نام پژوهشگر: افسانه ستوده
افسانه ستوده ابراهیم رنجبر
بامداد خمار رمانی است که به دلیل نقش بسزایی که در افزایش جمعیت کتاب خوان داشته، توجه منتقدان بسیاری را به خود جلب نموده است. در پژوهش حاضر، تحلیل محتوایی اثر مدنظر قرار گرفته است. به این منظور، ابتدا عناصر داستانی را تعریف و سپس هر یک از این عناصر را در رمان مورد نظر به صورت جداگانه بررسی نموده ایم. بررسی نوع رمان نشان می دهد که این اثر، مولفه هایی از رمان عاشقانه ی پرماجرا، رمان رفتار و رسوم اجتماعی، رمان سرنوشت، رمان احساساتی و رمان حادثه را دارد. نقد روان شناختی اثر و تحلیل شخصیت ها و نوع عملکرد آن ها اثبات می کند که این داستان، نقش خانواده را به عنوان مهم ترین و اولین الگو در نوع رفتارها و عکس العمل های فرد به خوبی نشان می دهد. هم چنین بررسی رفتار شخصیت های این داستان، نقش انگیزه ی افراد را در نوع رفتار و کنش های آن ها نشان می دهد. این اثر مولفه هایی از مکتب رئالیسم و نهضت رمانتیسم را داراست. در مجموع، دلایلی چون بی زمانی اثر، حقیقت مانندی، خلق شخصیت های زنده، انعکاس تصویر دنیای سنتی، دوری اثر از فلسفه بافی و معناگرایی، نمودهای جنسیتی و کاربرد زبان و نثر متناسب با موضوع اثر از دلایل پرخواننده بودن این اثر داستانی به شمار می آیند.