تخلص در شعر فارسی آن گونه که شایسته است موردتوجه قرارنگرفته است.به جرأت می توان گفت در میان شاعران فارسی زبان البته بجز هم عصران ما ، نمی توان شاعری یافت که نامی مستعار رابرای امضای شعرخود برنگزیده باشد ، بعضی از شاعران هنرمند از تخلص برای زیباتر کردن شعر خود بهره برده و واژه ای را برگزیده اندکه هم از نظر آوایی و هم از جنبه ی معنایی زیبا و دل نشین بوده و باعث زیباترشدن سروده آن ها شود.تخلص های را که در شعر شاعران باعث به وجود آمدن آرایه های لفظی و معنوی شده اند ، می توان تخلص های هنری نامید.در این پژوهش تخلص سه شاعر برجسته ی شعر فارسی ؛حافظ،مولانا و ابتهاج مورد بررسی قرار گرفته اند.تخلص خواجه شمس الدین محمد ،حافظ ،با ایجاد آرایه های ایهام وتناسب ، تخلص مولانا جلال الدین بلخی با استفاده از مفهوم خاموش و آوردن نام معشوق عرفانی خویش،شمس، و تخلص امیر هوشنگ ابتهاج با تصویر آفرینی توسط واژه سایه و ایجاد آرایه های لفظی و معنوی در بیت های تخلص ،کارکردی هنری یافته اند.