نام پژوهشگر: آرزو سالارپور
آرزو سالارپور جلیل مهرزاد سلاکجانی
تا کنون اهداف اصلاح نژادی در گاوهای شیری بر افزایش میزان صفات تولیدی تمرکز داشته که این مسئله باعث کاهش مقاومت گاو ها به عوامل بیماریزا شده است. ارتقاء مقاومت در دام ها با استفاده از برنامه های اصلاح ژنتیکی قابل حصول می باشد و بدین منظور مهمترین فاکتور ژنتیکی دخیل که تا کنون شناخته شده است محصولات ژنتیکی mhc یا سیستم سازگاری نسجی می باشد که نقش کنترلی آن در مقاومت و پاسخ ایمنی میزبان به بیماری ها به خوبی مشخص شده است. کلاس ii مولکول mhc از اجزای مهم سیستم ایمنی است که در پردازش و ارائه ی آنتی ژن ها به سلول های cd4+t و ایجاد پاسخ های ایمنی سلولی و همورال ضروری می باشد. دلیل انتخاب نژاد سیستانی جهت بررسی مولکول mhc در آن، نیز این واقعیت است که این نژاد از نظر ژنتیکی نژاد بی نظیری است که در برابر شرایط نامساعد محیطی، تغذیه ای و عوامل بیماریزا مقاوم می باشد. برای درک بیشتر مکانیسم مولکولی مقاومت بالای گاوهای سیستانی در برابر عوامل بیماریزا نسبت به گاو های هلشتاین، در این مطالعه با استفاده از تکنیک های معمول سلولی، مولکولی و بیوانفورماتیک از جمله pcr و sequence analysis، توالی نوکلئوتیدی یکی از ژن های کلیدی مولکول mhc-ii ، bola-drb3.2 ، در سلول های عرضه کننده ی آنتی ژن گاوهای سیستانی و هلشتاین به منظور مطالعه ی مقایسه ای پلی مورفیسم آن در این دو نژاد با نرم افزارclc main workbench version 5.5 بررسی گردید. با استفاده از پرایمر اختصاصی ژن bola-drb3.2 در گاو نژاد سیستانی، انجام pcr بر روی dna استخراجی از سلول های خونی 20 گاو سیستانی، بررسی توالی محصول 202 جفت بازی pcr و مقایسه ی آن ها با گاو هلشتاین مشخص شد که در جایگاه و تعداد جهش های مشاهده شده در دو نژاد تفاوت چندانی وجود ندارد، گرچه نشانه ای از موتاسیون در ژن مورد دیده شد. مقایسه ی پروتئین های احتمالی حاصل از توالی های نوکلئوتیدی در دو نژاد نیز موید شباهت آن ها بود که با توجه به ساختار مشابه ژن bola-drb3.2 در دو نژاد قابل قبول می باشد. لذا این یافته ها فرض اولیه مبنی بر تفاوت ژنتیکی ژن bola-drb3.2 در گاو سیستانی و ارتباط آن با مقاومت بالای این نژاد در برابر بیماری ها را مخدوش می نماید و ذهن را به سمت فرضیه دیگری سوق می دهد، که شاید تفاوت در میزان فراوانی آلل های ژن bola-drb3.2 است که عامل مقاومت گاوهای سیستانی در برابر عوامل بیماریزا باشد که نیازمند مطالعات بیشتر است. همچنین سایر فاکتورهای موثر بر ایمنی از جمله سیستم ایمنی غیر اختصاصی بایتسی مورد بررسی قرار گیرد. در آزمایشگاه های ایمونولوژی و بیوتکنولوژی دانشکده ی دامپزشکی مطالعات عمیق تری بر روی این موضوع در حال انجام است. کلمات کلیدی: مولکول های mhc، ژن bola-drb-3، توالی، pcr، گاو سیستانی