چکیده: ایمان به معاد مهمترین باور ادیان الهی است و ایمان به خداوند نیز با ایمان به معاد مفهوم می یابد و اساسا اعتقاد به خدا بدون اعتقاد به معاد هیچ نقش وارزشی در زندگی انسان ندارد. قرآن کریم که اساس علوم و معارف اسلامی است بر پایه استقراء نگارندگان در بیش از 2000 آیه به مبحث معاد پرداخته است اما به دلیل پراکندگی آیات در سوره ها مباحث معاد در ظاهر امر مبهم و بعضا متناقض به نظر می رسد ولی باتامل در این آیات می توان معاد را از نگاه قرآن در قالب 9 مرحله باعنوان "مراحل رجوع الی الله در قرآن" دسته بندی نمود. این مراحل که پیرامون برخی یک آیه به عنوان مثال آورده ایم عبارتند از: 1. هبوط: مرحله هبوط به منزله خروج آدم و حوا از جایگاه جنت به دنیا(بقره 278) و در مورد سایر فرزندان آن دو به نام هبوط (بقره 36) به عنوان مرحله آغاز سیر بازگشت انسان مورد بحث قرار می گیرد. 2. احتضار،موت( توفی): کلاََّ إِذَا بَلَغَتِ الترََّاقیِ‏َ وَ قِیلَ مَنْ رَاقٍ وَ ظَنَّ أَنَّهُ الْفِرَاقُ*وَ الْتَفَّتِ السَّاقُ بالسَّاقِ(قیامت29-26) 3. برزخ: (... قَالَ رَبّ‏ِ ارْجِعُونِ لَعَلِّی أَعْمَلُ صالِحاً فِیما تَرَکْتُ ...وَ مِنْ وَرائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلی یوْمِ یبْعَثُونَ). (مومنون100-99) که با نفخ صور اول به پایان می رسد: وَ نُفِخَ فیِ الصُّور فَصَعِقَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ ... (زمر 68) 4. (رجعت): امکان آن با وقوع داستان عزیر واصحاب کهف و وقوع آن برای امت اسلام براساس روایات شیعی برای برخی حتمی است.به دلیل وقوع این مرحله درمورد برخی از انسانها داخل پرانتز قرار میگیرد. 5. نفخ اول: وَ نُفِخَ فیِ الصُّور فَصَعِقَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ ... (68 زمر) 6. قیامت: توصیف وترسیم صحنه قیامت در قرآن بخش زیادی ازآیات معاد رابه خود اختصاص داده است. و با نفخ ثانی آغاز می شود: وَ یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَفَزعَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ مَنْ شاءَ اللَّهُ وَ کُلٌّ أَتَوْهُ داخِرینَ (نمل 87) 7. جهنم : وَ إِذَا قِیلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّهُ بالْاثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَ لَبئْسَ الْمِهَادُ( بقره206 ) که عبور از صراط در این مرحله انجام می گردد: ثمُ‏َّ نُنَجِّی الَّذینَ اتَّقَواْ وَّ نَذَرُ الظَّالِمِینَ فِیهَا جِثِیًّا(مریم72) 8. ورود به بهشت: وَ جَنَّهٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِینَ (آل عمران133) 9. مقام قرب: برطبق آیه( فَأَمَّا إِن کاَنَ مِنَ الْمُقَرَّبینَ فَرَوْحٌ وَ رَیحَْانٌ وَ جَنَّتُ نَعِیمٍ(واقعه88- 89)( هریک ازمقربان خود یک جنت و بهشت هستند. تبیین هریک از مراحل با استناد به آیات در رساله خواهد آمد.