نام پژوهشگر: حشمت اکبرزاده میرزانق
حشمت اکبرزاده میرزانق علیرضا عصاره
چکیده: الف)موضوع وطرح مسئله(اهمیت موضوع وهدف): پژوهش حاضر با عنوان ارزیابی محتوای کتاب مطالعات اجتماعی سال اول متوسطه براساس پرورش مهارتهای زندگی از دیدگاه دبیران شهر اردبیل انجام شد. ازآنجایی کتاب اغلب تنها فرآورده در نظام آموزشی متمرکز خصوصا نظام آموزشی ایران است و ازطرف دیگر چون آموزش مهارتهای زندگی در دنیای امروزی امری ضروری ولازم است لذا پرداختن به این موضوع و بررسی میزان موفقیت کتب در رسیدن به این اهداف امری ضرروری و اهمیت خاصی دارد تا مورد استفاده مولفان و برنامه ریزان کتب درسی قرارگیرد. ب :مبانی نظری شامل مرورمختصری از منابع، چهارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها مهارت های زندگی، مجموعه ای از توانایی های روانی- جسمانی هستند که قدرت سازگاری و رفتار مثبت و کارآمد را افزایش داده و باعث می شوند که افراد مسئولیت های مربوط به نقش اجتماعی خود را پذیرفته و بدون صدمه زدن به خود و دیگران، با چالش ها و مشکلات رو به رو شده و انتخاب ها و رفتارهای سالمی در سراسر زندگی داشته باشند.پرسشهای تحقیق شامل شش سوال می باشد که میزان موفقیت کتاب مطالعات اجتماعی را در پرورش مهارتهای مسئولیت پذیری، تصمیم گیری فردی، برقراری ارتباط با دیگران، مدیریت هیجانات - خشم و همدلی را مورد بررسی قراردادند. پ: روش تحقیق شامل تعاریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روشهای نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن ، شیوه ی گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: روش تحقیق تحلیل محتوا براساس مقوله بندی(پدیده درمتن) و زمینه یابی است، جامعه آماری کتاب مطالعات اجتماعی سال اول متوسطه در سال تحصیلی 90 (تکنیک تحلیل محتوا) و کلیه ی دبیران این درس در شهر اردبیل می باشند(زمینه یابی) که در روش اول کل محتوا مورد بررسی واقع شد و در روش دوم شیوه نمونه گیری خوشه ای جهت تعیین نمونه به کارگرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات در روش اول فرم محقق ساخته تحلیل محتوا و درروش دوم پرسشنامه محقق ساخته می باشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به روش اول با استفاده از روشهای آمار توصیفی مانند فراوانی و درصد و در روش دوم از آزمون ناپارامتریک خی دو(x2) استفاده شد. ت:یافته های پژوهش: نتایج تحقیق حاکی از هردو روش نشان داد که از بین مهارتهای مورد بررسی در کتاب مذکور به مهارت مسئولیت پذیری، تصمیم گیری فردی و برقراری ارتباط با دیگران توجه شده است، اما به مهارت مدیریت هیجانات –خشم و همدلی توجه نشده است، ث:نتیجه گیری و پیشنهادات: درتجدیدنظر کتاب درسی پیشنهاد می شود به مهارتهای مدیریت هیجانات- خشم و همدلی توجه خاصی مبذول شود، مولفان محتوای کتب را براساس طیف گسترده مهارتها تدوین کنند که دانش آموز رشد همه جانبه پیدا کند، در خصوص پرورش مهارت تصمیم گیری، موقعیت هایی مطرح شود که دانش آموزان با اصول تصمیم گیری صحیح آشنایی پیداکنند تا بتوانند در موقعیت های حساس زندگی تصمیم درست و منطقی اتخاذ کنند. ، محتوای کتاب مطالعات اجتماعی در میزان توجه به آموزش مهارت های زندگی در سه حوزه؛ شناختی، عاطفی و مهارت های اجتماعی، به طور موثر عمل نکرده است لذا پیشنهاد می شود مسئولان تألیف کتاب مذکور در بازبینی کتاب مربوطه، به این مسأله توجه اساسی داشته باشند. صحت اطلاعات مندرج در این فرم براساس محتوای پایان نامه و ضوابط مندرج درفرم را گواهی می نمایم