نام پژوهشگر: زینب میرزایی صفی اباد

بررسی قاعده ی «حکم شرع به نقیض مقصود مکلف»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1390
  زینب میرزایی صفی اباد   حسین صابری

این نوشته به بازخوانی و بررسی یکی از قواعد فقهی مهم اهل سنت با نام «معامله به نقیض مقصود فاسد» می پردازد.سخن اصلی طرفداران قاعده ی «معامله به نقیض مقصود فاسد» این است که اگر کسی قصد فاسدی داشته باشد و از راه احکام شرع، بخواهد از شرع سوء استفاده کند، شارع مقدس با نقیض قصد فاسد او با او برخورد می کند و دسته ای از تدبیرهای بازدارنده را برای مقابله با چنین افرادی در نظر گرفته است. برای نمونه و به عنوان روشن ترین مثال که مورد اتفاق نظر همه ی فرق چهارگانه ی اهل سنت و نیز شیعه است، اگر کسی در مقام فرض و در آینده از دیگری ارث می برد، مثلاً فرزند اوست، و حال برای رسیدن به ارث، دست به کشتن او می زند، یا حتی بدون چنین قصدی او را می کشد، دیگر از ارث او، از سوی شارع، محروم می شود و شارع با چنین اقدامی می خواهد باب سوء استفاده از احکام شریعت را ببندد، که در غیر این صورت اشخاص به راحتی می توانند از راه شرع به مقاصد فاسد خود دست یابند.