نام پژوهشگر: سید حسین سجادی سارویی
سید حسین سجادی سارویی قربانعلی نعمت زاده
گونه های وحشی گیاهان به دلیل قدمت و سازگاری به شرایط متفاوت محیطی دارای خزانه ژنی با ارزشی برای مقاومت به تنش های زیستی و غیرزیستی بوده که می توان از آن ها برای بهبود وضعیت ژنتیکی گیاهان استفاده کرد. گیاه آلورپوس یک گیاه تک لپه هالوفیت و از علف های چندساله دارای استولن می باشد که در مناطق بیابانی و کویری ایران یافت می شود و می تواند بیش از 1% نمک را تحمل کند. با توجه به این که اولین قدم در کارهای به نژادی، اطلاع از تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی است این تحقیق به ارزیابی تنوع ژنتیکی 19 نمونه از گیاه aeluropus littoralis با استفاده از نشانگر رپید می پردازد. دلیل استفاده از رپید سرعت بالا و هزینه نسبتاً کم و کاربرد وسیع آن در تعیین تنوع و ارتباط ژنتیکی میان گیاهان مختلف بوده است. بدین منظور دی ان ای ژنومی با استفاده از روش دلاپورتا و همکاران استخراج گردید. کمیت و کیفیت نمونه های دی ان ای با الکتروفورز ژل آگارز و روش اسپکتروفتومتری بررسی شد. سپس واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از 10 آغازگر تصادفی انجام شد. آغازگرها، 185 مکان ژنی را تکثیر نمودند که 164 مکان دارای چندشکلی بودند. تعداد مکان های تکثیر شده توسط هر آغازگر در دامنه ای از 13 تا 26 عدد متغییر بود، بطوری که میانگین تعداد مکان های ژنی به ازای هر آغازگر 5/18 مکان بدست آمد. دامنه باندها نیز ازحدود 250 تا 3000 جفت باز متغیر بود. بر اساس داده های دوتایی بدست آمده، ماتریس شباهت داده ها بر اساس ضریب تشابه جاکارد تشکیل شد و دندروگرام بر اساس روش upgma و با استفاده از نرم افزار ntsys رسم گردید. در نهایت با قطع دندروگرام در میزان تشابه 55 درصد نمونه های مورد مطالعه به پنج گروه تقسیم شدند بطوری که گیاهان با مناطق پراکنش تقریباً مشابه در گروه های ژنتیکی مجاور هم قرار گرفتند. واژه های کلیدی: آلورپوس لیتورالیس، تنوع ژنتیکی، رپید