نام پژوهشگر: محمد مومیوند

بررسی مناسبات حکومت شیعه میسور با کمپانی هندشرقی انگلیس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  محمد مومیوند   مصطفی پیرمرادیان

چکیده کشور پهناور هند، در جنوب قاره آسیا واقع شده است. کمپانی هند شرقی انگلیس که در سال 1600 میلادی با همکاری چند تن از بازرگانان انگلیسی و با حمایت ملکه الیزابت تأسیس شده بود برای پیدا نمودن عرصه های جدید تجاری توجه خود را به کشور هند معطوف داشت. رقابت های تجاری و استعماری حاکم بر اروپا و ثروت های افسانه ای هند انگیزه حرکت آنها به سوی این کشور شد. فعالیت های تجاری کمپانی هند شرقی انگلیس در هند که زمینه ساز استعمار چند قرن این کشور شد با یک مجوز تجاری آغاز شد، مجوزی که در سال 1612 میلادی از سوی جهانگیر – امپراطور مغول – به توماس روا انگلیسی واگذار شد تا به موجب آن انگلیسی ها بتوانند در هند پایگاه تجاری برپا کنند. ضعف دولت مرکزی پس از اورنگ زیب زمینه را برای تسلط انگلیسی ها بر هند فراهم نمود. آنها با تطمیع سران محلی و تفرقه افکنی میان آنها توانستند برای تسلط هر چه بیشتر بر هند بهره ببرند. مناطق مسلمان نشین هند بارها عرصه مبارزه در مقابل سیاست های تجاوزکارانه کمپانی هند شرقی انگلیس بود. که نیروهای کمپانی با نیرنگ بر آنها پیروز شدند. در ایالت میسور ظهور حیدر علی و فرزندش تیپو سلطان که شیعه مذهب بودند یک مانع جدی بر سر راه کمپانی برای تسلط بر هند بود. این پدر و پسر برای نابود کردن انگلیسی ها هم قسم شده بودند. شاخص ترین جنبه حیات تیپو، مخالفت شدید وی با حضور انگلیسی ها در هندوستان بود. انگلیسی ها هرگز با چنین دشمن سرسختی مواجه نشده بودند. او هرگز از هدف خود منصرف نشد و تمام توان خود را صرف آزادی هندوستان نموده و دراین راه جان خود را از دست داد. هندیان هنگامی که از مبارزات دوران پیش از استقلال سخن می گویند از تیپو سلطان به عنوان قهرمان جنگ و ستیز با استعمار، به بزرگی یاد می کنند.