نام پژوهشگر: نرجس کریمی

هنر معاصر ایران در رویکرد به بازار جهانی هنر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1390
  نرجس کریمی   زهرا رهبرنیا

اثر هنری موجودیّتی کاملاً قائم به ذات نیست، بلکه عواملی خارج از مقوله هنر، مانند: شرایط زندگی نامه ای، شرایط اقتصادی، وضعیت اجتماعی جامعه، فرهنگ و هویتِ هنرمند؛ حامیان و جهانِ پیرامون هنرمند نیز در خلق اثر تأثیرات مهمی دارند. توجه این تحقیق متمرکز بر تأثیرپذیری هنرهای تجسمی معاصر ایران(در تنوع سه گانه ی نقاشی، عکاسی و هنرهای جدید) از عواملی همچون: اقتصاد جهانیِ هنر، هنر و جهانی شدن و حامیان داخلی و خارجی آن، در بازه زمانی 1387 تا کنون می باشد. این پژوهش تحقیقی کاربردی است که اطلاعات مربوط به روش شناسی خود را به شیوه توصیفی- میدانی- اسنادی کسب نموده است. جامعه آماری این تحقیق شامل آثار هنرمندان معاصر ایرانی، لیست فروش آثار آنان در نمایشگاه های خارجی و نقدهای مرتبط به این آثار (نوشته شده توسط منتقدان داخلی و خارجی) می باشد. روش نمونه گیری و حجم تقریبی نمونه نیز به صورت انتخابی- تصادفی می باشد. هنرمندان پیشروی ایران، تحت تأثیر مسایل جهانی شدن و دغدغه های محلی/ جهانی آن قرار دارند. اما بدلیل کم رنگ شدن تأثیر حامیانِ دولتی؛ هنرمندان نیز برای همراهی با شرایط حامیان خصوصیِ ایرانی و بازارهای بزرگ خارجی خلاقیت خود را تحت تأثیر سلیقه خریدار، محدود می نمایند. گرچه کارنامه هنر معاصر ایران در چهار سال اخیر بیشتر دارای اقبال اقتصادی بوده است تا فرهنگی، اما خیزش هنر معاصر ایران در رویکرد به بازار جهانی هنر به صورت کلی مثبت و در راستای فرصت سازی، بسیار مغتنم است. بازارهای معتبر جهانی امکان دیده و نقد شدن را در اختیار هنرمندان ایرانی قرار می دهند و با توجه به نشانه های اقبال اقتصادی که مبین کیفیت این آثار است، به نظر می رسد که در آینده ای نزدیک شاهد دستیابی هنر معاصر ایران به جایگاه ویژه خود در افق های بزرگ جهانی خواهیم بود. اثر هنری موجودیّتی کاملاً قائم به ذات نیست، بلکه عواملی خارج از مقوله هنر، مانند: شرایط زندگی نامه ای، شرایط اقتصادی، وضعیت اجتماعی جامعه، فرهنگ و هویتِ هنرمند؛ حامیان و جهانِ پیرامون هنرمند نیز در خلق اثر تأثیرات مهمی دارند. توجه این تحقیق متمرکز بر تأثیرپذیری هنرهای تجسمی معاصر ایران(در تنوع سه گانه ی نقاشی، عکاسی و هنرهای جدید) از عواملی همچون: اقتصاد جهانیِ هنر، هنر و جهانی شدن و حامیان داخلی و خارجی آن، در بازه زمانی 1387 تا کنون می باشد. این پژوهش تحقیقی کاربردی است که اطلاعات مربوط به روش شناسی خود را به شیوه توصیفی- میدانی- اسنادی کسب نموده است. جامعه آماری این تحقیق شامل آثار هنرمندان معاصر ایرانی، لیست فروش آثار آنان در نمایشگاه های خارجی و نقدهای مرتبط به این آثار (نوشته شده توسط منتقدان داخلی و خارجی) می باشد. روش نمونه گیری و حجم تقریبی نمونه نیز به صورت انتخابی- تصادفی می باشد. هنرمندان پیشروی ایران، تحت تأثیر مسایل جهانی شدن و دغدغه های محلی/ جهانی آن قرار دارند. اما بدلیل کم رنگ شدن تأثیر حامیانِ دولتی؛ هنرمندان نیز برای همراهی با شرایط حامیان خصوصیِ ایرانی و بازارهای بزرگ خارجی خلاقیت خود را تحت تأثیر سلیقه خریدار، محدود می نمایند. گرچه کارنامه هنر معاصر ایران در چهار سال اخیر بیشتر دارای اقبال اقتصادی بوده است تا فرهنگی، اما خیزش هنر معاصر ایران در رویکرد به بازار جهانی هنر به صورت کلی مثبت و در راستای فرصت سازی، بسیار مغتنم است. بازارهای معتبر جهانی امکان دیده و نقد شدن را در اختیار هنرمندان ایرانی قرار می دهند و با توجه به نشانه های اقبال اقتصادی که مبین کیفیت این آثار است، به نظر می رسد که در آینده ای نزدیک شاهد دستیابی هنر معاصر ایران به جایگاه ویژه خود در افق های بزرگ جهانی خواهیم بود. واژگان کلیدی: هنر معاصر ایران، جهانی شدن، بازار جهانی هنر، فرهنگ، هویت، خود.