نام پژوهشگر: زهره فرخ یار

عفاف در اخلاق اجتماعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  زهره فرخ یار   علیرضا اژدر

چکیده این پژوهش با هدف بررسی ارتباط عفاف در اخلاق و روابط اجتماعی صورت گرفته است تا میزان نقش عفاف در روابط اجتماعی در شکل گیری ارزشهای اخلاقی در جامعه و بازداری از مشکلات و ناهنجاریها ی اجتماعی تعیین شود . این تحقیق در پی آن است که با بررسی وتحلیل واژه عفاف و حیادر روابط اجتماعی در باب اخلاق درابعاد نتیجه گرایی،تکلیف گرایی،فضیلت گرایی تاکید نماید.چرا که بخش مهمی از آلودگی های اجتماعی درابعاد اخلاقی، ناشی از خروج انسان ازحریم پاکی ؛عفاف؛حیاواعتدال روحی بوده ونادیده گرفتن حدودالهی واخلاقی،موجب پیدایش پلیدیها وآلودگیهای اجتماعی گردیده است. زیرا حیا و عفاف ، تدبیری ارزشمند در حفظ کیان جامعه و خانواده است . بررسی و رهیافت به گونه های رفتاری، گفتاری و پوششی عفاف؛ پیوست های مفهومی عفت درونی و آثار و کارکردهای عفت بیرونی همچون کارکرد اقتصادی ، اجتماعی ، خانوادگی و نیز راه های احیا و دست یابی به عفت درونی وبیرونی، ارزش و جایگاه دینی عفاف در ساحت مفهوم، مصادیق بیرونی و راه کارهای اجرایی دست یازیدن فرد و جامعه به عفاف از محورهای اصلی این پژوهش به شمار می روند. عفاف، طهارت درونی و نوعی حجاب باطنی است، در واقع واژه عفت بر کنترل شهوات و جلوگیری آن در خروج از مرز اعتدال تلقی می شود. دامنه عفاف دارای گستره وسیعی می باشد، که از شئونات فردی گرفته تا تعاملات اجتماعی را در بر می گیرد. عفاف در اسلام دارای حریم هایی است. همچنین عفاف دارای انواعی است که مصادیق آن، عفت در گفتار،کردار، پوشش و نگاه می باشد. مجموع این مصادیق موجب می گردد که انسان اعم از مرد و زن به عفت واقعی دست یابد. مفهوم عفاف در بعد کلان، آن است که در نفس انسان وضعیتی پدید آید، که او را از سیطره ی خواسته ها(زیادی خواهی) حفظ کند. و در بعد خرد، می توان عفاف را در چهارچوب مسائل اخلاقی و به ویژه موضوع روابط اجتماعی میان زن و مرد در جامعه وخانواده مطرح نمود. در واقع بحث ها و مطالب درآمدی این نوشتار در چهار فصل صورت بندی شده است: در فصل اول ،به تبیین مفاهیم وتعاریف عفاف پرداخته ،و در فصل دوم، مفاهیم اخلاقی عفاف را از منظر اخلاق هنجاری و دیدگاهها ونگرشهای افراطی،تفریطی واعتدالی مکاتب اخلاقی مورد بررسی قرار داده ،و در فصل سوم، مفاهیم و مصادیق عفاف در اخلاق وروابط اجتماعی در جامعه، مورد بررسی قرار گرفته است، ودر فصل چهارم به توصیه های دین مبیین اسلام برای پیدایش عفاف در روابط واخلاق اجتماعی وراهبرد ها واهکارهای پیشنهادی گسترش عفاف در جامعه پرداخته ایم. کلیدواژه ها: عفت، حیا، اخلاق هنجاری، اخلاق و روابط اجتماعی، تربیت اخلاقی.