مهمترین دلیل به روند ناقص دولت سازی درعراق برمی گردد. این مسئله خود ریشه در ماهیت ساخت قدرت و سیاست در این کشور دارد که ازگذشته به ارث رسیده و هنوز هم ادامه دارد. صدام حسین، یک دیکتاتور به تمام معنا و وارث یک دولت ناکارآمد با عدم مشروعیت داخلی، منطقه ای و بین المللی بود. وقتی نیروهای خارجی رژیم بعثی، صدام را ساقط کردند، با خرابه ای مواجه شدند که حاصل حکومت وی بود. در داخل، مردم عراق از جنایات صدام وخفقان سیاسی به ستوه درآمده بودند وتحریم های سازمان ملل، ساختار سیاسی و اقتصادی و اجتماعی وفرهنگی عراق را تضعیف کرد. درمنطقه سیاست های ماجراجویانه صدام درجنگ با همسایگان، هیچ دوستی برای عراق باقی نگذاشت. حتی ملت های عرب منطقه نیز او متنفر بودند. صدامی که درسال1990به اسرائیل موشک پرتاب می کرد ودرخیابانهای جهان عرب، طرفدارانی داشت، درآستانه سقوط درمارس2003، تنهاترین رهبر عرب بود وهیچ حامی نداشت. رژیم بعثی، حقوق بشر را نادیده گرفت ومردم عراق را بمباران شیمیایی کرد وبدین ترتیب افکار عمومی دنیا نیزبرضد رژیم بعثی شد. نتیجه این که دریک دوره زمانی 25ساله، انگاررشد وتوسعه درعراق متوقف شده وتنها جنگ وتنش جایگزین آن شده بود. درچنین فضایی دولت سازی، با توجه به خواست های مردم عراق شکل نگرفته بود و امروز درواقع عراق جدید با میراث رژیم بعثی دست و پنجه نرم می کند.