چکیده: هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره هیدرو الکلی دانه لپیدیوم ساتیوم بر بافت بیضه و پارامترهای اسپرم شامل تعداد و تحرک و سطح تستوسترون در رت های نرمال و دیابتی می باشدحیوانات با 55 از استرپتوزوتوسین به صورت یک تک دوز داخل صفاقی دیابتی شدند. مواد و روش ها :36 رت نر بالغ به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه تقسیم شدند:ا-گروه نرمال 2-گروه دیابتی هر کدام از گروه ها نیز به سه زیر گروه تقسیم شدندک1-گروه کنترل که به مدت 21 روز روزانه نرمالین سالین دریافت میکردند.2-گروه دریافت کننده عصاره با دوز 200. به مدت 21 روز، 3-گروه دریافت کننده عصاره با دوز 400به مدت 21 روز نتایج:در پایان 21 روز دوره درمان حیوانات کشته شدندو از قلب هر یک 2 سی سی خون گرفته شدو ،میزان تستوسترون آنها مشخص شد.برای تعیین تعداد و تحرک اسپرم از دم اپی دیدیم اسپرم جمع آوری شد و تعداد و تحرک آنها مورد بررسی قرار گرفت.بیضه آنان نیز از حفره شکم خارج شد و مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفت.نتایج به وسیله نرم افزار spss و آزمون واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.p<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد. بحث:استفاده از شاهی در هر دو ،دوز و هر دو گروه نرمال و دیابتی سبب کاهش پارامتر های کمی لوله های سمی نیفروس شامل قطر لوله و اپی تلیوم ژرمینال شده است اما قطر لومن فقط در گروه نرمال کاهش معنی دار نشان میداد و در گروه دیابتی تفاوت معنی داری مشاهده نمی شد..کاهش تعداد و تحرک اسپرم نیز در هر دو گروه وهر دو ،دوز قابل مشاهده بود.میزان تستوسترون در گروه نرمال که عصاره دریافت کرده بودند در هر دو دوز در مقایسه با گروه کنترل کاهش قابل توجهی داشت اما در رت های دیابتی دریافت کننده عصاره در دوز 200 در مقایسه با گروه کنترل دیابتی افزایش معنی داری دیده میشد اما در دوز 400تفاوت معنی دار دیده نشد.