نام پژوهشگر: محمد مکاریان نوش آبادی
محمد مکاریان نوش آبادی احمد رمضانی مقدم آرانی
یکی از اهداف بزرگ در فیزیک هسته ای شناخت خواص هسته ها براساس برهمکنشهایی است که هسته ها در آن شرکت می کنند. پتانسیل های مبتنی بر برهمکنشهای دوتایی بین نوکلئون ها قادرند تا داده های بدست آمده در پراکندگی های دونوکلئونی را با دقت بالا توصیف کنند. حال این سوال مطرح می شود که اگر این پتانسیل ها را برای توصیف سیستم های با بیش از دو نوکلئون بکار ببریم به چه نتیجه ای خواهیم رسید. اگر این پتانسیل ها را به عنوان پتانسیل برهمکنش برای سیستم های چند نوکلئونی بکار ببریم، مشاهده می کنیم که حتی برای ساده ترین سیستم سه نوکلئونی یعنی تریتیم مقدار انرژی بستگی محاسبه شده کمتر از مقدار تجربی تخمین زده می شود. این تفاوت، نشانه ای واضح از عدم کفایت پتانسیل-های دوجسمی برای توصیف سیستم های با بیش از دو نوکلئون می باشد. یکی از راهکارهای ارائه شده برای حل این اختلاف، آنست که فرض کنیم در سیستم های چند نوکلئونی علاوه بر برهمکنش های دوجسمی برهمکنش اضافه ای، به نام برهمکنش سه جسمی وجود دارد. اضافه کردن این برهمکنش، باعث نزدیکتر شدن نتایج تجربی و محاسبات تئوری می-شود. در مورد مشاهده پذیرهای اسپینی در بعضی موارد تفاوت بین نتایج تجربی و محاسبات تئوری کاهش و در بعضی موارد افزایش می یابند. این موضوع نشان می دهد که شناخت سیستم های با بیش از دو نوکلئون خصوصاً بخش وابسته به اسپین کامل نیست و تئوری های موجود باید ارتقاء پیدا نمایند. یکی از راهکارهایی که برای بهبود تئوری های موجود می توان ارائه نمود، بررسی اثرات نیروی سه نوکلئونی در سیستم هایی است که اثر این برهمکنش ها بزرگ باشد. انتظار می رود که سیستم های چهار نوکلئونی به دلیل داشتن تعداد بیشتر پیکربندی سه نوکلئونی در مقایسه با سیستم های سه نوکلئونی، اثرات قوی تری از برهمکنش-های سه نوکلئونی را از خود نشان دهند. برهمکنش دوترون-دوترون در انرژی میانی می تواند اطلاعات مفیدی در مورد ساختار سیستم های چهارنوکلئونی فراهم نماید. کانال تجزیه به دلیل داشتن فضای فاز بسیار غنی اهمیت بیشتری نسبت به پراکندگی الاستیک یا کانال های دوجسمی دارد. مشاهده پذیرهای اسپینی در تجزیه ی سه جسمی به روش های متفاوتی قابل اندازه گیری هستند. در این کار ما روشی را برای اندازه گیری بر اساس اندازه گیری سطح مقطع پراکندگی ارائه نموده ایم. اطلاعات به دست آمده می توانند در بررسی وابستگی نیروی هسته ای به اسپین مورد استفاده قرار گیرد