نام پژوهشگر: مهدی بنی اردلان
مهدی بنی اردلان احمد شمس
هر حکومت برای پیشبرد اهداف خود و ادارهی امور جامعه نیازمند منابع مالی مناسب است و حکومت اسلامی نیز از این امر مستثنی نیست. هدف اصلی این پژوهش این است که ضمن بررسی مالیه عمومی در اسلام از منظر فقه شیعه از جمله زکات، خمس، انفال، خراج و جزیه، به جنبهی کاربردی آن در زمان حاضر در حکومت جمهوری اسلامی ایران بپردازد. همچنین هدف دیگر،ارائهی راهکارهای مناسب جهت استفاده از این منابع مالی توسط حکومت اسلامی است.در این راستا این پژوهش به چهار فصل تقسیم شده است.این پژوهش در فصل اول به مبانی و مفاهیم و به عبارتی به کلیات موضوع، در فصل دوم به بررسی مهمترین منابع مالیه عمومی در اسلام، در فصل سوم به مالیاتهای حکومتی و در فصل چهارم به جنبهی کاربردی مالیه عمومی در اسلام در زمان حاضر با توجه به قوانین جمهوری اسلامی ایران میپردازد.در آخر به این نتیجه میرسد که مالیاتهای اسلامی(خمس و زکات) در زمان حاضر تکافوی هزینههای حکومت را نمیکند و بهتر است این منابع به مصارف تصریحشدهی خود اختصاص یابد.با توجه به بحث احکام ثانویه حکومت اسلامی مجاز به اخذ مالیات است.همچنین حکومت جمهوری اسلامی ایران میتواند به منظور استفادهی بهتر از منابع مالی حکومت اسلامی به اقداماتی از قبیل قانونگذاری و سازماندهی این منابع اقدام کند و با توجه به مسألهی مشارکت و واگذاری در انفال، احیاگر نظام خراج باشد و در مورد غیرمسلمانان نیز در موضوع جزیه، با توجه به اصول و مقررات حقوق بشری و بین المللی به گرفتن مالیاتهای متعارف حکومتی بسنده کند. واژگان کلیدی:مالیه عمومی، منابع درآمد حکومت اسلامی،مالیات حکومتی، خمس و زکات،انفال، جزیه و خراج، جنبه کاربردی.