نام پژوهشگر: علی رضا قدیانی
علی رضا قدیانی محمدهادی پهلوانی
گلرنگ یکی از مهم ترین گیاهان دانه روغنی جهان است. عامل مرگ گیاهچه ناشی از پیتیوم یکی از مخرب ترین بیماری های گلرنگ می باشد. هدف از این مطالعه جداسازی، همسانه سازی، توالی یابی و تعیین خصوصیت ژن های درگیر در پاسخ به آلودگی پیتیوم در گلرنگ با استفاده از روش cdna-aflp بود. برای این منظور از گیاهچه های آلوده پس از آلودگی نمونه برداری گردید و rna کل استخراج شد. پس از تخلیص mrna، رشته اول و دوم cdna ساخته شد. cdna دو رشته ای با استفاده از آنزیم های taqi و psti مورد هضم قرار گرفت از مجموع 60 جفت ترکیب آغازگرهای انتخابی cdna-aflp مورد استفاده در این تحقیق، 43 جفت (5/71 درصد) باعث ایجاد چند شکلی شدند. در مجموع نزدیک به 4400 نوار مورد بررسی قرار گرفت. از این میان 338 نوار چند شکل از روی ژل پلی اکریل آمید جداسازی شد. پس از جداسازی نوار های دارای بیان افتراقی از روی ژل اکریل آمید، قطعات همسانه سازی شده پس از توالی یابی، با استفاده از نرم افزار های bioedit، multalin و blastx مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پس از بررسی توالی ها مشخص شد که برخی ژن های جداسازی شده به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در مقاومت به بیماری نقش دارند. از این میان حدود 5 ژن تحت عنوان ژن های کاندیدا پاسخ دهنده به آلودگی پیتیومی گلرنگ شناخته شد. ژن کیتیناز به عنوان مهم ترین ژن کاندیدا در پاسخ به بیماری شناسایی شد. کیتیناز ها مربوط به پروتئین-های مرتبط با مقاومت به بیماری و گروه پروتئین های pr3 هستند. ژن گلوتیون ردوکتاز یکی دیگر از ژن های کاندیدا پاسخ دهنده به آلودگی پیتیومی گلرنگ در این آزمایش بود. این آنزیم که یک آنتی اکسیدانت مهم سلولی هستند و با تولید آنتی اکسیدانت در مقاومت به بیماری شرکت می کنند. پیش بینی می شود این ژن یکی از ژن هایی باشد که در مراحل اولیه و پس از شناسایی بیمارگر وارد عمل می شود. ژن اینتگرین نیز یکی از ژن های کاندیدا بود که در مقاومت گیاه نسبت به قارچ پیتیوم نقش ایفا می کند. پیش بینی می شود این ژن نقش مهمی را در شناسایی بیمارگر پیتیومی در مرحله گیاهچه ای ایفا می کند. ممکن است این ژن در فرایند انتقال سیگنال در این بیماری نقش داشته باشد.