موضوع تحقیق حاضر توصیف، بررسی و تحلیل جنبه های اخلاقی و تربیتی شعر دوره ی مشروطه است که کمتر مورد بحث قرار گرفته است.این پژوهش به روش کتابخانه ای تهیه شده است و شامل چهار فصل می باشد. در فصل اوّل، مسائل کلّی اخلاق و ادبیّات و مبحث اخلاق در انواع ادبی و نوع تعلیمی بررسی شده است. در فصل دوم، ضمن اشاره ای کوتاه به جنبش مشروطیّت، شعر این دوره با ویژگی ها و درون مایه هایش مورد بحث قرار گرفته است. در فصل سوم ده شاعر برجسته ی این دوره معرّفی شده اند و در فصل پایانی که هدف اصلی تحقیق است، بیش از هفتاد فضیلت و رذیلت اخلاقی در شعر ده شاعر معرّفی شده در فصل سوم، بررسی شده و در موارد لازم تعاریف، آیات و احادیث مرتبط با این فضائل و رذائل ارائه شده است. در نهایت نیز با ارائه ی جداول و آماری، نتیجه گیری و جمع بندی شده است و مشخّص گردید که بسیاری از شاعران دوره ی مشروطه علاوه بر آنکه استعمار ستیز بودند، ولی ار پیشرفت های کشورهای استعماری که بر اثر علوم جدید حاصل شده بود، غافل نبودند و با مقایسه ی پیشرفت های این کشورها و زوال تاریخی ایران، مخاطبان را به فراگیری علوم جدید ترغیب می کردند. علاوه بر علم در جای جای دیوان های شاعران این دوره مباحث اخلاقی از قبیل قناعت، عفّت، تواضع، مهربانی، بلند همّتی و ... جلب نظر می کند و این گونه نیست که مسایل سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه، آنان را از طرح مسایل اخلاقی باز دارد.