نام پژوهشگر: طه رحمن پور
طه رحمن پور قربانعلی قربانزاده
ساختار دولت فدرال عراق امروزی، حاصل مبارزات سیاسی و اجتماعی گروه های مختلف عراق، متشکل از کُردها، شیعیان و سنی ها می باشد. کُردها به عنوان یکی از نیروهای سیاسی فعال، همیشه به دنبال دست-یابی به خواسته ها و مطالبات خویش در داخل عراق بوده اند که با سرکوب حکومت مرکزی مواجه شده اند. بعد از اینکه کُردها بر اساس پیمان سوِر به خودمختاری رسیدند؛ اما پیمان با شکست و عدم تعهد دولت-های امضاکننده پیمان مواجه گردید، کُردها خود را بین چند کشور دیدند که هر کدام از آن کشورها دارای تمامیت ارضی خاص خود بودند و اجازه هرگونه خودمختاری را از کُردها گرفتند. قیام کُردها بصورت قومی و ملی دنبال گردید. حملات نظامی دولت های دارای اقلیت کُرد به آن ها با شدت ادامه می یافت و کَردها یا ادغام می شدند یا قیامشان سرکوب و متلاشی می گردید. اما قیام ها در کُردستان عراق پس از تأسیس دولت عراق به صورت حزبی دنبال گردید و احزاب جدید و مختلفی در کُردستان برای تحقق خواسته ها و مطالبات کُرد دست به فعالیت و مبارزه با حکومت مرکزی زدند. حزب دموکرات کُردستان یکی از حزب های کُردستان عراق می باشد که از ابتدای تأسیس در 1946م به منظور رسیدن به خواسته های برحق مردم کُرد به مبارزه فکری و عملی با حکومت مرکزی عراق برخاست. رهبری کاریزماتیک و مقتدر ملامصطفی سبب تسلط کُردها بر منطقه کُردستان در برهه ای گردید. مبارزات حزب دموکرات بعد از مرگ او به رهبری مسعود بارزانی تداوم پیدا کرد. حزب دموکرات در سال 1992 با همراهی اتحادیه میهنی حکومت خودمختار را در منطقه کُردستان تأسیس کردند که با مخالفت شدید حکومت مرکزی مواجه گردید و به رسمیت شناخته نگردید. اما آغاز جنگ آمریکا و عراق در سال 2003 و سرنگونی رژیم بعثی صدام، آرزوی دیرینه کُردها را برآورده کرد و کُردها بعد از هشت دهه مبارزه توانستند اصل خودمختاری کُردستان عراق را در قانون اساسی دولت فدرال نهادینه سازند و حکومت اقلیم کُردستان را تأسیس کنند.