نام پژوهشگر: عصمت فاضل نجف آبادی
عصمت فاضل نجف آبادی صادق ولیان
هموفیلی a شایع ترین اختلال خونریزی دهنده وابسته به x است که به علت جهش هایی در ژن f8 که پروتئین فاکتور 8 را کد می کند ایجاد می شود. با توجه به اندازه بزرگ ژن f8 و تعداد زیاد جهش ها در این ژن شناسایی حاملان بیماری هموفیلی a بوسیله تعیین مستقیم جهش پر هزینه و زمان بر است. شناسایی حاملان بیماری هموفیلی a بوسیله روش غیر مستقیم (آنالیز پیوستگی) در کشورهای در حال توسعه مقرون به صرفه است. از مواردی که در آنالیز پیوستگی به هنگام انتخاب مارکرها باید در نظر گرفته شود هتروزگوسیتی مارکر، عدم تعادل پیوستگی بین دو مارکر و لوکوس بیماری زا است. در این مطالعه دو مارکر خارج ژنی ha472 و درون ژنی f8int21 برای بررسی قابلیت استفاده انها در تشخیص حاملان بیمار هموفیلی a در جمعیت اصفهان انتخاب شدند. در این مطالعه ژنوتیپ دو مارکر ha472 و f8int21، در 140 فرد غیرخویشاوند (100 زن و 40 مرد) در جمعیت اصفهان مشخص گردید. dna از سلول های هسته دار خونی استخراج گردید. ژنوتیپ افراد با تکنیک pcr بوسیله پرایمرهای اختصاصی و به دنبال آن الکتروفورز بر روی ژل پلی اکریل امید و رنگ امیزی نیترات نقره مشخص گردید. فراوانی آللی و درجه هتروزیگوسیتی با برنامه genepop تخمین زده شد. محاسبه عدم تعادل پیوستگی با استفاده از نرم افزارهای gda، arlequin و midas صورت گرفت. نتایج بدست آمده نشان دهنده حضور 12 و 6 الل به ترتیب برای مارکرهای ha472 و f8int21 می باشند. الل های اصلی برای مارکرهای ha472 و f8int21 به ترتیب فراوانی 133/0 و 448/0 نشان دادند. درصد هتروزیگوسیتی مشاهده شده برای دو مارکر ha472 و f8int21، به ترتیب 91% و52% بود. مقدار p به دست آمده بوسیله نرم افزار gda از 05/0 کمتر بود. شدت عدم تعادل براساس علامت (d(+) و d(-)) بیشتر از صفر بدست آمد. مطالعه حاضر نشان می دهد که مارکرهای ha472 و f8int21 دارای درجه هتروزیگوسیتی بالا می باشند. در جمعیت مطالعه شده ha472 تعادل پیوستگی ضعیفی را با f8int21 داد. بنابراین مارکر f8int21 می تواند به عنوان مارکر اگاهی دهنده در مطالعات انالیز پیوستگی و شناسایی ناقلین در جمعیت اصفهان به کار رود. استفاده از مارکر ha472 به تنهایی برای تشخیص ژنتیکی توصیه نمی شود و در مواقعی که تشخیص تنها بر اساس داده های بدست آمده بوسیله این مارکر است باید احتیاط شود.