نام پژوهشگر: علیرضا دلشاد
حجت اله عباس زاده تقی طریحی
هدف: سلول درمانی و ژن درمانی از روش های جدید درمانی هستند که می توانند در بهبود ضایعات نخاعی موثر باشند. هدف از انجام این پژوهش استفاده از سلول های شبه الیگودندروسایت و سلول های استرومایی مغز استخوان بیان کننده cntf در درمان نخاع ضایعه دیده با روش contusive در موش صحرایی آزمایشگاهی می باشد. مواد و روش ها: سلول های bmscs از استخوان موش های صحرایی استخراج شد. پس از سه مرحله پاساژ این سلول ها، ابتدا به نوروسفر و سپس به سلول های بنیادی عصبی تمایز داده شد و در مرحله القا با استفاده از bfgf، pdgf، hrg(heregulin) و triiodothyronine (t3) به سلول های شبه الیگودندروسیت متمایز شد. سپس وکتور ترشحی با استفاده از ترانسفکت وارد سلول های bmscs شد و پس از پایدار شدن سلول ها، بیان ژن آن در سطح rna بوسیله rt-pcr و بیان پروتئینی با استفاده از وسترن بلاتینگ و الیزا مورد ارزیابی قرار گرفت و سلول های ترانسفکت شده به همراه سلول های شبه الیگودندروسیت جهت تزریق آماده شدند. در مرحله in vivo تعداد 74 سر موش صحرایی ماده بالغ به 8 گروه تقسیم شد. گروه اول یا sham فقط تحت عمل جراحی لامینکتومی قرار گرفت، در حالی که در بقیه گروه ها پس از لامینکتومی، contusion ایجاد شد. در گروه شاهد 1 (c1) پس از contusion هیچ درمانی صورت نگرفت. در بقیه گروه ها، 7 روز پس از ضایعه تزریق صورت گرفت، به این ترتیب که در شاهد 2 (c2) µl9 نرمال سالین، در گروه (e1) سلول های bmscs تمایز نیافته، در گروه (e2) سلول های nsc، در گروه (e3) سلول های شبه الیگودندروسیت، در گروه (e4) سلول های bmscs ترانسفکت شده و در گروه (e5) سلول های bmscs ترانسفکت همراه با سلول های شبه الیگودندروسیت، در تمام گروه ها تزریق به شکل داخل نخاعی انجام شد. در همه ی گروه ها یک روز قبل از sci تا 12 هفته بعد بهبودی حرکتی حیوان به وسیله تست bbb مورد بررسی قرار گرفت. در پایان هفته 12 سگمان های نخاعی t12-l1با استفاده از روش های هیستومورفولوژی و ایمونوهیستوشیمی در محل ضایعه بررسی گردید. یافته ها: مطالعات نشان داد که درصد قابل توجهی از سلول های کشت داده شده پس از پاساژ چهارم سلول های bmscs می باشند. بررسی مارکرهای دیگر به خصوص o4, o1, oligo2 نشان داد که در مرحله القا ترکیب hrg، pdgf، bfgf و t3 (25ng/ml) می تواند نقش موثری در تمایز سلول های بنیادی عصبی به سلول های شبه الیگودندروسیت داشته باشد. سلول های ترانسفکت شده دارای بیان پروتئین بالاتری نسبت به سلول های ترانسفکت نشده بودند. گروه های تجربی سلول درمانی بهبودی حرکتی معنی داری را نسبت به گروه های کنترل داشت. این بهبودی در هفته های دوم تا چهارم مشخص تر بود اما در فاصله هفته های چهارم تا دوازدهم میزان بهبودی کندتر گردید. یافته های هیستومورفومتری نشان دهنده ی کاهش معنی دار حفره در ناحیه مرکزی پیوند در گروه های تجربی نسبت به گروه های شاهد بود. نتیجه گیری: پیوند همزمان سلول های شبه الیگودندروسایت و سلول های استرومایی مغز استخوان بیان کننده ژن cntf اثر سینرژیست داشته و باعث بهبود نسبی حرکتی در موش صحرایی دارای ضایعه نخاعی با روش contusive می شود.