نام پژوهشگر: مصطفی دهقانی فیروزآبادی
مصطفی دهقانی فیروزآبادی کاظم قاضی زاده
سوره منافقون در تراث شیعی واهل سنت با روایات تفسیری نسبتا زیادی همراه است که مجموع روایات تفسیری شیعه فقط از کتاب البرهان تالیف سید هاشم بحرانی(رحمه الله)21روایتاست ومجموع روایات اهل سنت نیز ،فقط از کتاب الدر المنثور فی تفسیر الماثور تالیف جلال الدین سیوطی،43 روایت است. در بررسی تطبیقی این روایات، مقدار مشترک آن بسیار اندک بوده است به طوری که می توان گفت که فقط یک روایت آن و آن هم، فقط قسمت هایی از آن با یکدیگر مشابه اند. موارد خاصی که از طرق اهل سنت در کتاب تفسیر شیعی مذکور آمده است به یک مورد می رسد که اگر«ابن عباس» را هم جز طرق اهل سنت به حساب بیاوریم ، به دو مورد می رسد. و در طرف مقابل هم، هیچ طریقی از طرق شیعی در کتاب تفسیر اهل سنت ـ که قبلاً به آن اشاره شد ـ نیامده است. مضمون روایات متفاوت دو دیدگاه در زمینه های ولایت امام علی(علیه السلام)، نوع پرداختن به موضوع نفاق، توطئه چینی بر ضد پیامبر معظم اسلام(صلی الله علیه و آله)، هدایت و اضلال، عزت، بحث های کلامی از قبیل: قضا و قدر، اختیار و... می باشد.