نام پژوهشگر: مهناز قوسی
مهناز قوسی نامدار یوسفوند
تحقیقات در مورد این موضوع که سوء مصرف اپیوئیدها باعث القاء تغییر در میزان سرمی عناصر کمیاب می شود کم است، بنابراین این مطالعه این فرضیه را که وابستگی به مورفین و سم زدایی با متادون به وضعیت مینرال ها آسیب می رساند را بررسی نمود. کاهش میل و تحریک جنسی و اختلال نعوذ در مردان معتاد به اپیوئیدها و در مردان مصرف کننده اپیوئیدها برای درمان اعتیاد به هروئین یا درد مزمن گزارش شده است. این مطالعه مکانیسم های فرضی برای اختلال عملکرد جنسی به عنوان یک اثر مورفین و سم زدایی با متادون را، مورد بررسی قرار داد. مواد و روش ها: 60 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار مورد استفاده قرار گرفت. به حیوانات گروه-هایی که دوز ثابت مورفین (fdm) دریافت می نمودند (تعداد=28)، مقدار mg/kg10مورفین تزریق شد و در گروه های کنترل (تعداد=12)، مقدارml/kg1 سالین به مدت 30 روز و روزانه دو بار سالین تزریق شد. در گروه هایی که دوزهای افزایش یابنده مورفین دریافت می نمودند (تعداد=20) ، دوز مورفین مصرفی در روز اول mg/kg10 بود و دوز مورفین روزانه mg/kg2 در هر روز افزایش یافت تا به دوز ماکزیمم mg/kg68 دو بار در روز رسید. مورفین یا سالین به صورت زیرجلدی دو بار در روز با فواصل 12 ساعتی تزریق می شد. در گروه های تجربی و در گروه کنترل علائم سندرم ترک با تزریق mg/kg4 نالوکسان بررسی شد. 8 موش صحرایی وابسته به مورفین از هریک از گروه های fdmو vdmبا استفاده از متادون در طی مدت 14 روز سم زدایی شدند. به منظور ایجاد ترک خودبخودی در طول 14 روز، 8 موش صحرایی از میان موش های وابسته به مورفین با دوز ثابت (تعداد=8) متادون دریافت نکردند. وزن بدن، بیضه ها، سمینال وزیکول ها، محتوای سمینال وزیکول ها، غلظت سرمی fsh و lh، تستوسترون،روی، مس و منگنز تعیین گردید. نتایج: نتایج نشان داد که در گروه وابسته به مورفین با دوز افزایش یابنده (vdm) غلظت های سرمی تستوسترون، lh،mn و نیز وزن بدن، بیضه ها، پروستات، سمینال وزیکول ها و محتوای سمینال وزیکول ها در مقایسه با گروه کنترل کمتر بود و یک افزایش معنادار در غلظت های سرمی cu و zn مشاهده گردید. در گروه وابسته به مورفین با دوز ثابت غلظت های سرمی تستوسترون، lh ، mn و نیز وزن بیضه ها پروستات، سمینال وزیکول ها و محتوای سمینال وزیکول در مقایسه با گروه کنترل پایین تر بود اما وزن بدن، غلظت سرمی، fsh، مس و روی در مقایسه با گروه کنترل اختلاف معناداری نداشت. میزان منگنز در سرم به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود. در گروه سم زدایی شده (fdm + methadone) غلظت های منگنز و تستوسترون در سرم، وزن سمینال وزیکول ها و محتوای مایع درون سمینال وزیکول پایین تر از گروه کنترل اما غلظت روی بالاتر بود. در گروه سم زدایی شده (methadone vdm +) غلظت های سرمی منگنز و تستوسترون، محتوای درون سمینال وزیکول ها و وزن پروستات کمتر از گروه کنترل بود. در گروه sw غلظت های mn و تستوسترون در سرم، وزن سمینال وزیکول ها و محتوای مایع درون سمینال وزیکول ها در مقایسه با گروه کنترل کمتربود اما سطح سرمی مس بالاتر از گروه کنترل بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه پیشنهاد می کنند که سوء مصرف مورفین ممکن است از طریق مکانیسم-های مرکزی و محیطی به عملکرد سیستم تولید مثلی در موش صحرایی نر آسیب برساند. هم چنین وابستگی به مورفین بر وضعیت عناصر زیستی اثر می گذارد. سطوح برخی عناصر کمیاب و هورمون-های جنسی پس از سم زدایی و ترک خود به خودی، میل به بازگشت به مقادیر کنترل را داشتند.