نام پژوهشگر: فاطمه نجفی فر

محیطهای یادگیری غیر رسمی در برابر محیطهای یادگیری رسمی: چگونگی درک زبان آموزان ایرانی از نمره و ساخت دانش زبانی از طریق درک آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1390
  فاطمه نجفی فر   سوسن قهرمانی قاجار

در طول دهه های گذشته، تحقیقات انجام گرفته بر روی یادکیری و تولید دانش زبان انگلیسی، ارزیابی و نمره دهی آنان در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته است که حاصل نگاه های گوناگون به مقوله زبان می-باشد. یکی از رویکردهای مطالعه زبان با توجه به گفته های باختین آن است که زبان را پویا و مناظره ای و گفتگویی تصور کنیم که بنا به گفته فاره و همکارانش تمام زندگی فراگیر را دربر می گیرد. با توجه به دیدگاه بختین، کاربردی بودن ارزیابی زبان همانگونه که در مدارس ودانشگاه های ما تحقق می پذیرد و در نتیجه به رتبه بندی فراگیران می انجامد و حاوی نگاهی غیرپویا به زبان است که آن را فراتر از سیستمی متشکل از لغات، قواعد، و آواها نمی پندارد زیر سوال است. پژوهش حاضر عملکرد زبانی جامعه آماری یادگیرنده را در طول یک سال و نیم مورد کاوش قرار می-دهد. این جامعه آماری شامل بیست دانش آموز خانم می باشد. این بررسی در فضایی بدون نمره دهی انجام می-گیرد که زبان انگلیسی در آن براساس تعاریف موجود ارائه شده توسط آموزش و پرورش، مورد ارزیابی قرار نمی گیرد. برای بحث حول موضوع ،درک دانش آموزان از نمره دهی و ارزیابی و تاثیر آن بر تولید دانش ،از طریق این تحقیق بر اساس یک ونیم سال مشاهدات صورت گرفته است، وقایع کلاس ضبط شده، مصاحبه با معلم و دانش آموزان انجام شده و از مجموعه نوشته های دانش آموزان و در نهایت از وقایع روزانه و یادداشت-های محقق استفاده شده است. در تلاشی برای پی بردن به روند یادگیری زبان در فضایی بدون ارزیابی های معمول، این پژوهش چگونگی تولید زبان توسط دانش آموزان با درک های مختلف از ارزیابی و نمره دهی را بررسی می کند. پژوهشگر به عنوان مشاهده گر شرکت کننده در کلاس حضور داشت و گاهی اوقات بعنوان معلم زمانی که معلم کلاس حضور نداشت ایفای نقش می کرد. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که وجود "خود حاکم" در روند یادگیری دانش آموز، درک های مختلفی از ارزیابی و نمره دهی را بوجود آورده است. در حقیقت "خود حاکم" باعث پیدایش تغییر نگرش درباره ارزیابی و نمره دهی بعنوان پایان یک پروسه یادگیری به چیزی که با پروسه ارزیابی عجین می باشد شده است که در نتیجه منجر به ساخت دانش زبانی می شود. در این پروسه معلم نقش بسزایی در روند بوجود آمدن "خودحاکم" و "محو حکمیت دیگری" در محیط غیررسمی ایفا کرده است.همچنین با عدم نمره دهی و با ایجاد درک متفاوت از ارزیابی که آن را یک روند ادامه دار در طی یادگیری می داند به تولید دانش زبانی کمک کرده است.