نام پژوهشگر: محمد صادق شیخوند
محمد صادق شیخوند محمدخلیل صالحی
چکیده: خشونت ورزشگاهی عملی است که علاوه بر این که جرم است، مخالف با هنجارهای خاص آن ورزش نیز می باشد.ورزشکاران، تماشاگران، داوران، نیروهای امنیتی و مسئولین باشگاه ها کسانی هستند که می توانند ایجاد کننده خشونت ورزشگاهی باشند.تماشاگران، بیشترین نمود را در ایجاد خشونت ورزشگاهی داشته و بیشترین مطالعات پیرامون آن ها صورت پذیرفته است. اصلی ترین مصادیق خشونت ورزشگاهی توهین، تخریب و ضرب و جرح می باشد. در این میان، جرم توهین بیشترین گستردگی را در ورزشگاه های کشور دارد.ایجاد خشونت های ورزشگاهی، چه در کشور ایران و چه در سایر کشورها با ورزش فوتبال آغاز شده است.دلیل این امر، جذابیت و پرطرفدار بودن این ورزش است.سیاست کیفری تقنینی ایران در ارتباط با خشونت ورزشگاهی قابل انتقاد می باشد.جای خالی قانونی خاص که تمامی امور مربوط به «حقوق ورزشی» را تحت پوشش قرار دهد به شدّت احساس می شود.اختصاص تنها یک بند از یک ماده از قانون مجازات اسلامی به این امر مهم صحیح نیست.سیاست کیفری قضایی ایران نیز در این رابطه باید تغییر کرده و دادگاه های تخصصی به امور مربوط به حقوق ورزشی از جمله خشونت های ورزشگاهی رسیدگی نمایند. علل ایجاد خشونت در ورزشگاه ها که توسط تماشاگران رخ می دهد را می توان به سه دسته تقسیم نمود. علل مربوط به محیط ورزشگاه(مانند: ترتیب نشستن تماشاگران، دمای ورزشگاه و...)، علل مربوط به رقابت در مسابقات(مانند: ازدحام جمعیت ، رفتار افراد حاضر در مسابقه و...) و علل مربوط به مسائل خارج از مسابقه( مانند: سن، محیط اجتماعی عمومی و...). نباید پنداشت که با تحقق موارد فوق، خشونت ورزشگاهی امری حتمی است، بلکه این موارد تسهیل کننده خشونت ورزشگاهی می باشند.پیشگیری از خشونت ورزشگاهی، به پیشگیری وضعی و اجتماعی تقسیم می شود.مصادیق پیشگیری وضعی از قبیل بهره گیری از دوربین های مداربسته و بازرسی بدنی تماشاگران بوده و مصادیق پیشگیری اجتماعی مواردی از قبیل افزایش امکانات رفاهی ورزشگاه و توجه به پایگاه اقتصادی-اجتماعی تماشاگران می باشد. واژگان کلیدی: خشونت،ورزشگاه های کشور، تماشاگران، ورزشکاران.