بعد از انقلاب صنعتی و اختراع و بهبود وسائط نقلیه سریع السیر و هم چنین کوتاه شدن زمان مسافرت و افزایش نسبی درآمد ناشی از رشد اقتصادی، تحولات شگرفی در زمینه گردشگری ایجاد شد، به گونه ای که امروزه، این صنعت بعد از نفت و خودرو سازی در رده ی سوم قرار می گیرد. در اهمیت آثار این صنعت باید گفت، این صنعت علاوه بر بهبود تولید ناخالص داخلی باعث بهبود فرهنگ، آموزش، امنیت و بهداشت آن ناحیه می گردد. در این راستا ما با کمی کردن آثار اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی گردشگری در غالب اثر بر شاخص توسعه ی انسانی و اجزای آن در پی پاسخ به این سوال هستیم که آیا صنعت گردشگری می تواند در فراهم آوردن رضایت مادی، زندگی سالم و طولانی و توأم با دانش در یک مقصد گردشگری موثر باشد؟ از طرف دیگر یکی از عوامل مهم تاثیر گذار بر جذب گردشگران در یک منطقه نوع نگاه گردشگران به توسعه ی کشور مقصد می باشد و این مهم را با پاسخ گویی به سوال دوم مورد بررسی قرار میدهیم: آیا می توان بهبود توسعه ی انسانی و اجزای آن را به عنوان عوامل موثر در جذب گردشگران خارجی در نظر گرفت؟ در همین راستا به بررسی ارتباط گردشگری با شاخص توسعه انسانی و اجزای آن در ایران( 1346-1386 ) با استفاده از الگوی خودتوضیحی با وقفه های گسترده (ardl) و در کشورهای oecd (2000-2008) با استفاده از الگوی گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) پرداخته ایم. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، در ایران توسعه انسانی عامل اثر گذار بر گردشگری می باشد، ولی رابطه ی علی از گردشگری به توسعه انسانی مورد پذیرش واقع نشد. در بین اجزای شاخص توسعه انسانی شاخص درآمد، شاخص امید به زندگی و شاخص آموزش به ترتیب بیشترین اثرگذاری را در بلندمدت بر ورود گردشگران خارجی داشته اند. در کشورهای oecd نتایج حاکی از آن است که رابطه ی علی دو طرفه بین گردشگری و توسعه ی انسانی در این کشورها وجود دارد. و هم جنین شاخص امید به زندگی، شاخص آموزش و شاخص دسترسی به استاندارد شایسته زندگی به ترتیب بیشترین اثرگذاری را در بلندمدت بر ورود گردشگران خارجی داشته اند.