نام پژوهشگر: سیدباقر سیفی
سیدباقر سیفی حسن عاقل
چکیده پیش بینی هزینه های نگهداری و تعمیرات ماشین های مورد استفاده در واحد های مکانیزه کشاورزی و زمان جایگزینی آن ها از نظر مدیریت اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. جایگزینی باید بر مبنای عوامل اقتصادی باشد؛ بدین معنی که جایگزینی باید در اقتصادی ترین موقعیت و نه هنگامی که دارایی فرسوده می شود، انجام گیرد. هزینه های نگهداری و تعمیر در تعیین عمر بهینه اقتصادی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است که متأثر از عمر تراکتور، ساعات کارکرد و نحوه استفاده از آن می باشد. در راستای بهینه سازی استفاده از سرمایه و ماشین و به منظور برآورد عمر مفید تراکتورهای کشاورزی با لحاظ نمودن هزینه های نگهداری و تعمیر تجمعی و مدل های هزینه ای مناسب، مطالعه ای روی تراکتور های فعال در شرکت سهامی مزرعه نمونه گرگان در استان گلستان شامل تراکتورهای "رابا"، "سام 155"، "مسی فرگوسن 399"و "مسی فرگوسن 285"و به ترتیب با تعداد 6، 6، 6 و 16 دستگاه انجام گرفت. اطلاعات جمع آوری شده شامل هزینه های نگهداری و تعمیر، ساعات کارکرد سالانه و هم چنین قیمت اولیه تراکتورها می باشد. داده ها توسط برنامه آماری spss17 جهت تجزیه و تحلیل های آماری و ترسیم نمودار و تعیین مدل ریاضی مناسب پردازش گردیدند. در نهایت برای تراکتورهای "رابا"، "مسی فرگوسن 399" و "مسی فرگوسن 285" و تراکتورهای چهارچرخ محرک، مدل توانی پیشنهاد می گردد و برای "تراکتور سام 155" نیز مدل درجه دوم پیشنهاد می شود، ولی به دلیل اینکه مدل درجه دوم توزیع هزینه های نگهداری و تعمیر را در اوایل عمر به درستی نشان نمی دهد، از مدل توانی برای پیش بینی هزینه در ابتدای عمر این تراکتور استفاده می شود. از نقطه نظر عمر مفید تراکتورها، به ترتیب صعودی شامل تراکتور "مسی فرگوسن 399"، "مسی فرگوسن 285" و "تراکتور سام 155" محاسبه شد. نکته قابل ذکر اینکه عمر بهینه تراکتور رابا به دلیل نبود اطلاعات هزینه در 9 سال ابتدای عمر، محاسبه نگردید. در آخر بهترین مدل ریاضی مناسب برای کلیه تراکتورهای فعال در این شرکت، مدل توانی ارائه گردید. کلید واژه ها: تراکتور، عمر مفید، مدل توانی، هزینه نگهداری و تعمیرات