چکیده رساله/پایان نامه : هدف تحقیق حاضر مقایسه تراکم استخوانی ستون فقرات کمری و گردن ران دوچرخه سواران و شناگران حرفه ای با همتایان غیر ورزشکار مرد بود. روش شناسی تحقیق: این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی می باشد. بدین منظور، 17 مرد از دوچرخه سواران حرفه ای با میانگین سنی (39/3±00/24 سال)، 15 مرد از شناگران حرفه ای با میانگین سنی (95/1±46/23 سال) و 17 مرد از افراد غیر ورزشکار با میانگین سنی (42/2±58/25 سال) در این تحقیق شرکت نمودند. داده ها بوسیله دستگاه سنجش تراکم مواد معدنی استخوان (dxa) و پرسشنامه سابقه پزشکی توسط پزشک متخصص تکمیل شد. تراکم استخوانی مهره های دوم تا چهارم کمری و همچنین گردن ران اندازه گیری شد. اظلاعات مربوطه با بکارگیری روش آماری توصیفی و استنباطی آزمون آنوای یک طرفه (05/0?p) و با استفاده از نرم افزار spss نسخه 16 تجزیه و تحلیل شدند. یافته های تحقیق: نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بترتیب بین تراکم استخوانی و t score مهره های کمری و همچنین تراکم استخوانی گردن ران دوچرخه سواران و شناگران حرفه ای با افراد غیر ورزشکار تفاوت معناداری وجود ندارد (695/0=f و 504/0=p، 200/0=f و 815/0=p، 463/0=f و 633/0=p). اما بین t score گردن ران دوچرخه سواران و شناگران حرفه ای با افراد غیر ورزشکار تفاوت معناداری وجود دارد (80/4=f و 013/0=p). بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می دهد که تمرین و فعالیت ورزشی به تنهایی نمی تواند عامل موثری بر افزایش توده استخوانی باشد. احتمالاً نوع تمرین و شیوه اجرای تمرین می تواند از عوامل تاثیر گذار بر افزایش تراکم استخوانی دوچرخه سواران و شناگران حرفه ای باشد. نتیجه گیری نهایی: بنابراین توصیه می شود دوچرخه سواران و شناگران حرفه ای جهت افزایش تراکم استخوانی فعالیتهای ورزشی جانبی مثل تمرینات با تحمل وزن غیر از دوچرخه سواری و شنا انجام داده و شیوه های تمرین متناسب را انتخاب کنند.