چکیده تاثیر فاکتورهای مترشحه از اووسیت بر بلوغ آزمایشگاهی اووسیت در گاو به کوشش: سیما همتیان خیاط فاکتورهای مترشحه از اووسیت (از قبیل gdf9، bmp15، bmp6 و...) دارای نقش حیاتی در وقایع کلیدی تولید مثل پستانداران همچون تنظیم عملکرد سلول های فولیکولی، حفظ فنوتیپ سلول های کومولوس، تنظیم پراکندگی سلول های کومولوس و تنظیم تکوینی فرآیندهایی نظیر عملکرد سلول های گرانولوزا در طی مراحل رشد فولیکول، عملکرد سلول های کومولوس در طی بلوغ اووسیت و وقایع منجر به تخمک گذاری و پس از تخمک گذاری است. در این مطالعه، تاثیر فاکتورهای مترشحه از اووسیت های لخت شده و افزایش غلظت آنها بر بلوغ برون تنی اووسیت های گاو به ویژه بر پراکندگی سلول های کومولوس و پیشبرد میوز مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 1211 اووسیت از 780 تخمدان گاوهای ذبح شده در کشتارگاه جمع آوری گردید وکمپلکس های اووسیت-کومولوس (coc) احاطه شده با حداقل سه لایه از سلول های کومولوس با اووسیت های لخت در قطره 50 میکرولیتری از محیط کشت بلوغ، کشت داده شدند.کمپلکس های اووسیت – کومولوس انتخاب شده به طور تصادفی در 4 گروه کشت داده شدند: گروه 1) coc ها به تنهایی کشت داده شدند.گروه 2) coc ها به نسبت 1 به 1 با اووسیت های لخت (dos) کشت داده شدند. گروه 3) coc ها به نسبت 1 به 3 با dos کشت داده شدند. گروه 4) coc ها به نسبت 1 به 6 با dos کشت داده شدند. پس از 24 ساعت کشت، بررسی نتایج نشان داد که افزودن غلظت های مختلف از فاکتورهای مترشحه از اووسیت اندوژن پراکندگی سلول های کومولوس و بلوغ هسته ای را بهبود نمی بخشد (p>0.05). اهمیت فاکتورهای مترشحه از اووسیت در بهبود شایستگی تکوینی اووسیت های گاو تایید شده است، لذا به نظر می رسد برای فهم بهتر اثرات فاکتورهای مترشحه از اووسیت در گاو بایستی سایر جوانب بلوغ اووسیت بویژه در سطح مولکولی ، باروری و تولید رویان قبل از لانه گزینی مورد بررسی قرار گیرند. کلمات کلیدی: گاو ماده، کمپلکس اووسیت-کومولوس، فاکتورهای مترشحه از اووسیت، بلوغ برون تنی، پراکندگی سلول های کومولوس، بلوغ هسته ای.