مثنوی یکی از قالب های شعری است که بزرگ ترین شاهکارهای ادبی ادوار گذشته در این قالب شعری ارائه شده و متناسب با هر دوره، محمل مفاهیم و موضوعاتی از قبیل حماسی، عرفانی و غنایی بوده و این موضوعات غالباً در قالب داستان های بلند و کوتاه، به صورت رمزی و تمثیلی بیان شده است. قالب مثنوی تا زمان مشروطیّت در پهن? شعر و ادب فارسی حضور چشم گیری داشت ولی پس از مشروطیّت و هم زمان با رواج شعر نو، به دست فراموشی سپرده شد و با پیروزی انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی دوباره پا به عرصه گذاشت و حیاتی دوباره یافت. به نظر می رسد ظهور دوبار? این قالب در عرص? شعر فارسی، هم در فرم و ساختار و هم در موضوع و محتوا نسبت به گذشته تفاوت هایی دارد. مهم ترین تغییرات و نوآوری های مثنوی در فرم و ساختار، در وزن، قافیه و ردیف مشهود است. نویسنده مهم ترین تغییرات و نوآوری های ساختاری قالب مثنوی نسبت به ادوار گذشت? ادبی را در مثنوی-های دور? ادبیات انقلاب اسلامی و آثار شاعران این دوره بررسی و بسامد این نوآوری ها و تغییرات را آشکار کرده است. تغییرات موضوعی و محتوایی این قالب نیز عدول از داستان سرایی ها و منظومه ها و پرداختن به مسائل دینی، مذهبی، اجتماعی و سیاسی است که به بررسی این موضوعات و تحلیل آن پرداخته و بسامد هر یک از موضوعات را مشخص کرده است.