نام پژوهشگر: حجت ترک زاد
حجت ترک زاد علی شهیدی
اولین گام در مدل سازی منابع آب یک منطقه بررسی وضعیت اقلیمی منطقه در دوره گذشته و آتی می باشد، یک مدل سازی هیدرولوژیک با در نظر گرفتن جدیدترین و کامل ترین ابزارهای تولید پارامترهای اقلیمی به بررسی وضعیت منابع آب با کمترین عدم قطعیت ممکن می پردازد. هرچه عدم قطعیت برآورد پارامترهای اقلیمی دوره های آتی کمتر باشد می توان با اطمینان بیشتر و ریسک کمتر در جهت اعمال پروژه های مهندسی منابع آب اقدام نمود. در راستای انجام این هدف، اطلاعات مربوط به داده های دمای حداقل، حداکثر و بارش، از یک پایگاه داده ای معتبر و جهانی به نام cru اخذ گردید، پس از آماده سازی داده ها با استفاده از یک داده ساز روزانه به نام d -gen در مقیاس روزانه، خروجی های یک مدلaogcm به نام csiro mk3.0 تحت چهار سناریوی b1 ,a2 ,a1 و b2 مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه با تحلیل عدم قطعیت به بررسی حاکمیت سناریوی انتشار در منطقه و سپس به چگونگی تغییرات پارامترهای اقلیمی دوره های 30ساله آتی پرداخته شد، نتایج حاصله نشان داد که در منطقه بیرجند رفتار اقلیم بیشتر در مسیر سناریوی b1 قدم برداشته وتغییرات پدید آمده در اقلیم این منطقه همسو با فرضیات این سناریو می باشد. پس از آنالیز داده ها و تحلیل نتایج، تغییرات در پارامتر های اقلیمی در دوره های آتی اینگونه نمایان شد که میزان بارندگی مقداری افزایش می یابد با نزدیک شدن به دوره آینده دور مقدار این افزایش بارش نسبت به دوره های قبل شدیدتر می شود. نتایج حاصل از خروجی های مدل در مورد دمای حداکثر نشانگر مقداری افزایش در این پارامتر می باشند بطوری که با نزدیک شدن به سال 2099 این افزایش پرنگ تر و در بیشترین مقدار خود،1/3 درجه سانتی گراداختلاف را نسبت به مقدار میانگین پایه نشان می دهد.. دمای حداقل در دوره آتی با نوسان همراه است به طوری که نتایج مدل حاکی از کاهش این پارامتر در دوره آینده نزدیک و افزایش آن برای دو دوره بعدی است. پس از بررسی دوره های خشک وتر مشاهده گردید که در دوره آینده نزدیک و دو دوره بعد از آن، بیشترین تغییرات تحت سناریوی b2 رخ می دهد. در دوره آینده میانی چهار دوره تر وخشک که بصورت متوالی تکرار می شوند، پیش بینی می گردد و در دوره آینده دور نوسانات بارندگی به سمت متوسط بارندگی سالانه میل کرده که این نشان دهنده توزیع تقریباً یکسان بارندگی در بین سال های این دوره است. در نهایت نتایج حاصله از آنالیز خشکسالی و سیلاب در دوره آتی، نشانگر افزایش شدت خشکی و نیز افزایش بارندگی های شدید در منطقه می باشد که این امر می تواند باعث وقوع خشکسالی های شدید و سیلاب های بزرگ در منطقه گردد.