نام پژوهشگر: یاور صیادی
یاور صیادی نامدار یوسفوند
چکیده: هورمونهای تیروئید در تکوین و حفظ همه بافتها شرکت دارند. از این جهت، نقصان عملکرد غده ی تیروئید تقریباً بر همه غدد اندوکرینی دیگر ازجمله هیپوفیز و بیضه، تأثیر می گذارد. کلسیم و منیزیم مواد معدنی ضروری هستند که در چندین سیستم آنزیمی دخالت دارند و بنابراین نقش مهمی در متابولیسم بازی می کنند. هورمونهای تیروئید علاوه برعمل مهم خود، بعنوان تنظیم کننده رشد و متابولیسم بافتها، در تنظیم این عناصر دخالت دارند. از سویی دیگر، عناصر کمیابی مثل مس و روی، نقشی مهم در تنظیم فرآیندهای فیزیولوژیکی متعددی دارند. این دو عنصر، در حفظ عملکرد صحیح تیروئید و جلوگیری از بیماری های این غده، نقش مهمی ایفا می-کنند. اعمال نرمال غده ی تیروئید، به حضور عناصر کمیاب برای سنتز و متابولیسم هورمون های تیروئیدی وابسته است. در این مطالعه، ما اثرات پر کاری تیروئید القاء شده توسط دو مقدار متفاوت از لووتیروکسین را بر میزان هورمون های تستوسترون، لوتئینی و محرک فولیکولی، عناصر کلسیم، منیزیم، مس و روی و نیز وزن بدن، وزن بیضه، هماتوکریت و فاکتورهای دیگر بررسی کردیم. مواد و روش ها: تعداد 50 سر موش سفید صحرایی بالغ جنس نر نژاد ویستار انتخاب و به 5 گروه تقسیم شدند. گروه اول (کنترل)، آب آشامیدنی معمولی دریافت کردند گروه دوم دوز پایین لووتیروکسین (4 میلی گرم درلیتر آب آشامیدنی) و گروه سوم، چهارم و پنجم دوز بالای لووتیروکسین(12میلی گرم در لیتر آب آشامیدنی) را به مدت 35 روز دریافت نمودند. بعد از 5 هفته نمونه های خونی از گروههای اول و دوم و سوم بلافاصله بعد از قطع دارو مستقیماً از قلب حیوان گرفته شدند. از گروه چهارم سه روز بعد از قطع دارو و از گروه پنجم یک هفته بعد از قطع دارو خون گیری بعمل آمد. سطح سرمی هورمون ها توسط روش رادیوایمنواسی، میزان عناصر مس وروی در سرم توسط دستگاه icp-oes و میزان عناصر کلسیم و منیزیم در سرم توسط جذب اتمی اسپکتروفتومتری جذب اتمی شعله-ای اندازه گیری شدند. وزن بدن، وزن بیضه و درصد هماتوکریت نیز به دست آمد. نتایج: بررسی های آماری نشان داد که میزان هورمون های تیروئیدی و تستوسترون، عنصر مس و هماتوکریت در گروه های دوم وسوم(دوز بالا و دوز پایین) بویژه در گروه دوز بالا نسبت به گروه کنترل، افزایش معنی داری یافته بود. هورمون لوتئینی تنها در گروه تیمار دوز بالا افزایش معنی داری را نشان داد. اما پرکاری تیروئید اثری بر روی غلظت هورمون محرک فولیکولی، کلسیم و روی در سرم نداشت. وزن بدن و میزان منیزیم سرم در گروههای هیپرتیروئیدیسم کاهش معنی داری داشت. وزن بیضه ها تغییرات معنی داری نداشت اما نسبت وزن بیضه به وزن بدن در تیمار دوز بالا نسبت به گروه کنترل، افزایش معنی داری پیدا کرد. ضمن اینکه بیشتر این تغییرات در گروههای چهارم و پنجم(گروههای ریکاوری) به حالت طبیعی برگشته بودند. نتیجه گیری: داده های ما، پیشنهاد می کند که پرکاری تیروئید القاء شده با لووتیروکسین می تواند میزان بعضی از فاکتورهای فیزیولوژیک را تغییر دهد. این تغییرات با افزایش میزان لووتیروکسین، افزایش می یابند و وابسته به دوز می باشند. بیشتر این تغییرات با ایجاد شرایط یوتیروئید برگشت پذیرند. و زمان یک هفته جهت ریکاوری زمان مناسبی است.