکیده: غزاله علیزاده، گلی ترقی و شهرنوش پارسی پور، از نویسندگان مطرح زن در عرصه ی ادبیات داستانی هستند که در میان نویسندگان چند دهه ی اخیر در حوزه ی داستان نویسی زنان، با نوشتن رمانها و داستانهای کوتاه، جایگاهی بارز در این حوزه به دست آورده اند. یکی از قدرت های نویسندگی این سه نویسنده، ایجاد اتمسفر و فضا و رنگ برای داستانهایشان است. فضا و رنگ، یکی از مهم ترین عناصر در ساخت و شکل گیری هر داستان می باشد. نقش این عنصر در داستان، به عنوان امری مرکب که با دیگر عناصر داستانی مانند "لحن"،"توصیف"، گفتگو"، "نماد"، و ...ارتباطی تنگاتنگ داشته و جدای از آنها نیست مورد بررسی قرار می گیرد. این پایان نامه، با هدف بررسی عنصر فضا در رمانها ی "خانه ادریسی ها"، "خواب زمستانی" و "طوبا و معنای شب"، در 6 فصل تنظیم شده است. در فصل اوّل، به کلیات تحقیق پرداخته شده است. در فصل دوم، ابتدا مختصری درباره ی داستان، انواع داستان، عناصر داستان، و تعریف هایی از آنها با استفاده از آرای صاحب نظران در عرصه ی ادبیات داستانی، پرداخته شده است. در فصل های سوم، چهارم و پنجم به ترتیب به بررسی عنصر فضا در رمانهای "خانه ادریسی ها"،"خواب زمستانی" و"طوبا و معنای شب"، پرداخته شده است، در فصل ششم نیز به نتیجه گیری پرداخته شده است. بررسی رمانهای ذکر شده، نشان می دهد یکی از مهم ترین خصلت های این سه رمان، به خدمت گرفتن مضامینی است که باعث به وجود آوردن فضا و رنگ در داستان شده است، و نویسندگان این رمانها در به کارگیری این عنصر در داستان، ضمن اینکه باعث تأثیرگذاری بر مخاطب شده اند، اهداف خود را نیز بیان نموده اند. بنابراین در این پژوهش، نگارنده بر آن است که ضمن ارزیابی و شناخت جایگاه این عنصر در این رمانها، شیوه ی فضاسازی و کاربردها و اهدافی را که نویسندگان مورد نظر در خلق این عنصر در داستان داشته اند، نشان دهد. کلید واژه: خانه ادریسی ها، خواب زمستانی، رمان، طوبا و معنای شب، فضا

در دوره ی بازگشتِ ادبی ؛ گروهی از شاعران ، از ابتذالی که در سبک هندی به وجود آمده بود روی گردان شدندو به منظوراحیای زبان وشعرپارسی که به زعم آنان و بسیاری ازسخنوران به انحطاط و رکود گراییده بود؛ اشعار خویش را به سبک قدما و به ویژه شاعران شاخص سبک خراسانی وعراقی سرودند .در این جرگه، آذربیگدلی که ازشاعران برجسته ی این دوره ی ادبی است در سرودن غزلیّات خویش از شیوه ی شاعران سبک عراقی و به طور اخصّ ازشیوه ی غزل پردازی سعدی پیروی نموده است . آذربه دلیل آشنایی با علوم بلاغی و تتبّع درآثار قُدما توانسته است ذهن و زبان خودش را به این شاعر بزرگ نزدیک کند و به همین منظورنیز کوشیده است که ازلحاظ فرم و مضمون چند غزل مانند سعدی بسراید و بر او نظیره بنویسد وبه خوبی از عهده ی این کار برآید. آذر مانند دیگر هنرمندان ممتاز و برجسته نظم فارسی، بیشترین اوزان فارسی را به کارگرفته و وزن شعر را هماهنگ و متناسب با مضمون آن برگزیده و شعررا با موسیقی درهم آمیخته است. نظر به اینکه تاکنون در مورد تأثیر پذیری آذر از سعدی ، هیچگونه پژوهشی انجام نشده ، جستار حاضربه بررسی سبک شناسانه اقتفاهای آذر بیگدلی از غزلیات سعدی درسه حیطه ی: ادبی ، زبانی وفکری پرداخته است. این پژوهش دارای چهار فصل است که عبارتند از: 1) کلیات پژوهش 2) زندگینامه آذربیگدلی 3) بررسی سبک شناسانه غزلیات اقتفایی آذربیگدلی ازسعدی 4 ) نتیجه گیری. دراین تحقیق مباحثی درباره ی سبک وسبک شناسی دوره ی بازگشت ادبی وزندگی نامه آذربیگدلی وهمچنین توفیقاتی که از شیوه ی غزل پردازی سعدی به دست آورده است ، ارائه خواهد شد. از مقایسه آماری غزلیات سعدی و آذر این نتیجه به دست آمدکه آرایه های تناسب، تضاد ، تکرار کلمات ، استعاره و مَجاز در غزل آذربیشتراز غزل سعدی به کاررفته است درحالی که بسامد آرایه ی جناس ، ایهام و کنایه درغزلیات سعدی بیشتراز غزلیات آذر است. آذر با به کار گیری واژگان مناسب و با انتخاب اوزان و مضامین هماهنگ توانسته است زبان و فکر خود را به سعدی نزدیک کند.

کتابشناسی نوعی روش نقادی برای آگاهی از چند و چون برخورد منتقدان، پژوهشگران و محققان با شاعر یا نویسنده و آثار اوست و نشان می دهد که زندگی و آثار یک شاعر یا نویسنده تا چه حد مورد توجه منتقدان بوده است. با توجه به جایگاه و اهمیت فروغ در میان شاعران معاصر، پژوهش حاضر به کتابشناسی توصیفی- تحلیلی فروغ فرخ زاد اختصاص یافته است و در پی آن است که فهرستی از مهمترین وجوه مورد توجه محققان و منتقدان در ارتباط با زندگی و هنر این شاعر را ارائه دهد. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که کتاب هایی که با رویه ی انتقادی و در چارچوب رهیافت های نقد ادبی به شعر فروغ پرداخته باشند، بسیار اندکند. بیشتر آثار در حقیقت تکرار یکدیگر و یا تکرار چند اثر معتبر محسوب می شوند، در مجموع به تکرار مقالات و نوشته های دیگران درباره ی فروغ پرداخته و گزینه ای از شعر فروغ را نیز به همراه دارند. از این منظر کتاب جاودانه زیستن، در اوج ماندن از جمله آثاری است که کتاب های زیادی از روی آن نوشته شده و مقالات و مصاحبه های این کتاب، در چندین کتاب دیگر باز چاپ شده است. درباره ی معیارهای انتخاب کتاب می توان گفت که معتبرترین و برجسته ترین کتاب هایی که به زبان فارسی نوشته شده و بخش عمده ی آنها به زندگی، شعر و هنر فروغ فرخ زاد اختصاص یافته، و در داخل کشور انتشار یافته، در این پژوهش مورد بررسی توصیفی- تحلیلی قرار می گیرد. کتاب هایی که به کارنامه ی سینمایی فروغ پرداخته اند نیز بررسی می شوند.

در این پایان نامه سعی بر این است تا نگرش زن ژاله قائم مقامی و ژاله اصفهانی نسبت به زن بررسی گردد. در این پژوهش ابتدا مباحثی به مفاهیم، کلیّات و تعاریف جایگاه زن در تاریخ ادب فارسی اختصاص داده شده و سپس به معرفی دو شاعر و آثار آنها پرداخته شده است. فرایند پژوهش نشان داد که وجوه افتراق و اشتراکی در زمینه نگرش آنها به زن وجود دارد. از وجوه اشتراک آنها می توان به دفاع از حقوق زن، تکریم شخصیت زن، امید به بهروزی زنان، احترام به مقام مادر، تشویق و ترغیب زنان به سمت آزادی، ترجیح عشق بر زر و زیور دنیا، تشویق به سوادآموزی و آگاهی اشاره کرد و از وجوه افتراق به مواردی چون: مردستیزی و شوهرستیزی، اعتراض به پدر و مادر و سرزنش و بدگویی از زن در اشعار قائم مقامی اشاره کرد، در حالی که در اشعار اصفهانی به علّت زندگی در کشورهای اروپایی و تأثیر جریان روشن فکری و سازگاری و توفیق در زندگی مشترک به این موارد اشاره نشده است.

این پایان نامه پژوهشی در مورد « بررسی و تحلیل موسیقی شعر در غزلیات خواجوی کرمانی» است که برای دستیابی به این هدف موسیقی شعر خواجو وچگونگی استفاده از ظرفیت ها و آفرینش های هنری و امکانات ادبی به کار رفته در غزلیات وی مورد بررسی قرارگرفته است. خواجو دارای934 غزل است که با استفاده از روش سیستماتیک تعداد 100 غزل از دیوان او انتخاب گردیده است. این پایان نامه درچهار فصل تدوین شده است. فصل اول مشتمل برکلیات، فصل دوم درباره ی مقدمه و زندگی نامه ی شاعر است؛ درفصل سوم نیز به بررسی و تحلیل موسیقی بیرونی، کناری، درونی و معنوی غزل ها پرداخته شده است و سعی گردیده آثار علم بدیع، نقش آن ها و ابعاد زیبا شناسی، شیوه ها و شگردهای خواجو در پدید آوردن موسیقی شعر نمایان گردد. فصل چهارم جداول آماری و نیز به دستاوردها و نتایج پژوهش اختصاص یافته است که با دقت در اشعار خواجو روشن شدکه به طورکلی از نظر آماری، درصد حضور عوامل موسیقی ساز، درغزل خواجو تقریباً زیاد است به طور مثال آرایه ی سجع بسیار به کار رفته و از میان انواع سجع، سجع مطرف بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. از میان انواع جناس، جناس مذیل بسامد بالایی دارد. در قسمت هم صدایی آنچه که پر تکرار است تکرار مصوت بلند«آ» است و همین امر باعث به وجود آمدن موسیقی خاص در غزلیات شده است. تناسبات بیشتر از نوع مراعات النظیر و تضاد است و ایهام به نسبت دیگر آرایه ها کم تر به کار رفته است. این عناصر در شعر خواجو با هنرمندی و ظرافت به کار رفته اند.

بدیع یکی از شاخه های اصلی علوم بلاغت است که از وجوه تحسین کلام بحث می کند.در این پایان نامه صنایع لفظی و معنوی به کار رفته در دیوان نشاط با دقت بررسی گردیده و نتیجه که به صورت آماری(تعداد و درصد) ارائه شده است نشان می دهد که در بدیع لفظی بسامد روش تجنیس با اندک تفاوتی از دو مورد دیگر بیشتر است. در روش تکرار،تصدیر و در روش تسجیع،سجع متوازی بالاترین بسامد را به خوداختصاص داده اند.در بدیع معنوی روش تناسب بیشترین بسامد را دارد. کاربرد دیگر روش های بدیع معنوی بسیار نادر است.در مجموع این پایان نامه نشان می دهد که دوسوم صنایع بدیعی به کاررفته در دیوان نشاط صنایع لفظی است.

در اشعار احمد شاملو و فروغ فرخزاد در قالب صورخیال گوناگون از زن تصاویر بسیاری به نمایش گذاشته شده است. تصاویری مربوط به عناصر طبیعت، حیوانات، امور معنوی و موجودات وهمی، اشیا و اجسام و... . این صورخیال و تصاویر در اشعار شاملو و فرخزاد گاه متفاوت و گاه مشابه اند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.