در این پایان نامه، ابتدا روش های متداول گودبرداری در جهان مرور شد. از میان روش های ارائه شده، روش پی بندی شباهت زیادی به روش سنتی تیرک های مایل در هنگامیکه تیرک به اعضای باربر سازه ای متصل می شود، دارد. سپس به بررسی اثراتی که گودبرداری روی ساختمان های اطراف گود دارد، پرداخته شد. لازم به ذکر است که تعداد مقادیر مجازی که در مورد تغییر شکل های یک بعدی در ادبیات فنی وجود دارد، بسیار زیاد می باشد. ولی آنچه که در گودبرداری اتفاق می افتد، تغییر شکل های دوبعدی (افقی و قائم) است که منابع زیادی در رابطه با براورد آسیب با در نظرگرفتن آن ها وجود ندارد. سسپس با مدلسازی عددی به صورت دو بعدی با نرم افزار plaxis با ارائه مدلی به صورت پارامتریک چگونگی تاثیر پارامترهای موثر مورد بررسی قرار گرفته است. با انجام مطالعات، به این نتیجه رسیدیم که این روش در خاک هایی که c در آن ها کوچکتر از 20 می باشد، همچنین در گودهای عمیق تر از 12 متر باعث ریزش گود می شود. همچنین پارامترهای موثر در میزان تغییرشکل ایجاد شده در نیمرخ سطح زمین و نیروی تیرک شناسایی شدند که عبارتند از h (ارتفاع گود)، e (مدول الستیسیته خاک) و c (چسبندگی).

تاریخ نگاری از حوزه های چالش برانگیز در تاریخ اسلام و در میان گروه ها و فرق مسلمان می باشد. برخی مخالفان شیعه به ویژه وهابیان در رقابت و نزاع با شیعه می کوشند اولا نقش شیعیان را در تاریخ نگاری اسلامی و تدوین آثار تاریخی بسیار برجسته و پررنگ نشان دهند و ثانیا راویان و مورخان شیعه را به تاریخ سازی و جعل أخبار و روایات شیعی متهم کنند. یکی از نمایندگان این تفکر، عبدالعزیز نورولی است که در کتاب اثر التشیع علی الروایات التاریخیه فی القرن الاول الهجری کوشیده تا با خدشه در ناقلان بعضی از وقایع مهم تاریخ اسلام در سده اول و برخی فضایل اهل بیت علیهم السلام به خصوص مناقب علی علیه السلام، آن حوادث و فضایل را جعلی و ساخته راویان و مورخان شیعه وانمود سازد. این پژوهش در راستای پاسخ گویی به برخی از شبهه ها و انتقادهای مخالفان انجام شده و پس از تبیین مناظرات تاریخی شیعه و سنی و با بررسی اوضاع منازعات عصر حاضر، مباحث را از دو جنبه پی گرفته است. از سویی به معرفی شماری از تاریخ نگاران و تحلیل تاریخ نگاری شیعه پرداخته شده و چنین نتیجه گرفته است که حجم و گستره تاریخ نگاری شیعه نسبت به اهل سنت به مراتب کم تر بوده و این شیعیان هستند که محتاج منابع سنی می باشند. از سوی دیگر به نقد کتاب پیش گفته پرداخته و آن را از حیث أسناد و منابع، روش و محتوا غیر علمی و غیر تاریخی ارزیابی کرده است.

برای شناسایی خصوصیات تحکیمی خاکهای ریزدانه در آزمایشگاه، اغلب از دستگاه ادئومتر استفاده می شود اما محدودیت های ناشی از آن باعث می گردد که در بسیاری از موارد تعیین پارامترهای تحکیمی خاک ریزدانه ممکن نباشد. همچنین امکان انجام آزمایش تحکیم با استفاده از دستگاه ادئومتر برای خاک های درشت دانه و یا خاک های غیر یکنواخت فراهم نمی باشد. دستگاه تحکیم هیدرولیکی (سلول تحکیم رو) با رفع این محدودیت ها، امکان کنترل مسیر های زهکشی و ثبت فشار منفذی نمونه خاک را در حین عمل تحکیم، فراهم می کند. همچنین، علاوه بر تحکیم در جهت عمودی می توان تحکیم افقی (شعاعی) نمونه خاک را نیز مدلسازی کرد. ضریب تحکیم در جهت افقی پارامتر غالب در نشست لایه های خاک های ریزدانه ای که در آنها زهکش های عمودی نصب شده است، می باشد. در تحقیق حاضر با انجام آزمایش های متعدد تحکیم بر روی نمونه ای از خاک ریزدانه، شناسایی معایب و مزایای این دو دستگاه در مقایسه با یکدیگر انجام گرفت. همچنین سعی شد تاثیر اندازه قالب و درصد تراکم نمونه خاک بر پارامترهای تحکیمی خاک مورد نظر تعیین گردد. نتایج آزمایش ها نشان داد که ضریب تحکیم نمونه خاک وابسته به ابعاد قالب تحکیم می باشد در حالی که ضریب فشردگی حجمی مستقل از آن می باشد. در آزمایش های با زهکشی شعاعی ضریب تحکیم به دست آمده بیشتر از ضریب تحکیم عمودی به دست آمده است و دیده شده است که این اختلاف با افزایش سربار نیز بیشتر می گردد. همچنین مشاهده شده که با افزایش درصد تراکم نمونه، افزایش زمان تحکیم و نسبت ضریب تحکیم افقی به قائم اتفاق می افتد.

چکیده نشست زمین در اثر برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی یک مشکل عمومی است که موجب تحدید جمعیت های انسانی است. این پدیده نقاط وسیعی از سطح زمین را نحت تاثیر قرار داده است. تخمین زده می شود که بیش از 150 شهر بزرگ در جهان با مشکلات جدی پدیده نشست زمین در اثر افت سطح آب مواجه هستند. دشت نیشابور یکی از مهمترین دشت های استان خراسان رضوی در شمال شرق ایران است. شهر تاریخی نیشابور در مرکز این دشت قرار دارد. در سال های اخیر رشد جمعیت همراه با توسعه کشاورزی سبب فشار بر منابع آب زیرزمینی این دشت شده است. بهره برداری بی رویه از آبخوان دشت سبب تراکم آبخوان در خاک های تحکیم نیافته و تراکم آبخوان سبب نشست زمین در نفاطی از دشت گردیده است. نشست زمین سبب ایجاد شکاف هایی به طول چندین کیلومتر در بخش غربی دشت شده است. این شکاف ها به احتمال زیاد از یک گسل مدفون در پی سنگ تبعیت می کند. در این راستا پروژه تحقیقاتی در ارتباط با رابطه بین نشست زمین و افت سطح آب زیرزمینی در دشت نیشابور انجام گردید و این پایان نامه حاصل آن پروژه می باشد. هدف از این پایان نامه بررسی ارتباط بین افت سطح آب های زیرزمینی و نشست زمین و ایجاد شکاف در نفاط مختلف دشت می باشد. وجود شکاف ها در غرب و جنوب دشت و همچنین نتایج به دست آمده از ایستگاه ثابت gps نصب شده در ایستگاه هواشناسی نیشابور وقوع نشست زمین در پهنه های وسیعی از این دشت را تأیید می نماید. نرخ این نشست با توجه به اطلاعات سه ساله جمع آوری شده از ایستگاه gps حدود 5/10 سانتیمتر در سال گزارش شده است. به دلیل تحکیم آهسته خاک های رسی و سیلتی موجود در این آبخوان معمولا پدیده نشست با تاخیر زمانی نسبت به افت سطح آب آشکار می گردد. بزرگترین و بارزترین این شکاف ها در نزدیک روستاهای توزنده جان و بازوبند در فاصله حدود 6-5 کیلومتری جنوب شهر فیروزه مشاهده می شود. این شکاف دارای امتداد شمالی جنوبی می باشد. شکاف های ایجاد شده باعث آسیب به جاده ها، پل ها و تغییر شیب در زمین های کشاورزی و ایجاد مشکلات زیاد برای کشاورزان شده است. این شکاف در حال حاضر نیز از دو طرف در حال توسعه می باشد. بطوریکه یک روستا در شمال این شکاف ها در معرض تحدید قرار دارد. در این پایان نامه برای تعیین توع خاک های زیر سطحی و بررسی علل و مکانیزم تشکیل شکاف ها، از اطلاعات سه حلقه چاه دستی مجموعا به عمق 100 متر خقر گردید استفاده شده است. دو حلقه چاه در دو طرف شکاف در نزدیک روستای بازوبند در قسمت شمالی شکاف و یک حلقه چاه نزدیک روستای اردمه در قسمت جنوبی شکاف حفر شده است. بر اساس نتایج دانه بندی، بیشترین خاک های زیرسطحی از خاک های ریزدانه cl و ml بر اساس طبقه بندی متحد تشکیل یافته است. علاوه براین عملیات ژئوالکتریک در یک پروفیل عمود بر امتداد شکاف ها جهت بررسی گسل صورت گرفت که نتایج حاصل نیزاحتمال وجود یک گسل در پی سنگ آبخوان در امتداد شکاف ها را تایید می نماید.

چکیده سدهای زیرزمینی از جمله سازه هایی هستند که با ذخیره آب در سطوح زیرین زمین، کارایی مطلوبی در اقلیم های خشک و نیمه خشک از خود نشان داده اند. اما مثالهایی از سدهای زیرزمینی نیز وجود دارد که به لحاظ فنی، اجتماعی و طراحی موفق نبوده اند. عدم وجود مطالعات دقیق برای محل احداث سد زیرزمینی، منجر به احداث آن در مکانی می گردد که توسط جریان زیر سطحی قابل ملاحظه ای تغذیه نمی گردد و یا آب از قسمتهای جانبی آن نشت می کند و نهایتا منجر به عدم کارایی بهینه سد می گردد. لذا یکی از مشکلات سدهای زیرزمینی بحث مکان یابی جهت احداث این سدها می باشد که باعث تحمیل هزینه و زمان زیادی بر پروژه می گردد. بدین منظور در این پژوهش، استان خراسان جنوبی به دلیل دارا بودن شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک، جهت مکانیابی و انتخاب نقاط مستعد برای احداث سد زیرزمینی، انتخاب گردید. بر این اساس، منطقه ای به وسعت km2 67/32118 از غرب این استان انتخاب و اطلاعات حاصل از مدلهای ارتفاعی رقومی منطقه، خصوصیات هیدرولوژیکی، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی موجود و عکس های ماهواره ای (+land sat 7 etm) در نرم افزارهایenvi 4.2 ،erdas 8.4 و gis تحلیل شده و مکانهای مستعد احداث سدزیرزمینی بصورت سنجش از دور، مورد بررسی قرار گرفته است. فاکتورهای اصلی استفاده شده جهت مکان یابی در این پژوهش شامل: شیب آبراهه، پوشش گیاهی، عرض دره، حوزه آبریز، وجود گسل، ضخامت آبرفت، فاصله از شبکه های ارتباطی، فاصله از روستاها و میزان تأثیر گذاری روی قناتهای منطقه، می باشند. با توجه به شیب آبراهه و عرض دره، در مرحله اول 44 سایت انتخاب گردید که از این تعداد تنها 8 سایت از فیلتر های ذکر شده در بالا (جهت انتخاب سایت) عبور کردند. سپس برای تایید نتایج بدست آمده، 5 سایت از 8سایت نهایی، مورد بازدید میدانی قرار گرفت که نتایج آن تاییدی بر روش نرم افزاری انجام گرفته در این پژوهش می باشد. نهایتا خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی یکی از این سایتها (سایت ریخان)، جهت ساخت سد زیرزمینی مورد بررسی قرار گرفت. براین اساس با استفاده از نتایج حاصل از گمانه های اکتشافی، مشاهدات صحرایی، آزمونهای برجا و مطالعات آزمایشگاهی به بررسی وضعیت ژئوتکنیکی ساختگاه سد زیرزمینی ریخان پرداخته شد. همچنین با مطالعه وضعیت زمین شناسی مهندسی ساختگاه سد و انجام طبقه بندی مهندسی توده سنگrmr) و (gsi در محل سد مشخص شد که توده سنگهای تشکیل دهنده ساختگاه سد، از جنس مونزودیوریت پورفیری و در اندازه های بلوکی تا خیلی بلوکی می باشد. مواد پوششی تشکیل دهنده مخزن سد نیز براساس سیستم طبقه بندی متحد (uscs)، بصورت تناوبی از sm و gp– gcمی باشد.

سد سیازاخ بر روی یکی از سر شاخه های رودخانه قزل اوزن در استان کردستان احداث خواهد شد. این سد در 300 متری پایین دست تقاطع دو رودخانه کاقلی و شیخ حیدر و در فاصله 9 کیلومتری جنوب غرب شهر دیواندره و نیز در فاصله 100 کیلومتری شمال غرب سنندج با مختصات 16 0 47 طول شرقی و 26 51 35 عرض شمالی واقع شده است. این سد از نوع خاکی- سنگریزه ای است و ارتفاع آن از بستر رودخانه در حدود 74 متر و ارتفاع آن از پی در حدود 84 متر میباشد و حجم مخزن این سد 230 میلیون متر مکعب است. ذخیره آبی این سد به مصرف آبیاری حدود 15000هکتار از اراضی پایاب سد و حدود 800 هکتار از اراضی دیواندره و همچنین تامین آب شرب شهر دیواندره و شهرستان بیجار در آینده خواهد بود. در این تحقیق علاوه بر شناخت ژئوتکنیکی و زمین شناسی مهندسی برای تعیین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی، بررسی های ساختگاه سد انجام گردیده است. برای پی بردن به شرایط زیر سطحی، 13حلقه گمانه اکتشافی، حفر و آزمایشات نفوذپذیری خاک و سنگ و مطالعه مغزه ها از نظر شاخص کیفی توده سنگ (r.q.d) انجام گردیده است. توده سنـگهای محل ساخـتگاه با استـفاده از سیـستم طبـقه بندی dmr و rmr رده بنـدی شده و پارامترهای مقاومتی مواد پوششی ساختگاه سد با استفاده از نتایج آزمایش برجای cpt برآورد گردیده است. با استفاده از لاگ گمانههای محور و نتایج آزمایشات لوژن، شاخص نفوذ پذیری ثانویه (spi) برای توده سنگ های پی محاسبه شده و در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده از روشهای مذکور، جهت بهـسازی و کنترل تراوایی توده سنگی، تمهیدات لازم پیشـنهاد گردیده است.

با افزایش جمعیت جهان و بالا گرفتن بحران انرژی در اوخر دهه 60 میلادی، استفاده از مصالح خاکی اهمیت ویژه ای یافت. در کنار بالا گرفتن اشتیاق برای شناخت بیشتر مواد و تکنیک های مورد استفاده در معماری خاکی جدید، حفاظت و مرمت سازه های خاکی تاریخی نیز مورد توجه قرار گرفت. از ابتدای گسترش توجهات به بحث معماری خاکی همواره نحوه تقویت این مصالح و چگونگی فائق آمدن بر سستی ذاتی آنها در عین حفظ ماهیت اصلی مصالح موضوع چالش برانگیزی بوده است. در این راستا طیف گسترده ای از مواد استحکام بخش به کار رفته اند. در این پژوهش تلاش شده است، ابتدا نقش ساختارکانی شناسی مصالح بکار رفته در سایت تاریخی توس بررسی گردد و سپس چگونگی اصلاح بافت مینرالی جهت بهینه سازی خاک جهت فعالیت های مرمتی مورد مطالعه قرارگیرد. در این راستا ابتدا با کمک روش های آزمایشگاهی مکانیک خاک، نقش خصوصیات اصلی مصالح خاکی از جمله دانه بندی، حدود آتربرگ و کانی شناسی در محوطه تاریخی توس بررسی شده و سپس تاثیر مواد افزودنی چون خاک بنتونیت و کائولینیت به دو نمونه خاک رس مرغوب و خاک آوار نامرغوب برای ایجاد خاکی بهینه مطالعه شده است. مولفه های استحکامی از جمله مقاومت فشاری و مقاومت غوطه وری در این نمونه ها بررسی شده است. عدم دقت در کنترل کیفیت مصالح تولیدی و استفاده از خاکی با ساختار سیلتی، مشکل اساسی در سایت تاریخی توس محسوب می گردد. در تمام بخش های توس در ساخت مصالح از مواد زائد مانند فطعات سفال و استخوان استفاده شده است. بر طبق آزمایشات هرچه میزان بنتونیت در خاک آوار افزوده شود، چسبندگی و در نتیجه مقاومت فشاری نیز افزایش می یابد. این افزایش مقاومت فشاری، با افزودن کائولینیت در محدوده کوچکتری اتفاق افتاده است. بر خلاف خاک آوار در خاک خین عرب (خاک رس با کیفیت بیشتر) با افزوده شدن کائولینیت از میزان مقاومت فشاری کاسته شده است. این در حالی است که مقاومت غوطه وری نمونه های تهیه شده با بنتونیت نیز به شدت افزایش یافته است. کلیدواژه ها: کانی های رسی، بهینه سازی، حدودآتربرگ، کائولینیت، بنتونیت، مقاومت فشاری، مقاومت غوطه وری

مناسب ترین روش توسعه پایدار در محیط های شهری استفاده از فضاهای زیرزمینی در قالب تونل برای کاربری های مختلف حمل و نقلی و ارتباطی است. برج های با بار، تعداد طبقات و کاربری های متفاوت و نیز ترافیک شهری از عوامل جدایی ناپذیر فضاهای شهری پر جمعیت به شمار می رود. عبور تونل ها از مجاورت و یا عبور مستقیم از زیر سازه های سطحی امری اجتناب ناپذیر است، لذا نشست حاصل از حفاری و اثرات آن بر سازه های سطحی همواره نگرانی اصلی طراحان و مسئولان را در فضاهای شهری شامل می شود. در صورت تجاوز تغییر مکان ها از حدود مجاز، گاه خسارات سنگین مالی بر سازه های مجاور وارد می شود و حتی ممکن است خسارات جانی را نیز به دنبال داشته باشد. بنابراین، پیش بینی و کنترل مقادیر تغییر مکان های حاصل از حفاری، به ویژه نشست سطحی زمین، همواره باید قبل از حفاری مورد توجه قرار گیرد و در حین حفاری کنترل گردد. مقطع عبوری تونل خط 2 متروی مشهد از مجاورت برج آلتون واقع در خیابان دانشگاه، در این پژوهش جهت مطالعه موردی انتخاب شده است. هدف بررسی تغییر مکان های نقاط درونی و سطحی زمین بر اثر حفاری مکانیزه توسط دستگاه tbm مجهز به سپر earth pressure balance است. جهت تحلیل از روش عددی اجزاء محدود استفاده شده است و نرم افزارهای plaxis 2.d و plaxis 3.d tunnel به عنوان ابزار مدلسازی برگزیده شده اند. مدلسازی در هر دو حالت دو بعدی و سه بعدی انجام گرفته است و ضمن مقایسه نتایج، عوامل تفاوت تحلیل شده اند. از طرف دیگر، جهت بررسی پارامترهای دخیل بر پدیده تغییر مکان نقاط درونی زمین در اثر عملیات حفاری، آنالیز حساسیت برای هشت پارامتر انجام شده است. پارامترهای مکانیکی خاک محل شامل ضریب تغییر شکل، چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی، عوامل تحمیلی از طرف محیط شامل سطح آب زیرزمینی و بار برج و نیز ویژگی های هندسی حفاری شامل عمق برج، عمق تونل و فاصله جانبی بین برج و تونل در طی مراحل پژوهش مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل محیطی بیش از عوامل هندسی و مکانیکی تأثیر گذار اند.

اهداف اصلی این پژوهش بررسی خصوصیات ژئومکانیکی توده سنگ، مخاطرات زمین شناسی- ژئوتکنیکی و ‏تحلیل پایداری تونل انتقال آب چهل چای به نرماب می باشد. این تونل آب مازاد رودخانه چهل چای را پس از احداث ‏سد انحرافی چهل چای به پشت سد مخزنی نرماب منتقل می کند. ساختگاه سد انحرافی چهل چای در 5 کیلومتری ‏شهر مینودشت می باشد. سیستم انتقال آب از چهل چای شامل سد انحرافی، کانال و تونل انتقال آب می باشد و ‏وظیفه انتقال آب با دبی 8 متر مکعب بر ثانیه را به صورت ثقلی به دریاچه سد مخزنی نرماب بر عهده دارند. طول ‏تونل 3175 متر می باشد. ورودی آن در حدود650 متری شمال غربی روستای نالاج در ساحل چپ رودخانه چهل ‏چای و خروجی آن در جنوب روستای آرام نرو و در ساحل راست رودخانه نرماب قرار دارد. ‏ زمین شناسی مسیر تونل بسیار پیچیده و شامل سازندهای شمشک، خوش ییلاق، میلا و سلطان میدان می ‏باشد. بررسی های زمین شناسی مهندسی انجام شده شامل برداشت های صحرایی، تهیه نقشه های زمین شناسی، ‏کاوش های زیر سطحی از طریق حفر گمانه و گالری های اکتشافی به همراه ثبت مشخصات مغزه های حفاری، انجام ‏آزمایش لوژن و آزمایش های مکانیک سنگ بر روی تعدادی از مغزه های برداشت شده می باشد. برای بررسی دقیق ‏توده سنگ های مسیر تونل، طول آن به هشت ناحیه‏‎(i, a, a-b, b, c, d, e, o)‎‏ تقسیم شده است. پارامترهای ‏مقاومتی توده سنگ در هر محدوده از طول با استفاده از نرم افزار ‏roclab‏ برآورد شد. سپس با توجه به پیچیدگی ‏مسیر تونل از نظر جنس سنگ ها، مناطق خردشده و گسلی و همچنین بالا بودن تراز آب در تمام مسیر تونل بجز در ‏دهانه های ورودی و خروجی مهمترین خطراتی که پتانسیل ایجاد مشکل در اجرای تونل را دارند، مورد بررسی قرار ‏گرفت. این مخاطرات شامل لهیدگی، تورم، آب ورودی به تونل، انفجار گاز و ریزش و لغزش گوه ها از سقف و دیواره ‏ها می باشد. در انتها تحلیل پایداری تونل با استفاده از روش های تجربی (برپایه طبقه بندی ‏rmr، ‏q‏) و تئوری ‏بلوک (بوسیله نرم افزار ‏unwedge‏) انجام شده است. بطور کلی مقطع گسلی‎(c)‎‏ و کنتاکت شمشک-خوش ‏ییلاق‎(a-b)‎‏ ازنظر لهیدگی، تورم، آب ورودی به تونل و ریزش سقف و دیواره بحرانی ترین مقاطع می باشند. در سازند ‏شمشک‎(a)‎، لهیدگی، تورم، انفجار گاز و ریزش سقف محتمل است. در سازند خوش ییلاق‏‎(b)‎‏ مهمترین مسئله آب ‏ورودی به تونل می باشد. در سازند های میلا‎(d)‎‏ و بازالت های سلطان میدان‏‎(e)‎‏ مشکل خاصی بجز سقوط گوه ها ‏انتظار نمی رود. ‏

چکیدهکاربرد خشت خام در ساختمان سازی در ایران، دارای قدمت چند هزار ساله می باشد. حصار شهر تاریخی تابران توس، یکی از بناهای خشتی-گلی باقیمانده از اعصار گذشته است که به دلیل پشت سر گذاشتن جنگ های مختلف، گذشت زمان و فرسایش و همچنین بی توجهی به مرمت و حفظ آن تاکنون، دچار آسیب های جدی شده است. اکنون مرمت این بنا به منظور حفظ این هویت ملی، ضروری می نماید. این پژوهش، تحقیقی در جهت یافتن محل و یا محل های مناسب برای تامین منابع قرضه ریزدانه برای ساخت خشت خام به منظور بازسازی حصار شهر تاریخی توس می باشد. محدوده مورد مطالعه، بخش های شمالی و شمال شرقی مشهد را شامل می شود. در این پژوهش، ابتدا به بررسی مصالح ساخت و دوام حصار توس پرداخته شده و برخی علل فرسودگی حصار، با توجه به نتایج آنالیزهای xrd و xrf مورد بررسی قرار گرفته اند. همچنین، منشا احتمالی مصالح بکار رفته در حصار بررسی شده است. سپس به منظور تعیین منابع قرضه ریزدانه مناسب برای ساخت خشت خام، به بررسی نتایج آزمایشات انجام شده بر روی نمونه های جمع آوری شده پرداخته شده است. آزمایشات مختلفی بر روی نمونه های مورد نظر انجام شدند که عبارتند از: آزمایشات دانه بندی، هیدرومتری، حدود اتربرگ، آزمایشات مربوط به بررسی واگرایی در خاک (پین هول، هیدرومتری دوگانه و شیمیایی) و آزمایش تعیین درصد گچ. پس از ارزیابی محل های مختلف و حذف محل های دارای ویژگی های نامناسب، نهایتا چهار محل به عنوان مناسب ترین محل ها برای استخراج مصالح ریزدانه معرفی شده اند. در ادامه، آزمایش تعیین مقاومت فشاری بر روی نمونه های خشتی تهیه شده از خاک چهار محل معرفی شده (به اضافه ماسه بادی افزوده شده) انجام شده است. همچنین اثر افزودن درصدهای مختلف از بنتونیت به مصالح و تغییر مقاومت فشاری نمونه های خشتی مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان نیز پیشنهاد شده است با توجه به ویژگی های خاک های ریزدانه محدوده های شمالی مشهد و همچنین خصوصیات بخش های قدیمی حصار توس، به جای استفاده از خشت خام برای بازسازی حصار، گزینه روش خاک کوبیده (rammed earth) نیز مورد بررسی قرار گیرد.

خط 7 مترو تهران به طول 26 کیلومتر و شامل 26 ایستگاه در آبرفت های تهران در حال اجرا می باشد. این خط با امتداد شمال غرب به جنوب شرق تهران، مراکز مهم دانشگاهی، بیمارستانی و بازار تهران را به مناطق مسکونی متصل می کند و با خطوط 1، 2 و 4 مترو تهران تقاطع دارد. ایستگاه های مورد بررسی این تحقیق شامل ایستگاه n7 واقع در تقاطع بزرگراه نواب صفوی و خیابان هلال احمر در آبرفت های سری c تهران و ایستگاه w7 واقع در شهرک قدس در آبرفت های سری a تهران می باشد. در دو ایستگاه مذکور دو نوع خاک شامل خاک دستی تا حداکثر عمق 8 متری و خاک طبیعی وجود دارد. سطح تراز آب زیرزمینی در دو ایستگاه n7 و w7 به ترتیب در اعماق 5/19 و 4 متری قرار دارد. به منظور جلوگیری از افت زیاد سطح آب زیرزمینی و متأثرشدن برجهای مسکونی 20 طبقه مجاور ایستگاه w7 در اثرگودبرداری و آبکشی، دیوار آب بند دیافراگمی در ابعادی به طول 160، عرض 16، عمق 20 و ضخامت 8/0 متر احداث می گردد. در این صورت تراوش آب به درون گود فقط از کف امکان پذیر می باشد. برای محاسبه نشت در ایستگاه های n7 و w7، با توجه به تراز آب زیرزمینی و نفوذپذیری خاک، از نرم افزار seep/w از مجموعه ژئواستودیو استفاده گردیده است. با توجه به تحلیل های صورت گرفته توسط این نرم افزار، دبی ورودی به ایستگاه w7 در واحد عرض واحد در حدود m3/s6-10 × 0233/1 و در ایستگاه n7 برابر m3/s 6-10 × 3317/1 برآورد شده است. در ایستگاه های n7 و w7 به منظور جلوگیری از ورود آب به کف گود از چاه های زهکشی استفاده می گردد. علاوه بر این، در ایستگاه n7 از روش زهکشی ثقلی نیز استفاده گردیده و سطح آب زیرزمینی پس از زهکشی، به پایین تر از کف گود منتقل گردیده است. با این وجود عملیات احداث این ایستگاه ها بدون وجود مشکل آب زیرزمینی در حال انجام می باشد. برای تحلیل پایداری شیب ها در محدوده ساختگاه ایستگاه های n7 و w7، از یک روش تعادل حدی، با بکار گرفتن نرم افزار slide 5.0 (rocscience, 2003)، استفاده گردید. در این نرم افزار علاوه بر استفاده از داده های سطح آب زیرزمینی، از پارامترهای مقاومت برشی و دانسیته خاک نیز استفاده شده است. در این تحلیل ها، به علت موقتی بودن گود و کیفیت مطالعات انجام شده، محاسبات با ضریب ایمنی بین 2/1 تا 3/1صورت گرفته است. با توجه به چنین ضرائب اطمینانی، در عمق 25 متری، دیواره های گود ایستگاه های مذکور در تندترین شیب، با شیبی در حدود 56 درجه پایدار خواهند بود. طبق آنالیز انجام شده، برای پایدارسازی دیواره های گود این ایستگاه ها از روش های مختلف استفاده گردیده است. در ایستگاه n7، از شمع، سیستم مهار متقابل، مش بندی و بتن پاشی، میخکوبی و میل مهار و در ایستگاه w7 فقط از دیوار دیافراگمی استفاده شده است.

مصالح ساختمانی مناسب یکی از ملزومات و نیازهای اساسی هر پروژه عمرانی می باشد. یکی از مهمترین و پر کاربردترین مصالح ساختمانی مورد نیاز پروژه ها را شن و ماسه تشکیل می دهد. شن و ماسه به دو نوع اصلی تفکیک می شود، شن و ماسه رودخانه ای یا طبیعی و شن و ماسه کوهی یا شکسته. هر یک از این انواع ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در این میان شن و ماسه طبیعی به دلیل علل مختلفی همچون گسترش وسیع در سطح دشت ها، سهولت برداشت، هزینه اندک فراوری و کیفیت نسبی مناسب مصالح در کاربردهای روزمره آن، بیشتر مورد توجه بوده و برداشت از آنها بیش از حد استاندارد انجام می گردد. این برداشت های بی رویه باعث بروز مشکلات زیست محیطی عدیده ای در جوامع گردیده است. این مشکلات فقط مختص محیط برداشت مصالح نبوده و تا کیلومترها دورتر نیز ادامه خواهد یافت و با توجه به گسترش روز افزون شهرها و نزدیک شدن به بخش های حاشیه ای دشت ها، مشکلات بیشتر بروز خواهند کرد.به نحوی که در بسیاری از کشورهای دنیا همچون کانادا و انگلستان و همچنین در بسیاری از استان های کشور همچون گلستان، خوزستان و مازندران برداشت مصالح رودخانه ای ممنوع شده است. اما ساخت و سازها و نیاز به این مصالح هرگز پایان نمی یابد. بنابراین کشورها به سمت یافتن منابع کوهی مناسب جهت جایگزینی با مصالح فعلی می باشند. درحال حاضر در شهر مشهد مصالح رودخانه ای از چهار محور اصلی تامین می شود. این محورها شامل: فریمان، کلات، سرخس و فردوسی می باشد که با توجه به نزدیکی و کیفیت مصالح، محور سرخس دارای بیشترین میزان برداشت می باشد. خصوصیات منحصر به فرد مصالح کوهی یا شکسته باعث گردیده تا هم اکنون در برخی از پروژه ها همچون بخش های خاصی از راه سازی، بالاست و غیره از آنها استفاده شود. از جمله خصوصیات مهم این نوع مصالح، یکنواخت بودن سنگدانه های تولیدی از لحاظ جنس، سن، دوام و مقاومت می باشد. علاوه بر آن این مصالح معمولاً فاقد مواد خارجی و مواد آلی می باشند و لذا از کیفیت بهتری برخوردار هستند. از این رو در این پژوهش سعی بر آن شد تا به معرفی یکی از بهترین پتانسیل های برداشت این مصالح در نزدیکی مشهد که دارای کیفیت بسیار مناسب، درجه خلوص بالا و حجم مناسب برداشت می باشد، پرداخته شود. یکی دیگر از مهمترین دلایل انتخاب این محل، وجود و تمرکز بیشترین واحد شن شویی در این محور و در نتیجه مشکلات بیشتر در این محور و در معرض خطر بودن این منطقه است. این محدوده دارای رخنمون وسیع و حجم مناسب جهت برداشت مصالح و مهمتر از آن دارای امنیت محیطی کافی نیز می باشد. در این پژوهش بر روی نمونه های برداشت شده آزمایشات مختلفی صورت گرفت و کیفیت آن را مورد تایید قرار داد. بعلاوه به منظور کنترل کیفیت مصالح برداشت شده، طرح اختلاط بتن آن نیز مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج این آزمایش نیز کیفیت مصالح را تایید و استفاده از آن را توصیه می کنند. بنابراین مصالح توصیه شده در محور سرخس(منطقه تنگل شور) بهترین جایگزین مصالح رودخانه ای فعلی می باشند.

بند تاریخی اخلمد نمونه ای از بندهای پایه دار با مصالح سنگی ایران می باشد که در فاصله 17 کیلومتری جنوب غرب شهر چناران در استان خراسان رضوی واقع شده است. قدمت بند حدود 300 تا 400 سال بوده و دارای طول 225 متر، ارتفاع 12 متر، عرض در تاج 11 متر و در بستر 5/13 متر است. بند بر روی رسوبات آبرفتی رودخانه بنا شده که ضخامت آنها به سمت تکیه گاه ها کاهش یافته و به صفر می رسد. گذشت زمان و ترواش آب صورت گرفته در بدنه و سنگ بستر از جمله عواملی است که منجر به فرسایش شدید مصالح بدنه و توسعه کارست در سنگ بستر بند شده است. به منظور مرمت و به سازی این بند تاریخی روش تزریق مد نظر قرار گرفته و به منظور بررسی تزریق پذیری از چهار روش استفاده شده است. این روش ها شامل بررسی تزریق پذیری بر حسب مقادیر لوژن، روش مقدار جذب ویژه، روش spi یا شاخص نفوذپذیری ثانویه و بررسی نتایج تزریق آزمایشی است. نتایج این بررسی ها بیانگر تزریق پذیری بدنه و سنگ بستر آهکی و لزوم اجرای تزریق می باشد. همچنین به کمک معیارهای مختلف مواد مناسب برای تزریق مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت ماده مناسب برای تزریق ارائه شده است.

‎ ‎امروزه فرونشست زمین در اثر افت سطح آب زیرزمینی در ایران و بسیاری از کشور های خشک و نیمه ‏خشک جهان از مشکلاتی است که دولت ها و مردم با آن روبرو هستند. این پدیده به سبب خطر ساز بودن آن ‏و امکان ایجاد خسارت های جدی نیاز به بررسی دارد. تحقیقات پیشین نشان داده که عوامل متعددی ممکن ‏است سبب بروز این پدیده گردد. از این رو در پروژه جاری سعی بر آن شده تا تمامی عواملی که احتمال تاثیر ‏در ایجاد یا تسریع این پدیده دارند مورد تحلیل قرار گیرد. ‏‎ ‎عواملی که احتمال تاثیر آنها مورد بررسی قرار ‏گرفت شامل: تاثیر گسل در فرونشست منطقه و شکل گیری شکاف های موجود، رسوب دهی در منطقه و ‏بررسی احتمال اثر گذاری آن بر فرونشست زمین و یا ایجاد شکاف و در نهایت افت سطح آب زیرزمینی و ‏ارتباط آن با فرونشست می باشد. با توجه به فعالیت 647 چاه موجود در منطقه سالانه کاهش حجمی معادل ‏‏6/8 متر مکعب در اثر پمپاژ از اعماق زمین رسوب خارج می شود که این حجم معادل22 تن رسوب می باشد و ‏تنها یک چاه بصورت استثنا رسوبدهی شدید داشته و سالانه 6/21 مترمکعب رسوب از عمق به سطح انتقال ‏می دهد. مقایسه نقشه رسوبدهی کلی و فرونشست رخ داده نشان داد رسوبدهی تاثیری بر فرونشست زمین ‏ندارد. گسل های اصلی منطقه نیز در اثر فعالیت خود در گذشته و ایجاد درده های قدیمی با دانه بندی متفاوت ‏نسبت به بافت عمده دشت سبب ایجاد ناهمگنی در نشست رخ داده شده و ترک هایی را در حاشیه این دره-‏های قدیمی ایجاد کرده اند. عامل اصلی فرونشست در دشت قره بلاغ شهرستان فسا افت سطح آب زیرزمینی ‏در این دشت‎ ‎تشخیص داده شد. این دشت از سال 1377 بصورت جدی شروع به افت سطح آب زیرزمینی ‏نمود و در پی آن فرونشست زمین در اثر تحکیم لایه های ریزدانه آغاز گردید. نرخ فرونشست نیز بین حدود ا ‏تا 10 سانتیمتر در سال‎ ‎برآورد شده است. البته با توجه به ناهمگنی های ایجاد شده توسط گسل ها بخش هایی ‏از دشت نشست هایی بیشتر از موارد ذکر شده دارند که علل آنها ذکر گردیده است. در بخش شرقی دشت ‏رسوبات عموما ریزدانه می باشند و امکان استحصال آب زیرزمینی کم است. این در حالیست که بخش غربی ‏با افزایش عمق میان لایه های درشت دانه دیده می شود. در بخش غربی دشت افت سطح آب زیرزمینی و ‏فرونشست نسبت به بخش شرقی آن شدیدتر می باشد. ‏

چکیده رساله/پایان نامه : یکی از مهمترین موارد استفاده از این مواد مصنوعی مسلح سازی خاک برای افزایش ظرفیت باربری پی های سطحی واقع بر خاک است. در این تحقیق ظرفیت پی نواری واقع بر خاک ماسه ای مسلح شده با ژئوگرید مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات آزمایشگاهی و همچنین مطالعات عددی بوسیله نرم افزار plaxis در این تحقیق انجام گرفته است. همچنین آزمون های آزمایشگاهی ظرفیت باربری پی نواری واقع بر خاک ماسه ای مسلح شده با ژئوگرید صورت است. بر اساس نتایج مدل سازی ، نسبت ظرفیت باربری پی محاسبه شده است . برای بدست آوردن پارامترها، مدل آزمایشگاهی کوچک مقیاس ساخته شد و بر اساس آن مدل سازی بوسیله نرم افزار plaxis انجام گرفت. سپس مدل بر اساس مدل خاک سخت شونده کالیبره گردید. اثر پارامترهای مختلف نظیر فاصله اولین لایه از زیر پی، فاصله عمودی بین لایه ها، عرض لایه ها و تعداد لایه های ژئوگرید و عمق بهینه لایه ها برای افزایش نسبت ظرفیت باربری پی نواری در نرم افزار plaxis بررسی گردید.

طرح انتقال آب به دشت های جنوبی استان کرمانشاه با حفر تونل آسپر به قطر تقریبی 7متر با دستگاه tbm و طول تقریبی 26 کیلومتر در حال اجراست. ظرفیت انتقال آب این تونل 70 متر مکعب بر ثانیه طراحی شده است. بررسی و ارزیابی میزان آب ورودی به تونل تا 5000 متری که داده های ژئوهیدرولوژی و زمین شناسی مهندسی آن وجود داشت، موضوع این تحقیق است. در این تحقیق از روشهای تحلیلی وتجربی وعددی جهت ارزیابی میزان آب ورودی به این تونل استفاده شده است. نتایج حاصل از روشهای تحلیلی تجربی و عددی با مقدار واقعی دبی موجود در تونل آسپر مقایسه شده و خطای هر یک محاسبه گردیده است.بر اساس نتایج به دست آمده، روش تحلیلی با بیشترین خطا (حدود 35 درصد) کمترین دقت را داشته در حالی که روشهای تجربی و عددی با کمترین خطا ( حدود 5 درصد) بیشترین دقت را در ارزیابی میزان آب ورودی به تونل داشته است.تعیین دقیق پارامترهای ورودی به udec جهت ارزیابی میزان آب ورودی به تونل از دستاوردهای این تحقیق است.به کمک نرم افزار udec تاثیر خواص توده سنگ درزه دار سازند ایلام بر میزان آب ورودی به تونل مورد بررسی قرار گرفت که از میان پارامترهای مختلف،بازشدکی هیدرولیکی(e) بیشترین اثر و حساسیت را دارد.پس از آن به ترتیب فراوانی درزه ها که با فاکتور فاصله داری در ارتباط است و نیز افقی بودن درزه ها موجب افزایش میزان آب ورودی به تونل می گردد. افزایش عمق در ابتدا موجب افزایش دبی شده اما در عمق های بیشتر ثابت می ماند.صلبیت نرمال وبرشی درزه هردو رابطه مستقیمی با افزایش دبی در توده سنگ درزه دار دارند.افزایش صلبیت نرمال درزه موجب افزایش جریان شده،هر چند با مقادیر خیلی بالای صلبیت نرمال میزان آب ورودی به تونل ثابت می ماند.دبی درزه ها با افزایش صلبیت برشی درزه ها نیز افزایش می یابد. علاوه بر این واکنش هیدرولیکی توده سنگ نسبت به افزایش صلبیت نرمال بیش از صلبیت برشی است. افزایش فشار آب منفذی در ابتدا موجب افزایش دبی می گردد اما در فشارهای بالاتر موجب کاهش دبی گردیده و اثر مخرب بر پایداری بلوکهای سطح تونل دارد.

حوضه آبریز کشوری با مساحت 91/334 کیلومتر مربع در 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر خرم آباد در استان لرستان قرار دارد. این حوضه از نظر تقسیم بندی زمین ساخت و حوضه های قدیمی ایران جزء زاگرس چین خورده قرار می گیرد. با توجه به نوع سازند های زمین شناسی، وضعیت توپوگرافی، لرزه خیزی و اقلیم آن، این حوضه از پتانسیل لغزشی بالایی برخوردار می باشد. به منظور بررسی پایداری دامنه ها در این حوضه ابتدا با استفاده از عکس های هوایی و بازدید های میدانی نقاط مستعد لغزش شناسایی شده و متعاقب آن نقشه پراکنش زمین لغزش حوضه تهیه گردیده است. با تلفیق نقشه عوامل موثر بر لغزش با نقشه پراکنش زمین لغزش ها، تاثیر هر یک از این عوامل از جمله شیب، جهت شیب، ارتفاع، لیتولوژی، زلزله، بارش، کاربری اراضی، فاصله از گسل و آبراهه در محیط نرم افزار arc gis سنجیده شده است. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی این عوامل اولویت بندی گردید. برای پهنه بندی خطر زمین لغزش روش های متعددی مورد استفاده قرار گرفته اند، این روش ها بطور کلی به دو دسته روش های کیفی و کمی طبقه بندی می شوند. در این تحقیق از شبکه عصبی مصنوعی و منطق فازی به عنوان روش های کمی در پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه کشوری استفاده شده است. برای ارزیابی و طبقه بندی نتایج خروجی مدل های مورد استفاده در برآورد خطر لغزش منطقه از شاخص جمع مطلوبیت استفاده شده است، نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدل منطق فازی با عملگر گامای 9/0، روش کار آمدتری نسبت به دیگر عملگرهای منطق فازی و همچنین روش شبکه عصبی مصنوعی در تهیه نقشه خطر لغزش های حوضه کشوری می باشد. بر اساس پهنه بندی صورت گرفته با عملگر گامای 9/0 به ترتیب 17/10، 79/32، 95/32، 59/21، 48/2 درصد از مساحت منطقه در کلاس های خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است.

بررسی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش های یک منطقه و پهنه بندی خطرهای حاصل از آن می تواند کمک موثری در کاهش خسارات ناشی از این پدیده نماید. تحقیق حاضر تلاشی در این زمینه بوده و با بررسی عوامل موثر ایجاد زمین لغزش اقدام به پهنه بندی محدوده جاده فارسیان به پنو به روش رگرسیون چند متغییره نموده است (محدوده مورد مطالعه در شرق استان گلستان و در مجاورت مرز استان سمنان قرار دارد). روش کار به این صورت است که ابتدا عوامل موثر در وقوع زمین لغزش های منطقه بررسی شده و مهم ترین عوامل شامل سنگ شناسی، کاربری اراضی، شیب، جهت شیب دامنه و فاصله از جاده شناسایی شدند و سپس نقشه پراکنش زمین لغزش ها تهیه شد. در این روش نقشه واحدهای همگن عوامل موثر توسط نرم افزار gis تهیه گردید. به منظور کمی کردن عوامل و وزن دهی آنها از درصد سطح لغزش یافته در واحدهای مختلف استفاده شد و در پایان با درنظر گرفتن وزن های به دست آمده برای هر عامل و امتیازی که به خود اختصاص دادند مدل پهنه بندی به دست آمد. با بررسی نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش می توان تاثیر مشهود از بین بردن جنگل ها و مراتع و همچنین تاثیر احداث غیراصولی جاده فارسیان به پنو را در وقوع زمین لغزش های منطقه مشاهده نمود.

در شهر های بزرگ استفاده از خطوط مترو، یکی از مهم ترین روش های حمل و نقل به حساب می آید و با توجه به اینکه معمولاً خطوط مترو در نزدیکی سطح زمین قرار گرفته اند و خاک در این منطقه آبرفتی و دارای مقاومت و چسبندگی کمی می باشند، ایجاد یک فضای خالی در خاک، سبب جابجایی در خاک، انتقال آن به سطح زمین و نشست سطح زمین می شود. زمانی که این نشست به بیش از 10 میلی متر برسد، احتمال آسیب رسیدن به ساختمان ها بیشتر گردیده، از این رو پیش بینی نشست سطح زمین در اثر حفاری های سطحی از اهمیت به سزایی برخوردار است. دهه ی اخیر، در ایران توجه خاصی به توسعه خطوط مترو در شهر هایی چون تهران، مشهد، تبریز، شیراز، اصفهان و ... شده است که طول قابل ملاحظه ای از این خطوط در زیر سطح زمین قرار گرفته است از این رو حفر تونل های مورد نیاز در این خطوط سبب جابجایی خاک اطراف تونل و نشست سطح زمین می گردد. بنابراین پیش بینی نشست سطح زمین در این خطوط امری بسیار مهم می باشد تا اقدامات لازم قبل از حفاری جهت کاهش میزان خسارات جانی و مالی انجام پذیرد. روش های مختلفی جهت برآورد و پیش بینی نشست سطح زمین در اثر حفر تونل وجود دارد که عبارتند از: 1- روش تجربی 2- روش آزمایشگاهی 3- روش عددی 4- شبکه عصبی مصنوعی، روش تجربی که بر اساس ساده سازی در روابط مورد نظر جهت اندازه گیری جابجایی سطح زمین در اثر حفر تونل شامل پارامترهای هندسی تونل و مورد استفاده در شرایط محدود از لحاظ هندسه و شرایط خاص ژئوتکنیکی می باشد، روش آزمایشگاهی که بر اساس ساخت مدلی مشابه با واقعت و اعمال شتاب گرانشی به دست آمده از عملیات آنالیز ابعادی با استفاده از دستگاه سانتریفوژ قرار گرفته است. در حقیقت دستگاه سانتریفیوژ ابزاری ساده برای تولید شتاب گرانشی در یک مدل کوچک است، با توجه به اینکه در اغلب موارد با هندسه و خواص پیچیده تحت بارگذاری های نامنظم روبرو بوده استفاده از روش های کلاسیک سبب یافتن معادلات بسیار پیچیده که حل آن ها به روش تحلیلی غیر ممکن می باشد سبب به وجود آمدن روش های عددی متنوع همانند اجزا محدود، تفاضل محدود و ...شده است و در پایان روش شبکه عصبی مصنوعی که بر پایه پردازش بر روی داده های واقعی و یافتن قانون نهفته در ورای داده های ورودی و انتقال آن به شبکه بنا شده است. این تحقیق با جمع آوری اطلاعات به دست آمده از عملیات اندازه گیری نشست سطح زمین مربوط به قسمتی از مسیر خط 2 متروی مشهد، خط 7 متروی تهران که با روش t.b.m و خط 1 متروی تبریز که با روش natm و tbm حفاری شده است، اقدام به طراحی شبکه عصبی مصنوعی بهینه جهت پیش بینی حداکثر نشست سطح زمین و با ساخت مدل سه بعدی قسمتی از مسیر تونل خط 2 متروی مشهد با استفاده از نرم افزار abaqus 6.11، به بررسی عوامل موثر بر میزان نشست سطح زمین در اثر حفر تونل، پرداخته است.

پروژه ی احداث تونل انرژی رضایی- عباسپور در شرق شهر مشهد، در بهمن ماه 1388 آغاز گردیده و طول تونل در این مسیر 1500متر می باشد. هدف از احداث آن علاوه بر آزاد شدن فضای سطح زمین برای سایر مقاصد ساختمانی و جلوگیری از ایجاد خرابی به هنگام ساخت و سازها، برقراری ارتباط بین دو پست موجود در منطقه و گرفتن انشعاب از این تونل جهت تأمین برق مناطق مسکونی و تجاری ناحیه است. نتایج حاصل از مطالعات ژئوتکنیکی و رفتارنگاری لرزه ای محل پروژه نشان می دهد که خاک های ریزدانه با حد خمیری کم قسمت عمده مسیر تونل را تشکیل می دهند که حاوی لنزهایی از خاک درشت دانه نیز می باشد. این مسئله نشانگر محیط رسوبی سیلابی در قسمت شرقی شهر مشهد است. پس از بررسی های لازم بر روی پروفیل تحت الارضی مسیر تونل در منطقه عمق مورد نظر جهت احداث تونل رضایی- عباسپور حدود 12 متری از سطح زمین تعیین گردید. با استناد به نتایج بدست آمده از آزمایشات و عدم حضور آب های زیرزمینی در حین اجرا، عمده-ترین مشکل در زمینه ی احداث تونل، وقوع ریزش در مصالح درشت دانه ی موجود در مسیر تونل است. بر اساس آزمایشات مکانیک خاک و محدودیت های اجرایی در حفاری و حمل مکانیزه، مقطع نهایی تونل به صورت نعل اسبی با دیواره های منحنی در نظر گرفته شده است. به دلیل پایین بودن سطح آب زیرزمینی و عدم وجود لایه های آب دار در مسیر، سیستم زهکشی تونل داخلی می باشد. پس از بررسی رفتار خاک و جابه جایی های صورت پذیرفته در تونل در جهات مختلف توسط نرم افزار plaxis 3d tunnel مشخص گردید که در تونل رضایی- عباسپور اغلب سقف تونل تمایل به نشست و کف تونل تمایل به بالا آمدگی دارد. همچنین رفتار نقاط مختلف بررسی شده بر روی تونل بیانگر این مطلب است که پس از حفاری هرقسمت از تونل در صورت عدم استفاده سریع از پوشش مناسب، رفتار خاک پرمخاطره بوده و از پایداری لازم برخوردار نمی-باشد.

دشت مهیار جنوبی در فاصله 30 کیلومتری جنوب شرق اصفهان و بین طول های جغرافیایی´ 45،°51 تا´20 ،°52 شرقی و عرض های جغرافیایی°32 تا ´25 ،°32 شمالی قرار دارد . در دهه گذشته در بخشهایی از این دشت ترک و شکاف های ایجاد گردید، که باعث تخریب زمینهای کشاورزی و واحدهای مسکونی گردیده، و در بررسی اجمالی که در این زمینه در سال های گذشته صورت گرفت علت این عارضه را برداشت بیرویه آب زیر زمینی اعلام نموده اند. اما بررسی جامع این پدیده به دلیل پیشروی شکاف ها و ترک ها و تخریب بسیاری از زمین های کشاورزی و ساختمان های مسکونی توسط این عارضه ها، ضروری می باشد. به همین خاطر بررسی های صحرایی در منطقه مورد مطالعه انجام گردید و در طی آن محل و راستای شکاف ها با دقت تعیین شد. از آنجایی که یکی از شرایط ایجاد ترک ها و شکاف ها، فرونشست و تراکم عمودی ناشی از برداشت بی رویه آب زیرزمینی می باشد، نوسانات سطح آب زیر زمینی طی یک دوره ی 8 ساله مورد بررسی قرار گرفت و نقشه های هم افت سطح آب زیرزمینی تهیه شد. جهت بررسی خصوصیات ژئوتکنیکی رسوبات، آزمایشات مکانیک خاک بر روی نمونه هایی از قسمتهای مختلف دشت انجام گردید. از نتایج بررسی نمودارهای حفاری پیزومترها و نتایج ژئوفیزیکی نیز جهت پهنه بندی رسوبات تا عمق سنگ بستر استفاده شد. در ادامه جهت تشخیص فرایندهای تأثیر گذار در شکل گیری شکاف ها، گسل های منطقه، توپوگرافی سنگ بستر، ضخامت آبرفت و چینه شناسی منطقه مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از داده های راداری گذر 335 ماهواره envisat و تهیه 16 اینترفروگرام، میزان و محدوده فرونشست دشت مهیار جنوبی در هر اینترفروگرام تعیین گردید. جهت تعیین نرخ متوسط فرونشست، آنالیز سری زمانی به روش کمترین مربعات انجام شد و نقشه نرخ متوسط فرونشست در فاصله سال های 2003 تا 2006 با توجه به اطلاعات موجود تهیه گردید و بیشینه سرعت فرونشست، 082/0 متر در سال در شمال روستای پرزان و حاشیه ارتفاعات کلاه قاضی بدست آمد. با مقایسه نتایج بدست آمده و انطباق نقشه های تهیه شده مشخص گردید فرونشست و تراکم عمودی متفاوت در منطقه مورد مطالعه در اثر افت سطح آب زیرزمینی ایجاد شده است و تغییر ضخامت رسوبات به دلیل ناهمواری های سنگ بستر و گسل های فعال که باعث ناهمگونی چینه شناسی گردیده اند از مهمترین دلایل ایجاد تراکم متفاوت و شکل گیری شکاف ها در دشت مهیار جنوبی است.

در این تحقیق بررسی خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی تونل سرریز سد مخزنی هراز مورد بررسی قرار گرفته است. این سد در 25 کیلومتری جنوب شهر آمل در استان مازندران در شمال ایران قرار گرفته است. تونل سرریز با طولی حدود 723 متر از تکیه گاه چپ سد هراز عبور خواهد نمود. هدف از ساخت این تونل تخلیه آب مازاد از مخزن سد در مواقع سیلاب می باشد. توده سنگ های مسیر تونل عمدتاً از آهک، دولومیت، شیل و آهک مارنی با کیفیت متوسط تا ضعیف تشکیل شده است. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی توده سنگ های مسیر تونل در آزمایشگاه مکانیک سنگ بر روی نمونه مغزه های حاصل از حفاری گمانه ها، آزمایش های مقاومت فشاری تک محوره سنگ بکر، مدول الاستیسیته، وزن مخصوص، تخلخل و درصد جذب آب انجام شد. در این تحقیقات با توجه به پارامتر های ژئومکانیکی توده های سنگی، شرایط پایداری و تمهیدات سیستم نگهدارنده، مقدماتی برای تونل سرر یز سد هراز بر اساس دو روش تجربی و عددی مورد بررسی قرار گرفته است. در روش تجربی از چهار سیستم طبقه بندی rmr (طبقه بندی ژئومکانیکی توده سنگ)، q (شاخص کیفی تونل بری)، rmi (شاخص کیفی سنگ) و gsi (اندیس مقاومت زمین شناسی) جهت برآورد کیفیت توده سنگ های دربرگیرنده تونل سرریز و برآورد سیستم نگهدارنده مقدماتی استفاده گردیده است. در روش عددی از نرم-افزار unwedge برای بررسی ناپایداری ساختاری توده سنگ های دربرگیرنده تونل استفاده شده است.

ساختگاه سد خاکی سورک با هسته رسی و با ارتفاع 35 متر و حجم مخزن 35 میلیون متر مکعب در 45 کیلومتری جنوب شرقی شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. سازندهای زمین شناسی این ساختگاه عمدتًا مربوط به آهک ها و آهک های شیلی کرتاسه زیرین و رسوبات کنگلومرایی اواخر دوران سوم و بیرون زدگی های محدودی از دوره ائوسن است. سطح دشت های منطقه را رسوبات آبرفتی کواترنری پوشانده است. به منظور آگاهی از خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی محل سد و همچنین برای پی بردن به شرایط زیر سطحی، در مجموع 40 حلقه گمانه حفر شد و آزمایشات نفوذپذیری خاک و سنگ و مطالعه مغزه ها از نظر شاخص کیفی توده سنگ (rqd) انجام گردید. با استفاده از لاگ گمانه های محور و نتایج آزمایشات لوژن و نتایج تزریق آزمایشی در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده از روش های مذکور، جهت بهـسازی و کنترل تراوایی توده سنگی، تمهیدات لازم پیشـنهاد گردیده است. با استفاده از نتـایج آزمایش لوفران انجام شده در گمانه هـای محــور میزان نفوذ پذیری آبرفت در حدود 2-10 تا 7-10سانتیمتر بر ثانیه به دست آمد. بر اساس این نتایج با استفاده از نرم افزار seep/w مقدار نشت از پی آبرفتی تعیین گردید. همچنین کارایی دیوار آب بند مورد بررسی قرار گرفت.

ساختگاه سد صفا در محل تلاقی دو رودخانه رودبر و رابر، در فاصله حدود 10 کیلو متری جنوب شرقی شهر رابر در استان کرمان قرار دارد. این سد در حا ل احداث از نوع خاکی با هسته رسی است. ارتفاع سد از پی 78 متر و حجم آن 51 میلیون متر مکعب می باشد. محدوده ی مورد مطالعه بر اساس تقسیمات زمین شناسی ساختمانی ایران در زون ساختاری ایران مرکزی و بر اساس تقسیمات ناحیه ای، در کمربند آتشفشانی ارومیه- دختر قرار گرفته است. با توجه به موقعیت قرارگیری ناحیه مورد مطالعه سنگ چینه شناسی منطقه بسیار متنوع و از کرتاسه تا عهد حاضر را شامل می شود. در محدوده ساختگاه سد سنگ های مربوط به دوره میوسن به بعد قابل مشاهده است که غالباٌ از سنگ های آذر آواری، آذرین و رسوبی تشکیل شده اند. سنگ های رسوبی مربوط به دوره میوسن که قسمت وسیعی از محدوده طرح را شامل شده، به نام سازند قرمز بالایی شناخته می شوند. مجموعه لایه های سنگی این سازند عمدتاً متشکل از تناوب مارن و گل سنگ به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز و ماسه سنگ خاکستری رنگ ریزدانه می باشد. به منظور آگاهی از خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی محل سد نقشه زمین شناسی مهندسی با برداشت های صحرایی تهیه شده است. برای پی بردن به شرایط زیر سطحی در فاز اول و دوم مطالعات 66 حلقه گمانه اکتشافی، حفر و آزمایشات نفوذ پذیری خاک و سنگ و مطالعه مغزه ها از نظر شاخص کیفی سنگ (rqd) انجام گردیده است. از آنجا که غالب سنگ های ساختگاه سد از نوع سنگ های مارنی و مارنی- رسی می باشد لذا تاکید این پژوهش بیشتر بر روی این نوع از سنگ هاست. از این رو در این پژوهش به منظور تعیین پارامترهای فیزیکی و مکانیکی سنگ های مارنی ساختگاه سد صفا، بر روی نمونه های حاصل از حفاری گمانه ها، آزمایش های حدود اتربرگ، وزن مخصوص، تخلخل و درصد رطوبت، آزمایش مقاومت فشاری تک محوری (ucs) ، آزمایش برش مستقیم، آزمایش تحکیم، آزمایش مقاومت فشاری محصور (سه محوری) و همین طور آزمایش های پراش اشعه ایکس (xrd) و فلور سانس اشعه ایکس(xrf) صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمایشات نشان می دهد که نوع و مقدار کانی های موجود در مارن به ویژه کانی های رسی و کربنات کلسیم از عوامل موثر و تأثیر گذار بر ویژگی های زمین شناسی مهندسی این نوع از سنگ هاست.

سد بار نیشابور به صورت خارج از بستر رودخانه، در دره عریض حسین آباد طراحی شده است. این سد دارای بند انحراف، کانال انتقال آب و یک سد فرعی (در بالادست) می باشد. به منظور احداث سد اصلی و فرعی حفاری، آزمایشات و تحقیقات انجام شده بر روی دو محور به ترتیب m2 (در پایین دست) و m4 (در بالادست) انجام شده است. ولی پس از اتمام مراحل تحقیقات و در مرحله طراحی، مکان احداث سد اصلی به محور m (مابین محور m2 و m4) منتقل شده است که از داده های دو محور به علت نزدیکی و شرایط زمین شناسی یکسان برای محور m استفاده شده است. دانه بندی مصالح در زیر پی سد فرعی از نوع gc و gm می باشد در صورتی که در پایین دست ( در زیر محور سد اصلی) علاوه بر خاک نوع gc و gm، خاک های دارای دانه بندی sc و sm نیز از فراوانی بالایی برخوردار می باشد. تراکم آبرفت زیر محورهای m2 و m4 بالا و بسیار بالا می باشد. با توجه به تراکم و دانه بندی مصالح در زیر محورهای m2 و m4، احتمال روانگرایی در زیر این دو محور و همچنین مخزن سد ( بین دو محور ) وجود ندارد. بر اساس آزمایشات حدود آتربرگ در محل دو محور m2 و m4، مصالح پی سد اصلی و فرعی و همچنین مخزن سد از لحاظ پتانسیل تورم و شکل پذیری دارای کیفیت خوب می باشند. به علت نفوذپذیری پایین آبرفت پی سدهای اصلی و فرعی و ضخامت زیاد این آبرفت بهترین روش برای کاهش نشت آب از مخزن سد بکارگیری پتوی آب بند به همراه دیواره آب بند ناقص است. به علت وجود مارن های میوسن در منطقه ساختگاه سد، خطر حضور خاک های گچی در آبرفت ساختگاه وجود دارد . براساس آزمایشات محدودی که انجام شده است، درصد کانی های گچی در خاک مخزن سد، پی سد اصلی و فرعی نسبتاً کم بوده است بنابراین احتمال انحلال کانی های گچی و پوک شدن خاک و همچنین تورم حاصل از کانی های گچی کم خواهد بود.

هدف از این مطالعه تهیه نقشه پهنه بندی استعداد داری زمین لغزش در مخزن سد خاکی پلرود با استفاده از رویکرد های چند معیاره فازی، فازی و آماری دو متغییره(تراکم سطح) می باشد. پس از بررسی و بازدید های میدانی و با توجه به اطلاعات موجود، حدود ده متغییر شامل شیب زمین، جهت شیب، زمین شناسی ، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، نقشه تراز باران، نقشه شتاب افقی زلزله، شاخص پوشش گیاهی و انحنای دامنه جهت ارزیابی پتانسیل وقوع زمین لغزش در نظر گرفته شد. با استفاده از مدل احتمالی نسبت فراوانی سطح همبستگی بین نقاط لغزشی موجود و هریک از عوامل موثر تعیین گردید.نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدل نسبت فراوانی، مدل ساده و خوبی برای محاسبه شاخص حساسیت زمین لغزش متغییر ها می باشد. با محاسبه مقدار lsi(شاخص حساسیت زمین لغزش) برای متغییر های گوناگون، مشخص شد که عامل لیتولوژی و فاصله از آبراهه و جهت شیب دارای بیشترین مقدار lsi می باشند. جهت تولید نقشه هایی با تابع user define از نرم افزار idrisi استفاده شده و به محیط arc gis10 با فرمت رستری انتقال داده شده است. جهت محاسبه وزن های مورد نیاز در روش چند معیاره فازی از نرم افزار expert choice استفاده شد. با مقایسه مقادیر نمایه جمع کیفی در سه روش فازی، چند معیاره فازی و تراکم سطح و در نظر گرفتن این نکته که عملگر gama بهترین عملگر جهت پهنه بندی در روش فازی و رویکرد چند معیاره فازی است، مشخص شد که نقشه تولید شده در روش فازی با تابع user define و عملگر gama0.7 دارای بالاترین مقدار می باشد.در رتبه های بعدی نقشه تولید شده در روش چند معیاره فازی با تابع user define و عملگر gama0.95 و نقشه تولید شده در روش آماری تراکم سطح قرار دارند. با نمونه برداری از نقاط لغزشی و انجام آزمایشات مربوطه، نوع خاک های لغزشی و پارامتر های فیزیکی و مقاومتی سنگ و خاک تعیین گردید.در این مطالعه با رسم پروفیل دو دامنه به تحلیل پایداری دامنه با استفاده از نرم افزار slide پرداخته شد

چکیده این تحقیق با هدف پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه آبریز سد شیرین دره به وسعت 5/1979 کیلومتر مربع در شمال شرق کشور بر روی ارتفاعات کپه داغ در شمال استان خراسان شمالی صورت گرفته است. بدین منظور ابتدا نقاط لغزشی با استفاده از عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای میدانی مشخص و متعاقب آن نقشه پراکنش زمین لغزش منطقه تهیه گردید. سپس هر یک از عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش های حوضه مورد مطالعه از قبیل شیب، جهت شیب، زمینشناسی، کاربری اراضی، طبقات ارتفاعی، فاصله از گسل، فاصله از جاده و فاصله از آبراهه به منظور تهیه نقشه خطر زمین لغزش مورد بررسی قرار گرفت و در محیط نرم افزار arc gis رقومی گردیدند. در این تحقیق برای تهیه نقشه خطر زمین لغزش از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و روش تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شده است. برای ارزیابی و طبقه بندی نتایج حاصل از روش های مورد استفاده شده، از شاخص جمع مطلوبیت (qs) استفاده شده است، نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدل سلسله مراتبی فازی با عملگر فازی گامای 95/0، روش کارآمدتری نسبت به دیگر مدل ها برای تهیه نقشه خطر لغزش های حوضه آبریز سد شیرین دره می باشد. بر اساس پهنه بندی صورت گرفته بر اساس مدل سلسله مراتبی فازی با عملگر فازی گامای 95/0 به ترتیب 79/1، 16/22، 7/52، 95/23 و 599/0 درصد از مساحت منطقه در کلاس های خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است.

درکشورهای نفت خیز مثل ایران مسئله آلودگی خاکها به مواد نفتی از جمله نفت خام، گازوئیل، روغن موتورسوخته و ... در ابعاد گسترده ای مطرح می باشد. خاک آلوده به مواد نفتی به عنوان یک مشکل شایع محیط زیستی مطرح می شود. اما در اثر فرآیندهای فیزیکی - شیمیایی که بین آلاینده ها و خاک رخ میدهد، رفتار ژئوتکنیکی خاک نیز تغییر میکند که این امر می تواند باعث کاهش ظرفیت باربری پی و نشست در خاک گردد. وجود طیف گسترده ای از آلاینده های خطرناک و همچنین میزان بالای تولید این زایدات در صنایع، از جمله چالش های جدی پیش روی جوامع صنعتی بشمار می آید. در این تحقیق سعی شده تا تاثیر روغن موتورسوخته به عنوان یکی از مشتقات نفتی مهم و آلوده کننده بر خصوصیات مهندسی خاک بررسی گردد. برای این امر خاک مورد استفاده از اطراف و داخل شهر مشهد نمونه برداری و با درصدهای وزنی مختلف روغن موتور سوخته آلوده شد. سپس به مدت 20 روز نگهداری شد و بعد مورد آزمایش های مکانیک خاک قرار گرفت. از جمله این آزمایش ها می توان به دانه بندی، حدودآتربرگ، تراکم پذیری و برش مستقیم اشاره کرد. همچنین به منظور بررسی خصوصیات کانی شناختی نمونه های مورد مطالعه آنالیز xrd و xrf نیز انجام شد. درمجموع می توان نتیجه گرفت که مقدار کم آلودگی تاثیری بر تغییر ویژگیهای مهندسی خاک نداشته و از حدود چهار درصد آلودگی به بالا باعث افت ویژگیهای مهندسی خاک میگردد.

مطالعات ژئومکانیکی برای توصیف خصوصیات مکانیکی سنگ مخزن به کار میروند. تعیین پارامترهای ژئومکانیکی برای ارزیابی روش های بهبود بازیابی مخازن مانند شکست هیدورلیکی، بهینه سازی پایداری چاه، یافتن پتانسیل تولید ماسه، یافتن مناسب ترین مسیر حفاری، طراحی گل حفاری و غیره در مخازن هیدورکربنی ضروری می باشد. لازم به ذکر است که برای تخمین این پارامترها داشتن خصوصیات زمین شناسی و فیزیکی سنگ لازم می باشد. به این منظور، از داده های موجود در چاه مورد مطالعه مانند چاه نگارهای چگالی، تخلخل و سرعت موج فشاری استفاده شد. با توجه به اینکه که چاه نگار سرعت موج برشی در میدان مورد مطالعه اندازه گیری نشده است، تخمین سرعت موج برشی در میدان مورد مطالعه در اولویت قرار گرفته است. برای ساختن مدل ژئومکانیکی مخزن مورد مطالعه، برای تخمین ثابت های الاستیک و سرعت موج برشی از روش های متعددی استفاده شده است. در این پژوهش، از مهمترین و دقیق ترین این روش ها که اطلاعات آزمایشگاهی می باشد، مورد استفاده قرار گرفت. در ابتدا روابطی با ضریب همبستگی بالا به ترتیب بین مشخصات فیزیکی سنگ مانند تخلخل و دانسیته با آزمون های مکانیک سنگ مانند مقاومت تراکمی تک محوری و آزمایش های اولتراسونیک بر روی 25 مغزه مخزن بدست آمد. سپس سرعت موج برشی در طول عمق ضخامت مخزن مورد مطالعه تخمین زده شد. در گام دوم با استفاده از سرعت موج برشی تخمین زده شده سایر پارامترهای ژئومکانیکی مخزن نظیر مدول یانگ، مدول برشی، مدول حجمی و همچنین پارامترهای مقاومتی (مقاومت فشاری تک محوری، ضریب اصطکاک داخلی و چسبندگی) و مدول الاستیسیته استاتیک در طول عمق ضخامت مخزن مورد مطالعه اندازه گیری شدند. در گام بعدی این پژوهش، به محاسبه و تحلیل مقادیر و جهت گیری تنش های برجا که یکی از اصلی ترین اجزای ساخت یک مدل ژئومکانیکی برای طراحی و مدل سازی شکست هیدرولیکی است، پرداخته شده است و با استفاده از نتایج بدست آمده فشار شکست سازند محاسبه و جهت انتشار شکست تعیین گردید و در نهایت با استفاده از پارامترهای ژئومکانیکی بدست آمده، مدل سازی شکست هیدرولیکی بر اساس هندسه شکست دوبعدی pkn-c انجام شده است.

چکیده این تحقیق با هدف تعیین مکان مناسب دفن پسماند شهر نیشابور با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و با استفاده از نرم افزارexpert choice و arc destopاجرا شده است. در این مطالعه پارامترها، معیارها و ضوابط انتخاب مکان های مناسب برای دفن بهداشتی مانند زمین شناسی، راه های دسترسی، نقشه شیب، نقشه کاربری اراضی، فاصله از مراکز شهری و روستایی، نقشه خاک منطقه، نقشه شبکه هیدروگرافی و آب-های زیرزمینی شناسایی گردیدند و پس از تحلیل و آنالیز آن ها در محیط gis سه گزینه برای دفن زباله تعیین شد. در نهایت با مقایسه ی این گزینه ها بهترین مکان برای دفن زباله شهر نیشابور در طول و عرض جغرافیایی 44 ? 59 و 1 ? 36 در کیلومتر 25 محور نیشابور- کاشمر و در جنوب رودخانه ی کال شور مکان یابی شد.

با توجه به معیار های توصیه شده در آیین نامه ها و دستورالعمل ها، برای اینکه خاکی قابل آزمایش در دستگاه برش باشد بایستی حداکثر اندازه سنگدانه های آن از حدی بیشتر نباشد. با توجه به عدم وجود دستگاه برش مستقیم با مقیاس بزرگ در همه آزمایشگاه ها، تمایل به انجام آزمایشات برش مستقیم برای خاک های حاوی ذرات درشت دانه با جعبه کوچک وجود دارد. از این رو بایستی خاک حاوی ذرات درشت دانه به گونه اصلاح گردد که قابل آزمایش در دستگاه برش با جعبه کوچک باشد. مطالعه حاضر به بررسی روش های اصلاح دانه بندی خاک های حاوی ذرات درشت دانه به گونه ای که قابل آزمایش در دستگاه برش مستقیم با جعبه کوچک باشد پرداخته و اثرات روش های اصلاح دانه بندی را بر زاویه اصطکاک داخلی خاک بررسی می کند. بدین منظور شش نمونه خاک حاوی ذرات درشت دانه از محدوده شهر مشهد جمع آوری شد و آزمایشات شاخص و آزمایشات برش مستقیم با جعبه بزرگ بر روی آنها انجام گردید. سپس با اعمال روش های اصلاح دانه بندی نمونه های حاصل در دستگاه برش مستقیم با جعبه کوچک مورد آزمایش قرار گرفته و با نتایج حاصل از آزمایشات برش مستقیم با جعبه بزرگمقایسه گردید. در پایان روشی که نزدیک ترین نتایج را به نتایج آزمایشات برش مستقیم بزرگ ارائه نمود به عنوان روش برتر توصیه گردید.

سایندگی از جمله ویژگی های مهم در پروژه های حفاری در آبرفت ها می باشد. این پدیده سبب سایش و خوردگی ابزار حفار و قطعات ماشین های حفاری و افزایش هزینه ها و کاهش قابل توجه در راندمان فرآیند حفاری می گردد. لذا در پروژه های حفاری که پتانسیل سایندگی در دستگاههای حفاری وجود دارد، بررسی و مطالعات اولیه جهت تعیین میزان سایندگی، نقش بارزی را در تخمین هزینه ها و اتخاذ روشهای مناسب برای جلوگیری از سایش خواهد داشت. با این وجود بدلیل پیچیدگی های موجود در خصوصیات زمین شناسی و رفتار خاک ها و عدم انجام مطالعات دقیق ژئوتکنیکی غالبا پیش بینی مقادیر واقعی سایش خاک در حین حفاری دچار مشکلات عدیده ای بوده است.یکی از آزمایش هایی که برای بررسی خصوصیات سایندگی دانه های خاک استفاده می شود، آزمایش lcpc می باشد. دستگاه آزمایش lcpc برای اندازه گیری سایش ذرات در حد پبل های ریز (4 تا 6.3 میلی متر) طراحی شده است. در این پژوهش برای بررسی تاثیر پارامتر های سنگ شناسی موثر در مقدار سایش دانه های خاک، تعدادی از مهمترین کانیهای ساینده از نقاط مختلف ایران جمع آوری شده است. در ابتدا مقادیر سایش و شکنندگی این کانیها مطابق با سه استاندارد afnor p18 553، afnor p18 579 و afnor p18 560 که به ترتیب مربوط به مراحل آماده سازی نمونه برای انجام آزمایش، روش انجام آزمایش و آنالیز اندازه دانه ها به کمک الک های آزمایشگاهی میباشد، اندازه گیری شده است. در ادامه تاثیر پارامترهای زمین شناسی موثر بر میزان سایش نمونه ها که شامل پنج پارامتر شکل، اندازه، زاویه داری، درجه اشباع محیط و پتروگرافی دانه ها میباشد، مورد بررسی قرار گرفته است. میزان اثر گذاری این پارامتر ها بر سایندگی نمونه ها بر اساس استاندارد iso 5725 nf که مربوط به کاربرد آمار، دقت روش آزمون، تعیین تکرار پذیری و قابلیت تولید مجدد یک روش استاندارد با آزمایشهای درون آزمایشگاهی (بر پایه شاخص طبقه بندی x 06-041 استاندارد کشور فرانسه) میباشد، بررسی گردیده است. در انتها پس از کسب اطمینان از تاثیر معنی دار این پارامتر ها بر سایش کانیها، به کمک نرم افزار spss میزان سایندگی برای انواع کانیهای با سختی کمتر از هفت در مقیاس موس پیش بینی شده است.

در بخش نخست این رساله، جهت ارزیابی پایداری چاه با استفاده از معیارهای شکست و تعیین پنجره فشار گل ایمن؛ پارامترهای ژئومکانیکی، تنش های درجا و القایی در قالب مدل های یک بعدی ژئومکانیکی برآورد گردید. بخش دوم شامل مدل سازی سه بعدی زمین آماری متغیرهای ژئومکانیکی به دو روش کریجینگ و شبیه سازی گوسی متوالی جهت ارائه تصویری واضح از تغییرات این پارمترها در کل مخزن می باشد. جهت مشخص نمودن عوامل موثر بر ایجاد تغییرات ژئومکانیکی، مدل های سه بعدی پارامترهای پتروفیزیکی نیز تعیین گردید. برای انجام این مطالعه از داده های مخزن بنگستان میدان منصوری در جنوب غربی ایران استفاده شد. ارزیابی مدل های یک بعدی مشخص کرد که زون های3، 5 و 7 به دلیل تخلخل کم، دارای حداکثر مقدار پارامترهای ژئومکانیکی هستند. اما زون های2، 6، 8 به دلیل تخلخل بالا و زون1 به دلیل وجود میان لایه های رسی دارای حداقل مقادیر می باشند. تنش های برجا در میدان منصوری به صورت رژیم تنش نرمال-امتدادلغز و جهت تنش افقی حداکثر nw-se و تنش افقی حداقل در جهت ne-sw می باشد. پنجره گل ایمن نشان داد که فشار سیال حفاری تقریبا در هیچ یک از چاه های مورد مطالعه، مناسب جلوگیری از پدیده های ریزش نمی باشد. به دلیل مقاوم بودن سنگ های تشکیل دهنده مخزن بنگستان، فشار سیال حفاری بیشتر به منظور کنترل جریان سیال مخزنی استفاده شده و تقریبا برابر با آن در نظر گرفته می شود. به دلیل بالا بودن فشار بحرانی مورد نیاز برای ایجاد گسیختگی کششی قائم، در هیچ یک از چاه های مورد مطالعه این نوع گسیختگی رخ نمی دهد. مقایسه نتایج حاصل از مدل های ژئومکانیکی با داده های واقعی نشان داد که روش های زمین آماری، ابزار مناسبی برای ارائه تصویری سه بعدی از توزیع این متغیرها در سازند ایلام می باشند. اما به دلیل تاثیر عواملی مانند تعداد کم چاه ها و یا توزیع نامناسب آنها برای ساخت مدل، شبکه بندی مدل ساختاری و خطای موجود در داده های ورودی، انطباق به طور کامل وجود ندارد. مدل های حاصل از دو روش مدل سازی کریجینگ و گوسی، روند یکسانی را برای تغییرات پارامترهای مورد مطالعه نشان می دهند. اما به دلیل این که کریجینگ باعث هموارسازی می شود، نتایج حاصل از این روش، دقت کمتری نسبت به روش گوسی متوالی دارند. تغییرات پارامترهای ژئومکانیکی، روندی مشابه با پارامترهای پتروفیزیکی دارند. در قله ساختار و به سمت شمال مخزن پارامترهای ژئومکانیکی سنگ های تشکیل دهنده سازند ایلام کاهش می یابد. این وضعیت برای چاه های واقع در قله ساختار و یال ها نیز وجود دارد. مقایسه مقاطع طولی و عرضی مدل های سه بعدی پتروفیزیکی و ژئومکانیکی نشان داد که در اعماقی که لایه های رسی گسترش دارند، می توان ارتباط خوبی بین مدل ها برقرار کرد. اما این ارتباط محدود به زون1 و جنوب مخزن می باشد. مقایسه مدل های نسبت پواسون و مدول یانگ دینامیکی با مدل نوترون نشان داد که عامل نخست در کاهش مقاومت سنگ ها، تخلخل می باشد. به طوری که پارامترهای ژئومکانیکی در زون های متراکم و بدون تخلخل نسبت به زون های متخلخل بزرگتر می باشند. در زون1، به دلیل افزایش درصد رس، پارامترهای ژئومکانیکی کاهش چشمگیری نشان می دهند. بیشترین تغییرات این پارامترها در زون2 مشاهده می شود. به طور کلی می توان گفت که پارامترهای ژئومکانیکی در سازند ایلام، تحت تاثیر هر دو عامل سنگ شناسی و تخلخل می باشند

به لحاظ وضعیت سنگ شناسی محور سد چهچهه متشکل از سازند سرچشمه می باشد که شامل شیلهای خاکستری تیره است و در سطح به شدت هوازده و خرد شده و درز و ترکدار می باشند و نیاز به باربرداری دارند. زون هوازده متغیر از 1/0 تا 2 متر ولی عمدتاً کمتر از یک متر می باشد که با حذف زون فرسوده کیفیت توده سنگ در رده متوسط تا عالی قرار می گیرد. بر اساس مقطع ژئوتکنیک تهیه شده در راستای محور سد ارتباط بین مقادیر لوژن و همچنین کیفیت مغزه حفاری بررسی گردیده است. نتایج نشان دهنده آن است که در اکثر مقاطعی که میزان rqd در رده های ضعیف قرار دارد میزان نفوذپذیری نیز به همان نسبت افزایش یافته است. - بر اساس آزمایشهای نفوذپذیری بیشترین عمق زونهای نفوذپذیر درحد متوسط تا خیلی زیاد تا اعماق 35 می باشد و نفوذپذیریهای زیاد تا خیلی زیاد تا عمقهای 10 الی 15 متر از سطح زمین می باشد. حدوداً 65 درصد نفوذپذیریهای انجام شده نیز در کلاس کم تا بسیار کم قرار می گیرد که خود گویای طبیعت کم نفوذ سنگهای سالم ساختگاه سد می باشد. نفوذپذیریهای بسیار زیاد در اعماق بیش از 40 متری نیز گزارش شده اند که امکان وجود درزه های باز و یا خردشدگی ناشی از گسلش را تا حدودی توجیه می کند. - شاخص نفوذپذیری ثانویه یا همان spi مبنای بسیار خوبی جهت طبقه بندی توده سنگ به لحاظ نفوذپذیری و ارائه پیشنهاد تزریق است. با استناد به آن، امکان بهینه سازی طرح و راهکار آب بندی و تزریق وجود دارد. رابطه مشخص بین افزایش عمق و تغییرات نفوذپذیری وجود ندارد. در بعضی مقاطع میزان rqd با نفوذپذیری متناسب است و در مقاطعی که رابطه معکوس وجود دارد یا بعبارتی نفوذپذیری بالا بوده و از سویی درزه داری نیز پایین است به منظور آب بندی و تزریق حتماً بایستی غلظت بالای دوغاب مورد استفاده قرار گیرد. - بررسی ارتباط بین دو شاخص mc و spi نشان دهنده آن است که در قطعاتی که ارتباط عکس بین دو پارامتر rqd و spi وجود دارد تعداد درزه ها نیز کم بوده و این تحلیل که یک یا دو درزه با بازشدگی بالا آبگذری زیاد در مقطع را هدایت می کنند تا حدود زیادی توجیه می نماید.

خاک های رمبنده در صورت اشباع شدن بدون آنکه تغییری در تنش های اعمالی ایجاد شود و یا تحت اثر ارتعاش قرار گیرند، نشست زیادی کرده و ممکن است موجب خسارت زدن به پی ، جاده ، خطوط ریلی، سدها، خطوط لوله و یا دیگر سازه ها شوند. خاک های رمبنده در بسیاری از مناطق جهان به صورت پراکنده و در ایران بیشتر در مناطق مرکزی و شرقی مشاهده می شوند. در تحقیق حاضر خاک محدوده شمال شرق شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به مقاومت برشی پایین خاک این منطقه هنگام اشباع شدن به نظر می رسد که خاک محل پروژه مستعد رمبندگی باشد. با توجه به احداث سازه های ریلی و احداث ساختمان در محل در اثر ارتعاش ناشی از عبور قطار و افزایش رطوبت، ممکن است نشست زیادی به خاک تحمیل شده و مشکلاتی را برای سازه های ریلی و ساختمان های موجود ایجاد کند. در همین راستا تعیین میزان رمبندگی خاک ضروری می باشد. بدین منظور ابتدا مشخصات فیزیکی و مکانیکی خاک منطقه مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس جهت تعیین میزان رمبندگی، معیارهای متفاوت رمبندگی بررسی شده و با یکدیگر مقایسه شده اند. نتاِج آزمایشات آزمایشگاهی انجام شده نشان می دهد که خاک به افزایش رطوبت حساس بوده و در صورت اشباع شدن پارامترهای مقاومتی آن کاهش می یابد. برای بررسی دقیق تر پتانسیل رمبندگی، تعدادی آزمایشات برجا شامل آزمایش نفوذ استاندارد، بارگذاری در محل و نسبت باربری کالیفرنیا انجام شد. نتایج این آزمایشات نیز بیانگر حساس بودن خاک محل به افزایش رطوبت و رمبنده بودن بوده و با توجه به احداث سازه های ریلی و احداث ساختمان در محل پروژه در اثر ارتعاش ناشی از عبور قطار و یا مرطوب شدن خاک، نشست زیاد خاک می تواند برای سازه های ریلی و ساختمان های موجود مشکل ایجاد کند و بنابراین باید خاک محل اصلاح و بهسازی شود. به منظورمقابله با خاک های رمبنده محل پروژه و بهسازی آن روش های گوناگون از جمله جلوگیری از مرطوب شدن خاک، تراکم خاک، جایگزینی مصالح، استفاده از پی های عمیق، تثبیت با مصالح درشت دانه، تثبیت با آهک، تثبیت با سیمان و تثبیت با سیمان و مصالح دانه ای ارزیابی شده و بهترین روش با توجه به مشخصات سایت، ویژگی های سازه های احداثی و ملاحظات اجرایی و اقتصادی انتخاب شده است. با توجه به قرار گیری سازه های احداثی در محدوده شهری ، خاک ریز دانه ی محل، ملاحظات اقتصادی، مدت زمان اجرا و امکانات موجود بهسازی خاک با آهک به عنوان بهترین روش پیشنهاد شده است.افزودن آهک به خاک علاوه بر بهبود خواص مقاومتی خاک در کوتاه مدت و بلند مدت، سبب کاهش تورم و کاهش نفوذپذیری می شود. این خواص عملکردی آهک، آن را در کوتاه مدت و بلند مدت از لحاظ اقتصادی توجیه پذیر می کند.

مقاومت برشی خاک لس، یکی از پارامترهای اصلی در ارزیابی رفتارهای مهندسی آن در تحلیل پایداری بشمار می رود و به عوامل درونی( ذاتی) خاک و شرایط محیطی موثر بر ساختمان خاک وابسته است. از طرفی سازوکار بارگذاری بر رفتار مقاومت برشی آن نیز تاثیر می گذارد. با انتخاب 19 منطقه مطالعاتی بر روی خاک های لسی استان گلستان عملیات شناسایی محلی، نمونه برداری و آزمایشات صحرایی صورت گرفته و ازین مناطق 236 نمونه تهیه و تحت آزمایشات آزمایشگاهی قرار گرفته است. نمونه برداری از عمق 5/0 تا 3 متر بوده و بررسی ها در دو مقیاس مشاهدات چشمی و ریزساختاری انجام شده است. در مشاهدات چشمی آزمایشات توده خاک و شناسایی صحرایی استفاده گردید و استفاده از میکروسکپ الکترونی، پردازش تصاویر آن و بکارگیری هندسه فراکتالی در این تحقیق، نتایج مناسبی را در ارزیابی و ارتباط بخشیدن بین پارامترهای خاک بوجود آورده است.آزمایشات صحرایی شامل دو آزمون نفوذ استاندارد و نفوذسنج دستی(جیبی) بوده و آزمایشات آزمایشگاهی شامل اندازه گیری ویژگی فیزیکی و خواص خمیری، تحکیم، برش مستقیم و تراکم دینامیکی ضربه ای بوده است. بررسی نتایج این تحقیق نشان می دهد که لس های مورد مطالعه دارای ساختار توده ای و لانه زنبوری است. ساختار متخلخل لسهای مورد مطالعه در رطوبت های پایین توسط پیوندهای ذرات ریزسیلتی و سیمان رسی حفظ می شود و ساختار کلوخه های لسی در شرایط غوطه وری در آب در کمتر از 10 دقیقه بهم ریخته و شکفته می شود. فرآیندهای فرسایش، رمبندگی و واگرایی متاثر از خاصیت شکفتگی لسها است. رطوبت، تراکم و درصد رس موجود بین دانه ها کنترل کننده مقاومت برشی و تحکیم پذیری لس ها در اثر اعمال بارهای استاتیکی و تراکم دینامیکی است. نمونه های لسی در ضربات مختلف تراکم دینامیکی رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهند، بطوریکه در ضربات بین 4 تا 10 ویژگی های خاک بهبود یافته و در ضربات دیگر دارای روند کاهشی است. خاک های لسی مناطق مطالعاتی مستعد فرآیندهای مخاطره آمیز مثل فرسایش، رمبندگی و واگرایی است. شدت و نحوه وقوع هریک از آنها در نقاط مختلف متفاوت است. براساس ویژگی های زمین شناسی مهندسی، لس های استان گلستان به سه نوع قابل تفکیک اند و بطور کلی در سه گروه لس های ماسه ای، لس های سیلتی و لس های رسی جای می گیرند.

منطقه مورد مطالعه در استان خراسان شمالی شهرستان مانه و سملقان قرار دارد. این شهرستان در شمال غرب استان خراسان‎شمالی از شمال و شرق به شهرستان بجنورد و از جنوب به جاجرم و از غرب به استان گلستان محدود میشود. جهت دسترسی به منطقه مطالعاتی در جاده بجنورد- آزاد شهر حرکت نموده و بعد از طی مسافت حدود 46 کیلومتر از شهرستان بجنورد به محل سد می رسیم. مختصات جغرافیایی منطقه مورد مطالعه در ?45 و ?37 تا ?50 و ?37 عرض شمالی و ?20 و ?56 تا ?23 و ?56 طول شرقی در نقشه 1:250000کوه کورخود واقع گردیده است. بخش مهمی از مطالعات در ساختگاه سدها قبل از مرحله اجرایی، شامل بررسیهای ساختاری است. در این مرحله وضعیت ساختگاه، مخزن و تکیه گاهها از نظر وجود گسل‎ها، درزه ها مورد بررسی قرار می گیرد که با انجام این اقدامات در این پژوهش و تحلیل نرم افزاری ، وجود 4 گسل در منطقه مورد مطالعه مشخص گردید ، در ادامه دیواره های مخزن به صورت میدانی از نظر پتانسیل های احتمال سنگ ریزش و زمین لغزش با استفاده از روش‎های شاخص کیفی توده‎سنگ ،طبقه‎بندی ژئومکانیکی و طبقه‎بندی‎q مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. براساس این مطالعات، دیواره های مخزن از شیب نسبتاً ملایمی برخوردار میباشد و مورد خاصی از نظر خطر سنگ ریزش در شرایط موجود مشاهده نمی‏شود. بحث لرزه‎خیزی با در نظر گرفتن داده‎های موجود و استفاده از نرم افزار‎های کیجکو و سایسریک3 به منظور محاسبه پارامتر‎های لرزه‎خیزی ،دوره بازگشت زمین‎لرزه‎ها و شتاب زلزله در گستره طرح صورت گرفته است . به منظور تحلیل پایداری شیب های سنگی دیواره های مخزن وسازه‎های وابسته، با در نظر گرفتن سیستم گسستگی ها، از نرم افزار اسویج‎ استفاده شده است. دیواره های مخزن در شرایط کنونی پایدار بوده، و به هنگام بهره برداری نیز ناپایداری عمده ای که بتواند ایمنی سیستم هیدرولیکی را مورد مخاطره قرار دهد پیش بینی نمی شود.

روش های مختلفی جهت برآورد و پیش بینی میزان نشست در اثر حفر تونل وجود دارد که شامل روش های تجربی، عددی، آزمایشگاهی و نشست واقعی ثبت شده توسط ابزار دقیق می باشد. در روش تجربی پیش بینی میزان نشست با استفاده از روابط تجربی ارائه شده توسط محققان انجام گرفته است. در روش عددی پیش بینی میزان نشست توسط نرم افزار و با ارائه یک مدل اجزا محدود صورت پذیرفته است. در روش آزمایشگاهی نیز با ساختن مدل متناسب با واقعیت در آزمایشگاه به پیش بینی میزان نشست می پردازد. در نشست واقعی، میزان نشست توسط ابزار مانند میخ های کنترل نشست و ابزار دقیق مانند کشیدگی سنج ها و استفاده از دوربین های دقیق نقشه برداری ثبت شده است. در این پژوهش یک مدل دو بعدی اجزا محدود از مسیر تونل عبور خط یک قطار شهری شیراز توسط نرم افزار plaxis 2d v8.2 تهیه شده است. سپس نتایج حاصل از روش عددی با روش های تجربی و نشست واقعی ثبت شده توسط ابزار، مقایسه شده است. در پیش بینی نشست به روش تجربی با توجه اینکه جنس زمین، لایه های خاک، روش حفاری و سطح آب زیرزمینی و ... در روابط لحاظ نمی شود، بنابراین نمی توان به نتایج حاصل از آن اعتماد نمود. در نتیجه در اکثر موارد نتایج حاصل شده با مقادیر واقعی و اعدادی که از روش عددی بدست آمده اند هم خوانی ندارد. با توجه به نتایج بدست آمده از روش های پیش بینی میزان نشست، روش عددی در مقایسه با روش تجربی از دقت بالاتری برخوردار است.

چکیده سایندگی از جمله خصوصیات مهم در پروژه های حفاری و تونلزنی در سنگها می باشد این پدیده، رفتاری از سنگها است که در مقابله با برش، توسط ابزار حفاری بوجود می آید و باعث سایش و خوردگی ابزار و قطعات ماشین های حفاری بخصوص tbm می گردد. این امر سبب افزایش هزینه های ناشی از تعویض و تعمیر این قطعات می گردد. در نتیجه باعث افزایش زمان و کاهش راندمان و عملکرد دستگاه و عملیات حفاری می شود. لذا در پروژه های حفاری که پتانسیل سایندگی در دستگاههای حفاری وجود دارد بررسی اولیه جهت برآورد میزان سایندگی، نقش مهمی را در مدیریت پروژه و پیش بینی روش های مناسب جهت جلوگیری یا کاهش سایندگی خواهد داشت. با وجود سنگهای مختلف در طبیعت که این تنوع بدلیل نحوه ی تشکیل آنها می باشد پی بردن به عوامل موثر در سایندگی در سنگها بسیار دشوار می باشد. زیرا سنگها علاوه بر تنوع در نحوه ی تشکیل و اجزای سازنده ی آنها، دارای خصوصیات مهندسی مختلف بوده که همه ی این تفاوتها با توجه به نوع کانی های تشکیل دهنده، بافت و ساخت این سنگها می باشد. یکی از روش های تعیین سایش در سنگها آزمایش cerchar می باشد در این پژوهش، تأثیر خصوصیات کانی شناسی که تحت عنوان(محتوای کوارتز معادل)eqc بیان می شود را بر روی cai(cerchar abrasivity index) بررسی نموده و خصوصیات مکانیکی، مقاومتی مهندسی دیگر از جمله مقاومت سنگها و میزان دوام پذیری آنها را نیز تعیین کرده تا به نتیجه ای مطلوب در تعیین مقدار cai در سنگهای مختلف برسیم. به همین منظور نحوه ی ساخت دستگاه، آماده سازی نمونه ها و دستگاه ، ابزار و تجهیزات لازم و نحوه ی انجام آزمایش cerchar را بر اساس استاندارد nfp94-430-1، afnor و (10- 7625 d) astm انجام داده و جزئیات و کلیات آن را شرح داده ایم. سپس به کمک نرم افزار spss ابتدا داده های بدست آمده را به صورت جداگانه بررسی کرده و در نهایت تأثیر پارامترهای گوناگون را روی مقدار cai به صورت رگرسیون چند متغیره بررسی نموده ودر نتیجه مشخص گردیدکه بهترین عامل برای تعیین مقدار cai،(محتوای کوارتز معادل) eqc می باشد. کلمات کلیدی: tbm –cerchar- سایش-eqc-خصوصیات کانی شناسی- خوردگی ابزار

در این تحقیق خصوصیات زمین شناسی مهندسی سنگ های مارنی سازند آبدراز مورد بررسی قرار گرفت. این سازند یکی از واحدهای سنگی حوضه کپه داغ می باشد. جنس این سازند در محل های نمونه برداری از پایین به بالا شامل مارن خاکستری روشن نازک لایه، شیل خاکستری تیره نازک لایه، مارن خاکستری تا خاکستری مایل به زرد، مارن سبز روشن، شیل خاکستری تیره، سنگ آهک خاکستری مایل به آبی با لایه بندی متوسط، مارن خاکستری رنگ نازک لایه، سنگ آهک های گل سفید تا سفید مایل به زرد، مارن آهکی خاکستری روشن، شیل خاکستری رنگ، سنگ آهک های گل سفید متوسط لایه است. ترکیب کانی شناسی سنگ های مارنی مورد مطالعه شامل کلسیت، کوارتز، آلبیت، ایلیت، کلینوکلریت می باشد. بسیاری از خواص فیزیکی و مکانیکی سنگ های مارنی مطالعه تابع ترکیب شیمیایی آن هاست. یکی از مهم ترین شاخص های موثر بر ویژگی های ژئوتکنیکی سنگ های مارنی میزان کربنات کلسیم موجود در آن هاست. در این پژوهش به طور مفصل به نحوه اثر درصد کربنات کلسیم مارن ها بر ویژگی های فیزیکی و مکانیکی آن ها پرداخته شده است. در این بررسی ویژگی های ژئوتکنیکی سنگ های مارنی به تفکیک ویژگی های اساسی، شاخص و مکانیکی مورد ارزیابی قرار گرفته و ارتباط بین پارامترهای مختلف آن بررسی گردید. به طور کلی بررسی های انجام شده نشان داد که دوام پذیری سنگ های مارنی تابع میزان کربنات کلسم آن هاست و با افزایش درصد کربنات کلسیم خواص مکانیکی سنگ های مارنی بهبود می یابد. این سنگ ها در طبقه بندی های مهندسی از نظر رفتار مکانیکی و بسته به شرایط محیطی در گروه های ضعیف تا نسیتاً قوی قرارمی گیرند. به طور کلی در سنگ های مارنی مورد مطالعه ویژگی های مکانیکی و نحوه ی ارتباط بین آنها با آنچه که در انواع دیگر سنگ ها وجود دارد کاملاً متغیر می باشد.

ارزیابی های زمین شناسی مهندسی، اطلاعات بنیادی مورد نیاز طرح های عمرانی، برنامه ریزی کاربری زمین، توسعه شهری، طراحی، ساخت و نگهداری سازه های مهندسی را فراهم می آورد. همچنین این ارزیابی ها اطلاعات لازم به منظور شناسایی مشکلات احتمالی موجود بر سر راه اجراء پروژه های مهندسی و انتخاب راه حل های مناسب برای رفع این مشکلات را فراهم می گرداند. تهیه نقشه های زمین شناسی مهندسی یکی از اصلی ترین مرحله از مطالعات زمین شناسی مهندسی می باشد. این نقشه ها در بردارنده ی تمامی اطلاعات حاصل از بررسی های زمین شناسی مهندسی و بهترین راه تشریح و تصویر ویژگی های زمین شناسی برای اهداف مهندسی هستند. هدف از این تحقیق تهیه نقشه زمین شناسی مهندسی و تشریح خصوصیات زمین شناسی مهندسی شهر شاهرود می باشد. مرکز شهر شاهرود در طول جغرافیایی? 58 °54 شرقی و عرض جغرافیایی ? 25 °36 شمالی، قرار دارد. این شهر در شمال شرق ایران، در مرز دو زون رسوبی- ساختاری البرز شرقی و ایران مرکزی و بر روی نهشته های جوان کواترنری بنا شده است. در این تحقیق با جمع آوری و یکسان سازی داده های 143 ارزیابی های زمین شناسی مهندسی، اطلاعات بنیادی مورد نیاز طرح های عمرانی، برنامه ریزی کاربری زمین، توسعه شهری، طراحی، ساخت و نگهداری سازه های مهندسی را فراهم می آورد. همچنین این ارزیابی ها اطلاعات لازم به منظور شناسایی مشکلات احتمالی موجود بر سر راه اجراء پروژه های مهندسی و انتخاب راه حل های مناسب برای رفع این مشکلات را فراهم می گرداند. تهیه نقشه های زمین شناسی مهندسی یکی از اصلی ترین مرحله از مطالعات زمین شناسی مهندسی می باشد. این نقشه ها در بردارنده ی تمامی اطلاعات حاصل از بررسی های زمین شناسی مهندسی و بهترین راه تشریح و تصویر ویژگی های زمین شناسی برای اهداف مهندسی هستند. هدف از این تحقیق تهیه نقشه زمین شناسی مهندسی و تشریح خصوصیات زمین شناسی مهندسی شهر شاهرود می باشد. مرکز شهر شاهرود در طول جغرافیایی? 58 °54 شرقی و عرض جغرافیایی ? 25 °36 شمالی، قرار دارد. این شهر در شمال شرق ایران، در مرز دو زون رسوبی- ساختاری البرز شرقی و ایران مرکزی و بر روی نهشته های جوان کواترنری بنا شده است. در این تحقیق با جمع آوری و یکسان سازی داده های 143 گمانه، بانک اطلاعات ژئوتکنیک شاهرود برای اولین بار تشکیل شده است. با بهره گیری از اطلاعات گمانه ها و مطالعات میدانی (مانند برداشت ترانشه ای) نقشه بافت خاک در دو عمق 5/0 تا 3 و 3 تا 5 متر تهیه شده است. بر اساس این نقشه ها، نهشته های ریز دانه سیلت و رس در مرکز شهر گسترش دارند و با نزدیک شدن به حاشیه شهر، نهشته های درشت دانه گراول و ماسه بافت غالب خاک را تشکیل می دهند. سپس خصوصیات مهندسی رسوبات سخت نشده این منطقه از بانک اطلاعاتی استخراج گردیده و پس از دسته بندی داده های مهندسی، واحدهایی که دارای خصوصیات مشترک بوده اند در یک کلاس قرار گرفته اند. در انتها با توجه به تفکیک اولیه نهشته های سطحی در عکس های هوایی و کلاسه بندی این نهشته ها بر اساس خصوصیات مهندسی و تلفیق آن با پروفیل ها عرضی و در نهایت بازدیدهای صحرایی، محدوده مطالعاتی بر اساس منشا، محیط رسوبی و نحوه تشکیل، رده شیب، مقاومت زمین، جنس و بافت رسوبات تا عمق حدود 5 متری به 6 پهنه زمین شناسی مهندسی تقسیم شده است. با استفاده از اطلاعات حاصل از آزمایشات نفوذ استاندارد (spt) انجام شده، نقشه توزیع مقدار spt در لایه های خاک سطحی تهیه گردیده است. این نقشه مشخص می سازد که خاک های غیر چسبنده بخش های شمال تا غرب شهر بیش ترین مقدار sptو خاک های چسبنده مرکز شهر کم ترین مقدار را دارا هستند. سپس با تلفیق این نقشه و نقشه بافت خاک سطحی در محیطgis نقشه کلاسه بندی مقاومت زمین تهیه گردیده است. در انتها با تلفیق نقشه های زمین شناسی، محیط رسوبی، بافت خاک سطحی و نقشه پهنه بندی زمین شناسی مهندسی منطقه، نقشه زمین شناسی مهندسی شهر شاهرود به مقیاس 1:25000 تهیه گردید. ?

چکیده خاکهای طبیعی معمولا با گذشت زمان وتاثیر عوامل محیطی دارای ساختار می شوند. در آبرفتهای ریزدانه کرمان نیز عوامل زمین شناسی باعث ایجاد ساختار بعد از رسوب گذاری شده اند. لذا در تحقیق حاضر عوامل زمین شناسی موثر بر ساختار این آبرفتها بررسی شده است. بدین منظور از مقایسه خصوصیات مکانیکی نمونه های طبیعی و بازسازی شده که حساسیت ساختاری نامیده شده استفاده گردیده است. در این پژوهش ضمن بررسی خصوصیات مهندسی خاک های شهر کرمان، مجموعه فعالیت ها جهت بررسی حساسیت ساختاری خاکها سامان دهی شده است. در این رابطه از مدل های متفاوتی استفاده شده است و در همه مدل ها از خط تحکیم ذاتی رسوبات شهر کرمان به عنوان مبنا برای مقایسه نمونه های طبیعی و بازسازی شده استفاده شده است. برای رسم منحنی تحکیم ذاتی رسوبات شهر کرمان از 25 گمانه مختلف در سطح شهر نمونه هایی اخذ و با رطوبتی معادل 25/1تا 5/1 برابر حد روانی خاک بازسازی شدند. نتایج آزمایش تحکیم نمونه های بازسازی شده در صفحه نسبت پوکی- تنش موثر ترسیم گردید. برای استخراج یک منحنی واحد، نتایج با استفاده از شاخص پوکی نرمالیزه و در فضای شاخص پوکی –تنش موثر رسم شدند که خط تحکیم ذاتی رسوبات شهر کرمان حاصل شد. با توجه به جریان رودخانه ها، عرصه شهر کرمان به سه ناحیه تقسیم و نتایج تحکیم نمونه های طبیعی و بازسازی شده در آن نواحی مقایسه شدند. برای تعیین ضریب شکنندگی که میزان توسعه ساختار خاک را نشان می دهد از مقایسه رفتار تراکم پذیری خاکها در حالت طبیعی و بازسازی شده از سه مدل مختلف که در منابع علمی کاربرد بیشتری داشته اند، استفاده شده است. در مدل حساسیت تنش منحنی های تحکیم رسوبی با خط تحکیم ذاتی مقایسه شده و پارامترهای مورد نیاز استخراج و حساست تنش برای سایت های مختلف محاسبه شده است. برای تعیین حساسیت مقاومتی خاک ها در شهر کرمان، موقیعت مقاومت زهکشی نشده نمونه ها بر روی نمودار خط مقاومت ذاتی چاندلر (2000) جانمایی گردیدند. برای بررسی حساسیت ساختاری خاک با استفاده از معیار اشمرتمن(1969) نسبت شاخص تورم خاکها در حالت بازسازی شده و طبیعی محاسبه شده است. اگر این نسبت کمتر از 2 باشد بیانگر سیمان شدگی ناچیز و حساسیت کم خاک می باشد. مقایسه منحی های تنش-کرنش نمونه های طبیعی و بازسازی شده نشان می دهد که در خیلی موارد رفتار خاکهای دست نخورده و بازسازی شده مشابه بوده و سیمان شدگی، و ساختار خاک توسعه زیادی نداشته است. نتایج آنالیز نیمه کیفی نمونه ها نشان داده است که کانی های موجود در نهشته های شهر کرمان شامل ایلیت، کلریت، اسمکتیت، هالوزیت، ایلیت- اسمکتیت وکلسیت می باشند. مقایسه تصاویر میکروسکپ الکترونی از نمونه های بازسازی شده و دست نخورده آرایش تصادفی نبود ساختار مشخص و فشردگی خاک های محدوده شهر را تایید کرده اند. نتایج بررسی های نشان داده است که خاک ها ی شهر کرمان با تاثیر پذیری از محیط رسوبی و تاریخچه زمین شناسی، نسبتا مشابه و یکنواخت می باشند و در آنها ساختار و سیمان شدگی توسعه زیادی نداشته و خاکها عموما فشرده و پیش تحکیم می باشند.

سد قردانلو به صورت یک سد خاکی با هسته رسی طراحی شده است. این سد در فاصله 36 کیلومتری شمال غربی شهر بجنورد در استان خراسان شمالی قرار دارد. یکی از مهم ترین مسائل در طراحی این سد آب بندی ساختگاه سد می-باشد. از روش های متداول برای مقابله با فرار آب از ساختگاه سد ها استفاده از دیوار آب بند و پرده تزریق است. هدف از بکارگیری دیوار آب بند و پرده تزریق در پی سد، عمدتاً آب بندی، جلوگیری از نشت آب و تثبیت پایداری سد می باشد. جهت طراحی پرده تزریق و دیوار آب بند شناخت صحیح از شرایط زمین شناسی و نفوذپذیری تشکیلات از مهم ترین عوامل موثر جهت طراحی صحیح روش آب بندی است. از این رو در این تحقیق خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی ساختگاه سد مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. از نظر لیتولوژی ساختگاه سد عمدتاً از سنگ آهک سازند تیرگان به سن کرتاسه زیرین، سنگ های شیلی و مارنی سازند سرچشمه به سن کرتاسه زیرین و رسوبات آواری عهد حاضر با ضخامت 60 متر تشکیل شده است. از نظر تکتونیکی این ساختگاه شدیداً تحت تاثیر نیروهای تکتونیکی قرار گرفته است. این مسئله باعث شکل گیری یک دره u شکل با عرض نسبتا کم و عمق زیاد و خردشدگی و هوازدگی زیاد توده سنگ در تکیه گاه ها شده است. به منظور بررسی و مطالعه خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی ساختگاه سد مطالعات و برداشت-های صحرایی براساس استانداردهای astm انجام گرفت. به منظور شناخت خصوصیات زیر سطحی، نتایج لوگ گمانه ها، آزمایشات صحرایی و آزمایشگاهی انجام شده در 29 حلقه گمانه اکتشافی حفر شده در این ساختگاه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. براساس لوگ گمانه ها و آزمایشات لفران انجام شده برروی رسوبات آبرفتی، دانه بندی و نفوذپذیری رسوبات در محور سد تعیین گردید. سپس با مدل کردن پی آبرفتی در نرم افزار seep/w مقدار نشت سالانه از پی آبرفتی در حالت بدون دیوار آب بند و با دیوار آب بند تعیین گردید و بر اساس تحلیل انجام شده عمق بهینه دیوار آب بند پیشنهاد شد. بطورکلی طراحی عملیات تزریق اساساً بر مبنای نتایج آزمایش لوژن می باشد. لیکن نتایج آزمایش لوژن نباید تنها ملاک برای طراحی عملیات تزریق باشد. زیرا یک توده سنگ نفوذپذیر حتماً تزریق پذیر نمی باشد. بنابراین قبل از طراحی عملیات تزریق باید لزوم اجرای عملیات تزریق و تزریق پذیری توده سنگ تعیین گردد. برای رسیدن به این هدف و با توجه به اینکه کیفیت توده سنگ یکی از مهمترین پارامترهای موثر بر نفوذپذیری و تزریق پذیری توده سنگ می باشد. ابتدا بر اساس پارامتر rqd کیفیت توده سنگ مورد ارزیابی قرار گرفت. در ادامه براساس آزمایشات لوژن انجام شده نفوذپذیری توده سنگ بر اساس عدد لوژن تعیین شد. سپس با مقایسه نتایج این آزمایش با پارامتر rqd و رفتار هیدرولیکی توده سنگ لزوم اجرای عملیات تزریق در این ساختگاه مورد تحلیل قرار گرفته است.

چکیده محدوده مورد مطالعه در جنوب شهر مشهد شامل سنگ های اولترابازیکی است که از نظر تقسیم بندی زمین شناسی در محدوده زمین درز قرار دارند. سنگ های اولترابازیک بخش مهمی از افیولیت های مشهد را تشکیل می دهند. به دلیل افزایش قیمت زمین و توسعه شهر مشهد در ارتفاعات جنوبی آن و افزایش ساخت و سازها در این منطقه، مطالعه توده سنگ های اولترابازیک و درزه های آن از لحاظ خصوصیات مهندسی توده سنگ و تأثیر آن در ناپایداری شیب ها و ترانشه های ایجاد شده در این محدوده از اهمیت بسزایی برخوردار شده است. در این تحقیق 5 ترانشه در منطقه به منظور تعیین خواص مهندسی رخنمون های اولترابازیک، مورد بررسی های میدانی و آزمایشگاهی قرار گرفته است. ابتدا پروفیل های هوازدگی در سنگ های اولترابازیک رسم و درجات مختلف هوازدگی بر روی آنها مشخص شده است. سپس برای تعیین خواص فیزیکی و مکانیکی این سنگ ها، آزمایش مقاومت فشاری تک محوره، آزمایش بار نقطه ای، چکش اشمیت و آزمایش درصد جذب آب و تخلخل و نیز مطالعات پتروگرافی صورت گرفته است. برای محاسبه اندازه بلوک های سنگ های اولترابازیک از سه روش محاسبه rqd، تراکم وزنی درزه و حجم بلوک استفاده شده است. اندازه بلوک به ویژه حجم بلوک به عنوان یک داده ورودی بسیار مهم در بسیاری از محاسبات مهندسی سنگ مثل سیستم rmi استفاده می شود. در این پژوهش به منظور طبقه بندی توده سنگ از دو سیستم rmi و gsi استفاده گردیده است. سپس با استفاده از مقادیر حجم بلوک و rmi و نیز مقادیر بار نقطه ای و gsi، قابلیت حفاری در ترانشه های مورد مطالعه پیش بینی شده است و بهترین روش، روش استفاده از ریپر می باشد. همچنین با استفاده از سیستم طبقه بندی rmi نوع سیستم نگهدارنده مناسب برای این توده سنگ ها، پیچ سنگ و شاتکریت پیشنهاد شده است. در انتها نقشه زمین شناسی مهندسی و نقشه تراکم شکستگی های سنگ های اولترابازیک منطقه رسم شده است. نقشه زمین شناسی مهندسی حاوی اطلاعاتی از قبیل مقادیر rqd، gsi، rmi و مقاومت فشاری تک محوره و نیز موقعیت شکستگی های منطقه و قابلیت حفاری در این سنگ ها می باشد. کلمات کلیدی: اولترابازیک،خواص مهندسی توده سنگ ها، جنوب مشهد، نقشه زمین شناسی مهندسی

در طراحی پی ها یکی از مهمترین وظایف مهندس ژئوتکنیک تعیین نشست پی های سطحی می باشد. روش های تجربی قادر به ارائه پیش بینی های دقیق و قابل اعتماد برای پیش بینی نشست پی های سطحی در خاک غیرچسبنده نمی باشد. بنابراین روش های نوین آماری مبتنی بر کاربرد کامپیوتر، کاربرد و توسعه یافته است. در پاسخ به نیاز محققان علوم مختلف به ابزارهای قدرتمند مدل سازی داده ها ، پژوهشگران حوزه ی علوم هوش مصنوعی به ابداع و بهبود روش های یادگیری ماشین پرداختند. ماشین بردار پشتیبان ، یکی از روش های نسبتاً جدید یادگیری ماشین است که در دهه ی 90 میلادی توسط واپنیک و همکارانش ارائه شد. ماشین بردار پشتیبان svm با استفاده از روش رگرسیون مبتنی بر آنالیز حساسیت (جهت تعیین اهمیت پارامترها)، توجه محققین بسیاری را در دو دهه اخیر به خود مبذول داشته است. در این پژوهش از یک مجموعه داده شامل 189 نمونه استفاده گردیده ، هر نمونه در برگیرنده مشخصات هندسی پی ها شامل طول(l)، عرض پی(b) ، فشار موثر سربار(d_f) ، نتایج حاصل از آزمون نفوذ مخروط استاندارد(spt) ، و فشار ناشی از پی(q)، می باشد. در این پژوهش علاوه بر ارزیابی نتایج با نشست های واقعی به تعیین اهمیت پارامترهای نسبی در تعیین نشست ها بر پایه آنالیز حساسیت و مقایسه با سایر روش های تجربی در تعیین نشست خواهیم پرداخت.

اهداف اصلی این پژوهش بررسی خصوصیات زمین شناسی مهندسی تونل انحراف آب سد حاجیلرچای و همچنین تحلیل پایداری آن می باشد. در این مطالعه زمین شناسی عمومی منطقه، زمین شناسی مهندسی ساختگاه سد، خصوصیات زمین شناسی مهندسی و مکانیک سنگی مسیر تونل انحراف و تحلیل پایداری تونل به کمک روش های تجربی و نرم افزاری انجام گرفته است. سد مخزنی حاجیلرچای در استان آذربایجان شرقی، بر روی رودخانه حاجیلرچای از سرشاخه های رودخانه ارس در حال اجرا می باشد. سیستم انحراف موقت آب این سد، شامل تونل انحراف آبی به طول 314 متر و قطر 4/6 متر می باشد که در جناح چپ سد قرار گرفته است. توده سنگ های مسیر تونل عمدتا از آندزیت، سنگ های آذرآواری (پیروکلاست) و سنگ آهک با مقاومت نسبتا خوب که سیستم ناپیوستگی آن اغلب از نوع درزه و شکستگی های موجود به موازات گسل هاست، تشکیل شده است. در حین عملیات حفاری تونل به روش انفجاری، ویژگی های مربوط به سنگ شناسی مسیر تونل، سیستم ناپیوستگی ها و شرایط آب زیرزمینی در هر مرحله از حفاری تونل برداشت شد. بررسی های زمین شناسی انجام شده شامل برداشت های صحرایی، تهیه نقشه های زمین شناسی، کاوش های زیرسطحی از طریق حفر گمانه و انجام آزمایشات مکانیک سنگ بر روی تعدادی از مغزه های برداشت شده می باشد. برای بررسی دقیق توده سنگ های مسیر تونل، طول آن به چهار ناحیه تقسیم شده است و برای هر ناحیه خصوصیات زمین شناسی مهندسی و تحلیل پایداری انجام گردیده است. در این تحقیق با توجه به پارامترهای ژئومکانیکی توده های سنگی، شرایط پایداری و تمهیدات سیستم نگهدارنده مقدماتی برای تونل انحراف آب، بر اساس دو روش تجربی و عددی مورد بررسی قرار گرفت. در روش تجربی از سه سیستم طبقه بندی rmr (طبقه بندی ژئومکانیکی توده سنگ)، q (شاخص کیفی تونلسازی) و gsi (اندیس مقاومت زمین شناسی) جهت برآورد کیفیت توده سنگهای در برگیرنده تونل انحراف و برآورد سیستم نگهدارنده مقدماتی استفاده گردیده است. در روش عددی نیز از روش اجزای محدود (نرم افزار phase2 v8.005) برای بررسی پایداری توده سنگ های در برگیرنده تونل استفاده شد. همچنین برای بررسی ناپایداری ساختاری توده سنگ (بررسی هندسه سه بعدی گوه ها) در مقاطع مختلف تونل، از نرم افزار unwedge v3.005 استفاده گردید.

روش تزریق نفوذی با دوغاب سیمان، به طور گسترده برای آب بندی شکستگی های سنگ به منظور کاهش نفوذپذیری توده سنگ استفاده می گردد. مسئله آب بندی ساختگاه سدها از دیدگاه های زیست محیطی، مهندسی و اقتصادی بسیار مهم است. علاوه بر این، هزینه های تزریق دوغاب سیمان در برخی پروژه های خاص بیش از هزینه های عملیات خاکی و سدسازی است. بنابراین، در نظر گرفتن تاثیر تزریق پذیری توده سنگ، برای بهبود روش های طراحی بخصوص در پروژه های سدسازی ضروری به نظر می رسد. در حال حاضر، ارزیابی عملیات تزریق عمدتا با استفاده از آزمون فشار آب انجام می گیرد. اگرچه، واضح است که امکان دارد جذب دوغاب با توجه به خصوصیات هیدروژئولوژیکی، درجه آلتراسیون و تزریق پذیری منطقه متغیر باشد. فراوانی بالایی از درزه های ریز ممکن است ارزش لوژن مشابه ای از شکستگی منفرد باز را بدهد. هنگامیکه آب بندی در چنین شرایطی مد نظر باشد، شکستگی های با بازشدگی زیاد جذب بالایی از دوغاب را دارند و شکستگی های ریز ممکن است تزریق پذیر نباشد. بنابراین، برنامه ریزی برای ارزیابی عملیات تزریق تنها با توجه به آزمایش فشار آب در این پروژه ها ممکن است رضایت بخش نباشد و نباید معیار اصلی برای تصمیم گیری در کار تزریق قرار گیرد. هدف از این پژوهش، بررسی و شناخت پارامترهای ژئوتکنیکی و زمین شناسی ساختاری که طراحی و ساخت پرده تزریق را تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین ارائه یک روش سیستماتیک برای تجزیه و تحلیل پرده تزریق است. بنابراین، لازم است یک معیار برای حد بهسازی و یک مدل مفهومی برای پیش بینی تزریق پذیری توده سنگ ارائه گردد. این تحقیق با توصیف ارتباط بین جذب دوغاب سیمان و نفوذپذیری هر شکستگی، معیار حد بهسازی را برای عملیات تزریق ارائه می دهد. فاکتور هیدرولیک درز (jh) معیار پایه ای برای طراحی و اجرای عملیات تزریق است. سپس، شاخص زمین شناسی تزریق (ggi) براساس مدل مفهومی با استفاده از داده های عملی و روش های تحلیلی برای فرآیند تزریق ایجاد گردید. داده های ورودی شامل: پارامترهای هیدروژئومکانیکی بدست آمده از عملیات تزریق با پارامترهای ثابت مواد و تکنولوژی تزریق در چهار مطالعه موردی شامل سدسیاهو، سد هرات، سد سومبار و سد قزلداش است. ابزار مهم این پژوهش دسترسی به داده های ژئوتکنیک، هیدروژئولوژی، درزه نگاری و همچنین داده های حاصل از آزمایش فشار آب و عملیات تزریق می باشد. شاخص زمین شناسی تزریق به عنوان یک تابع اسکالر از مولفه های ساختار سنگ و فاکتور هیدرولیک درز به صورت fggi = f (js, jh) تعریف می گردد. برای بررسی تزریق پذیری پرده تزریق، ابتدا تزریق پذیری و نفوذپذیری تکیه گاه و بستر ساختگاه ها از طریق توزیع و گسترش نفوذپذیری و رفتار هیدرومکانیکی توده سنگ براساس فاکتور هیدرولیک درز مورد بررسی قرار گرفت. سپس تعداد گمانه ها و مقدار سیمان جذبی پرده تزریق در هر منطقه بررسی گردید. یک تابع عمومی برای نشان دادن ارتباط بین شاخص زمین شناسی تزریق و طول نفوذ و جذب سیمان تعریف گردید. نتایج تطابق خوبی با توابع تحلیلی و داده های صحرایی نشان می دهد. نتایج اندازه گیری در تطابق با نتایج پیش بینی شده است، که تایید می نماید عملیات تزریق به درستی در چارت ggi توصیف شده است. بنابراین، استفاده از چارت ggi برای خصوصیات توده سنگ و طراحی بدان معنی است که، (الف) به طور سیستماتیک قبل از انجام پیش تزریق با داشتن خصوصیات توده سنگ از انجام عملیات تزریق اجتناب گردد، و (ب) می توان ارزیابی اولیه از روش تزریق مناسب را بدست آورد. کلمات کلیدی: تزریق سیمان، رده بندی توده سنگ، شاخص زمین شناسی تزریق، فاکتور هیدرولیک درز

نتایج مطالعات ژئوتکنیکی بیش از 160 گمانه با مجموع 5250 متر حفاری در محدوده مورد مطالعه، شامل آزمایشات فیزیکی و مکانیکی خاک به همراه آزمایش برجای نفوذ استاندارد گردآوری گردید. نتایج بررسی داده¬ها بیانگر ریزدانه بودن بافت غالب خاک، پایین بودن پتانسیل رمبندگی، نشست و تورم در منطقه می¬باشد. مقاومت خاک بر اساس نتایج آزمایشات سه محوره و برش مستقیم با حداکثر چسبندگی (kn/cm2)81/0 در خاک رسی و بیشینه زاویه اصطکاک داخلی41 درجه در خاک ماسه¬ای، بدلیل تنوع دانه¬بندی گسترده می¬باشد. همچنین براساس نتایج آزمایش نفوذ استاندارد از لحاظ سفتی و تراکم، خاک رسی با میانگین 35 ضربه و خاک دانه¬ای با میانگین 38 ضربه، بترتیب در گروه خاک سخت و متراکم می¬باشند. علاوه بر خصوصیات ژئوتکنیکی، خصوصیات شیمیایی خاک منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. بخش عمده از منطقه، از لحاظ میزان سولفات با مقدار ملایم تا شدید قرار دارد، و از لحاظ میزان اسیدیته خاک در حالت قلیایی متوسط می¬باشد. همچنین با افزایش عمق، مقدار این پارامترها به میزان قابل توجهی کاهش یافته و خاک از حالت خورندگی به حالت خنثی تغییر می¬کند. همچنین سرعت موج برشی برای خاک منطقه با استفاده از عدد نفوذ استاندارد محاسبه گردید. با توجه به جنس و بافت خاک و تغییرات vs30 نوع زمین بر اساس آیین نامه 2800 ایران از نوع 2-ب و 3-ب می¬باشد. تحلیل آماری داده¬ها و واریوگرافی و بررسی زمین آماری، در برخی پارامترها در عمق¬های مختلف انجام گرفته و نقشه تغییرات آنها با استفاده از مدل کریجینگ و شبیه¬ سازی گاوسی متوالی تهیه گردید. نتایج حاصل نشان داد که این روش¬ها و انواع تخمین¬گرهای کریجینگ می¬تواند در داده¬های ژئوتکنیکی پارامتریک و ناپارامتریک با دقت قابل قبول مورد استفاده قرار گیرند.

خاک های گچی چنانچه به عنوان پی در پروژه های مهندسی از قبیل جاده، ساختمان وسازه های دیگر به کار برده شوند به عنوان خاک های مسأله دار problematic soils)) محسوب می شوند. یکی از مشکلات خاک های گچی انحلال پذیری آنها می باشد. این خاک ها در حالت خشک مقاوم و دارای خصوصیات مهندسی مناسبی هستند.چنانچه املاح موجود در این خاک ها پس از اشباع شدن توسط آب باران یا بالا آمدن سطح آب زیرزمینی شسته شوند، سازه های ساخته شده برروی آن ها دچار پدیده نشست می شوند.در طول دهه های اخیر ساختمان های ساخته شده در منطقه جنوب مشهد به طور گسترده با این مشکل مواجه بوده اند. از آنجایی که ترکیب شیمیایی و خصوصیات مهندسی این خاک ها بدلیل انحلال پذیری گچ در طول زمان متغیر است، تحقیق حاضر کوششی در جهت تعیین خصوصیات شیمیایی و مهندسی خاک های انحلال پذیر منطقه و تغییرات آن طی فرآیند آبشویی است. در ابتدا 38 نمونه از قسمت های مختلف موجود در منطقه برداشته و آزمایشات شیمیایی مربوطه انجام شده و با استفاده از نتایج شیمی این نمونه ها واطلاعات حاصل از 511 گمانه موجود در منطقه نقشه پهنه بندی گچ و سولفات منطقه ترسیم گردید.سپس 7 نمونه خاک با مقادیر گچ مختلف انتخاب گردید و آزمایش های تکمیلی بر روی این نمونه ها مشتمل بر 4 قسمت ازجمله، آزمایش های هیدرولیکی(نفوذپذیری - انحلال پذیری)، آزمایش های شیمیایی(تجزیه شیمیایی خاک،تعیین میزان tds،کلسیم(calcium hardness) ،کلر آب نشتی) ،آزمایش های فیزیکی (دانه بندی،حدودآتربرگ ،تعیین وزن مخصوص)،آزمایش های مکانیکی (تحکیم، برش مستقیم)انجام گردید. تغییرات هرکدام از پارامتر های مذکور طی فرآیند آبشویی 5روزه بررسی گردید.با توجه به نتایج آزمایش های انجام شده تغییر ضریب نفوذپذیری و غلظت املاح خاک های گچی در مراحل اولیه آزمایش زیاد بوده اما به تدریج کاهش یافته و نهایتاً به مقدار ثابتی میل میکند .همچنین شاخص تراکم پذیری (cc)افزایش در حالی که شاخص تورم(cs)کاهش یافت .در طول آبشویی مقاومت برشی نیز کاهش یافت که این کاهش به از بین رفتن چسپندگی بدلیل از دست رفتن مواد سیمانی طی آبشویی نسبت داده می شود.

ایران یکی از کشور های لرزه خیز جهان است، و تاکنون شاهد زمین لرزه های بسیار بزرگ و مخربی بوده ایم که هر چند سال یکبار روی می دهد. از سوی دیگر، جمعیت رو به رشد و احداث ساختمان های مرتفع، همچنین پیشرفت صنعت و نیاز به گسترش ابنیه های فنی بیش از پیش نیازمند مطالعات لرزه خیزی است. یکی از مسائل مهم در ارتباط با تخریب سازه ها، رفتار قشر خاک روی سنگ بستر به هنگام وقوع زمین لرزه است، که به عنوان اثر ساختگاه شناخته می شود. عموماً خسارات لرزه ای بر روی رسوبات آبرفتی نرم بیشتر از رخنمون های سنگی سخت می باشد. از مطالعات نظری و عملی ثابت شده، که هر ساختگاه یک فرکانس طبیعی دارد، که در آن حرکات زمین تشدید می شود. همچنین هر سازه ای نیز فرکانس طبیعی مخصوص به خود را دارد. اگر فرکانس سازه با فرکانس زمین یکی شود، پدیده ی تشدید اتفاق افتاده و سازه بیشترین خسارت را متحمل می شود. تعیین میزان تشدید و فرکانس تشدید جهت طراحی ساخت و سازهای یک منطقه بسیار ضروری می باشد. روش های زیادی برای انجام این مطالعات وجود دارد، از میان چندین روش پیشنهاد شده، روش نسبت طیفی(h/v) یا روش ناکامورا یکی از ساده ترین و متداول ترین روش ها برای تخمین فرکانس غالب نهشته های رسوبی می باشد، به ویژه برای مناطق شهری و صنعتی که امکان استفاده از روش های ژئوفیزیکی و جود ندارد. نتایج حاصل از این روش بارها با روش های استاندارد مقایسه شده و مورد تائید قرار گرفته است. در این مطالعه فرکانس غالب و فاکتور تقویت منطقه ی ویژه ی اقتصادی انرژی پارس(عسلویه) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین شاخص آسیب پذیری لرزه ای تعیین شده و از آن به عنوان شاخصی برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی در منطقه مورد استفاده قرار گرفت. در نتیجه در مناطقی که شاخص آسیب پذیری مقداری بالایی داشتند، با استفاده از داده های ژئوتکنیکی استعداد روانگرایی مورد بررسی قرار گرفت که نتایج همخوانی قابل قبولی از خود نشان دادند. در آخر ضریب اطمینان، احتمال وقوع روانگرایی و نشست برای زلزله های با بزرگی 5/6، 7 و 5/7 ریشتر نسبت به عمق مورد بررسی قرار گرفته و نیمرخ خاک ترسیم گردید.

در سال های اخیر ابزاربندی سدها در ایران جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. در پروژه های بزرگ مانند سدهای خاکی و بتنی، نصب و پایش ابزاردقیق، خصوصاً در حین ساخت و بهره برداری جزء جدایی ناپذیر پروژه ها است. پایداری سد یکی از مهمترین مسائل مربوط به مهندسی ژئوتکنیک بوده که با توجه به عدم قطعیت پارامترهای ژئوتکنیکی، استفاده از تجزیه و تحلیل خطر امری اجتناب ناپذیر در پروژه های سدسازی است. سد دوستی بر روی رودخانه هریررود در شمال شرقی ایران بر روی مرز مشترک ایران و ترکمنستان احداث گردیده است. سد دوستی از نوع خاکی- سنگریزه ای با هسته سیلتی-رسی است. در این تحقیق، در ابتدا صحت ابزاربندی نصب شده در سد دوستی مورد ارزیابی قرار گرفته، سپس بر اساس نتایج ابزاردقیق و تحلیل های عددی به بررسی مقادیر بیشینه نشست، مقادیر تنش قائم موجود در هسته، پدیده قوس زدگی و ارزیابی فشار آب حفره ای پرداخته شده است. برای انجام تحلیل های عددی از نرم افزار geostudio نسخه 7.1 استفاده شده است. این نرم افزار علاوه بر انجام آنالیزهای همزمان، قابلیت تحلیل ساخت مرحله ای و انجام تحکیم دوبعدی را نیز دارد. مدل های رفتاری استفاده شده در آنالیز، مدل الاستیک خطی و مدل رفتاری الاستوپلاستیک کامل مور- کولمب می باشد. از مقایسه نتایج مدل سازی و ابزاردقیق چنین برمی آید که سد دوستی در شرایط پایدار و ایمنی قرار دارد. نتایج محاسبات عددی نشان داد که ماکزیمم نشست در میانه سد رخ می دهد. نتایج حاصل از ابزار دقیق و تحلیل عددی، حاکی از ایجاد فشارآب منفذی ناچیز در هسته در زمان ساخت است. تحلیل تنش در هسته سد، بیانگر همخوانی خوب بین نتایج ابزار دقیق و مدل سازی است. تنش کل حاصل از قرائت ابزار مقدار تنش کمتری را نسبت به مقدار محاسبه شده از آنالیز برگشتی نشان می دهد.

ساختگاه سد خاکی همگن گمبیری در کشور افغانستان و در60 کیلومتری جنوب شرقی شهر اسدآباد قرار دارد. پی سد انحرافی گمبیری از جنس آبرفت درشت دانه به ضخامت حدود 100 متر می باشد که بر روی سنگ بستر دگرگونه قرار گرفته است. لیتولوژی محدوده ساختگاه سد شامل 4 واحد رسوبی شامل qal متشکل از رسوبات درشت دانه با گردشدگی خوب در اندازه قلوه سنگ، شن و ماسه، q1f متشکل از مصالح سخت شده مشابه کنگلومرای ضعیف با ذرات زاویه دار، q2f شامل رسوبات تحت عنوان مخروط افکنه با توپوگرافی نسبتا برجسته و q2 که شامل مصالح درشت دانه در حد شن و ماسه سیلت دار با بین لایه هایی از مصالح ریزدانه از نوع رس سیلت دار تشکیل شده است و واحد سنگی از سنگهای دگرگونی از جنس گنایس، شیست و بین لایه هایی از مرمر تشکیل شده است. به منظور آگاهی از خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی محل سد و همچنین برای پی بردن به شرایط زیر سطحی و با توجه به وجود مشکلات امنیتی در منطقه در مجموع حفاری 9 گمانه به عمق کلی 121 متر میسر گردید که بر روی این گمانه ها آزمایشات برجای نفوذپذیری لفران و spt انجام گرفت. با انجام تحلیل خطر لرزه ای به روش احتمالاتی، پارامترهای جنبش نیرومند زمین با دوره بازگشت های 475 سال، 975 سال و 2475 سال برآورد شد. با استفاده از نتایج آزمایش لفران انجام شده، میزان نفوذپذیری آبرفت تعیین شد. ضریب نفوذپذیری متوسط مصالح تکیه گاه راست و چپ بترتیب برابرcm/sec3-10×5/1 و cm/sec5-10×4/7 و ضریب نفوذپذیری متوسط مصالح لایه فوقانی و تحتانی بستر رودخانه بترتیب برابرcm/sec2-10×7/1 و cm/sec2-10×8/4 بدست آمد. همچنین بر اساس این نتایج و با استفاده از نرم افزار seep/w مقدار نشت از پی آبرفتی، ضریب اطمینان در برابر جوشش و کارایی دیوار اب بند و عمق بهینه آن تعیین شد. با انجام آزمایشات بر روی منابع قرضه درشت دانه و مخلوط سد انحرافی گمبیری مناسب ترین منبع قرضه جهت استفاده در سنگدانه بتن و اجزای مختلف سد گمبیری مشخص شد. همچنین با استفاده از نتایج آزمایشات طبقه بندی خاک و آزمایشات ژئوفیزیک، مدل زیر سطحی از آبرفت محل دره سد رسم شد و محیط رسوبی آن نیز مورد بحث قرار گرفت.

ارزیابی اثرات شرایط محلی ساختگاه و تحلیل های پاسخ لرزه ای زمین جهت تخمین بزرگنمایی وابسته به ساختگاه از مهمترین موضوعات تحقیقاتی مهندسی زلزله طی چند دهه اخیر بوده است. در مطالعه حاضر اثرات ساختگاهی زمین لرزه ها در سطح کلان شهر مشهد بصورت یک بعدی و دو بعدی مورد ارزیابی قرار گرفته است. با توجه به حجم زیاد اطلاعات مورد استفاده بانک اطلاعاتی مناسب طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. برای این منظور با استفاده از موتور اطلاعاتی اکسس و رابط گرافیکی ایجاد شده دلفی یک بانک اطلاعاتی ساخته شد که نه تنها در این مطالعه از آن استفاده گردید قابلیت ویرایش و ورود داده های جدید توسط محققین دیگر را دارد. خصوصیات فیزیکی، مکانیکی و دینامیکی لایه های خاک در بیش از 1300 گمانه از پروژه های ژئوتکنیکی شهر مشهد در این بانک اطلاعاتی ذخیره شده است و با نرم افزار arcgis در ارتباط می باشد. با استفاده از این نرم افزار می توان نقشه های درون یابی شده ای از خصوصیات مختلف همانند سرعت موج برشی و عمق سنگ بستر تهیه نمود. به منظور تعیین مدل زمین شناسی ابرفت، شرایط زمین شناسی و زمین ریخت شناسی محدوده شهری شهر مشهد مورد شناسایی قرار گرفت. برای این منظور از اطلاعات ژئوالکتریک دشت مشهد، لاگ چاه های عمیق آب شرب جهت تعیین سنگ کف زمین شناسی استفاده گردید. از لاگ زمین شناسی چاه های عمیق آب شرب، عکس های هوایی و لاگ گمانه های ژئوتکنیکی برای تعیین واحدهای زمین ریخت شناسی و مدل زمین شناسی حاکم بر شهر و همینطور مدل سه بعدی زمین شناسی استفاده شد. مطالعات جدید میکروترمور که در راستای این تحقیق انجام گرفت جهت ارزیابی خصوصیت میرایی لایه های خاک استفاده شد. برای ارزیابی اثرات ساختگاه و سنگ کف لرزه ای از 240 گمانه حاوی اطلاعات پروفیل سرعت موج برشی استفاده گردید. میانگین سرعت موج برشی در سی متر فوقانی خاک (vs30) در محل 240 پروفیل سرعت موج برشی برآورد گردید. کمترین vs30 مربوط به بخش مرکزی و شمالی شهر می باشد و بیشترین مقدار مربوط به حاشیه ارتفاعات جنوبی می باشد. بر اساس اطلاعات vs30 شهر بر اساس آیین نامه 2800 طبقه بندی گردید. اثرات ساختگاهی به صورت تک بعدی و دوبعدی در این تحقیق ارزیابی شد. در روش تک بعدی با استفاده از دو روش خطی معادل با کمک نرم افزار پروشیک و غیرخطی با کمک نرم افزار nera مقادیر شتاب حداکثر در سطح، شتاب طیف در سطح و همینطور مقادیر بزرگنمایی تعیین گردید. شتاب در سنگ بستر بر اساس مطالعات موجود برای دوره بازگشت 475 سال g18/0 در نظر گرفته شد، در حالیکه مقادیر شتاب حداکثر میانگین در سطح بین g35/0 تا g6/0 در تغییر است. کمترین مقادیر شتاب حداکثر مربوط به حاشیه غربی رخنمون های جنوبی و غرب شهر می باشد و بیشترین مقادیر شتاب حداکثر در سطح در بخش مرکزی و شمال شرقی شهر برآورد شده است. مقادیر بزرگنمایی بر اساس شتاب حداکثر در سطح و سنگ بستر در محدوده بزرگای هدف 5/0?7/6 بین 2 تا 8/2 برآورد شده است. مدلسازی دوبعدی از زمین جهت تحلیل اثرات توپوگرافی و حوضه انجام گرفت. این مدلسازی ها در دو مقطع 5/9 و 5/14 کیلومتری عمود بر رخنمونهای سنگی جنوبی در بخش غربی و شرقی شهر مشهد انجام گرفت. در این مدلها سعی گردید که از ساختار ساده شده سرعت موج برشی استفاده گردد. در طول این مقاطع تحلیلهای یک بعدی نیز انجام گرفت و نتایج تحلیلهای دوبعدی و یک بعدی مقایسه گردیند. نتایج مقایسه نشان داد که لبه های حوضه مقادیر شتاب بدست آمده در لبه های حوضه در روش دوبعدی بیشتر از یک بعدی می باشد و همخوانی نتایج تحلیل دوبعدی و یک بعدی در بخشهای دور از لبه بیشتر می گردد. بطور کلی تا کیلومتر 4 از رخنمونهای جنوبی نتایج تحلیل دوبعدی و یک بعدی تقریبا مشابه می باشند و می توان از نتایج تحلیل یک بعدی برای این مناطق بهره برد. بر مبنای طیف پاسخ شتاب سطح زمین به سنگ بستر تحلیلهای یک بعدی خطی معادل و غیرخطی، ضریب ساختگاه پریود کوتاه، fa، (از 1/0 تا 5/0 ثانیه) در محدوده 07/1 تا 78/3 و ضریب ساختگاه پریود متوسط، fv، (از 4/0 تا 2 ثانیه) بین 01/1 و 79/2 قرار دارند. بر مبنای ضرایب ساختگاه و vs30 یک سیستم طبقه بندی ساختگاه برای شهر مشهد پیشنهاد گردید.

موضوع خاک های مسئله دار ، به ویژه خاک های متورم شونده از نخستین مسائل مطرح شده در مهندسی ژئوتکنیک می باشد،که مشکلاتی نظیر نشست و تورم را برای سازه های احداث شده بر روی آن ها ایجاد می کند. این مشکل در ناحیه جنوب غربی شهر مشهد به دلیل وجود خاک های گچی مشاهده شده است. افزودن آهک و متراکم نمودن از قدیمی ترین روش ها جهت بهسازی این خاک ها می باشد ، که البته منجر به تورم خاک با گذشت زمان می شود. روش دقیق شناسائی خاک های متورم شونده بر مبنای آزمایشهای آزمایشگاهی استوار است. در تحقیق حاضر با انجام آزمون هایی بر روی نمونه های اخذ شده از همین ناحیه به بررسی تورم و بهسازی آن با امولسیون قیر پرداخته شده است و اثر درصدهای مختلف امولسیون قیر بر خاک با درصدهای گچ متفاوت بررسی شده است. در این راستا 10 نمونه از محل گمانه های مختلف واقع در ضلع جنوبی بلوار پیروزی شهر مشهد گرفته شد. نتایج آزمایش ها بر روی این نمونه ها نشان می دهد در صد گچ نمونه ها بین 27/0 تا 2/9 متغیر است. نمونه ها بافت ریزدانه داشته و چگالی ذرات آن بین54/2 تا 67/2 می باشد. وزن مخصوص طبیعی نمونه ها از 54/1 تا 85/1گرم بر سانتی متر مکعب متفاوت است. میزان تورم نمونه ها در زمان های مختلف اندازه گیری شده است. آزمایش های مشابهی بر روی همین نمونه ها با افزودن امولسیون قیر بین 2 تا 8 درصد صورت پذیرفت. نتایج آزمایش ها نشان می دهد با افزایش درصد گچ و سولفات سدیم و تراکم ، به ترتیب رطوبت طبیعی ، دامنه خمیری و تورم افزایش می یابد. افزایش درصد گچ تورم آزاد را افزایش می دهد این مقدار بین 2/7 تا 6/19% برای نمونه های حاوی 3/1 تا 2/9% گچ متغیر است. خشک کردن نمونه ها اثر چندانی بر کاهش تورم نشان نمی دهد. مقدار تورم با افزایش امولسیون قیر به خاک کاهش چشمگیری می یابد و مقدار بهینه امولسیون قیر مورد آزمایش 6% می باشد. این در حالیست که مقدار فشار تورم در نمونه حاوی امولسیون قیر در مقایسه با نمونه بدون امولسیون قیر کاهش محسوسی دارد.

شهر نیشابور با مساحت حدود 3489 هکتار یکی از شهر های استان خراسان رضوی می باشد، که دارای میانگین بارش سالانه 48/233 میلی متر است.طی این پژوهش راه های استفاده مناسب از روا ن آب و کیفیت آن در شهر نیشابور مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام این کار تعداد 12 نمونه آب باران از مناطق مختلف شهر برداشت شد، در ابتدا میزان آنیون ، کاتیون و فلزات سنگین آن اندازه گیری شد.مهمترین فلزات سنگین در منطقه آلومینیوم و آهن بوده اند، با توجه به اینکه آب در سطح شهر ارتباطی با رخنمون های سنگی اطراف ندارد ممکن است منشا آلودگی روان آب مربوط به غبار کارخانه فولاد باشد.در نهایت با توجه به خصوصیات شهر هفت اقدام مدیریتی که شامل: سیستم نگه داشت زیستی، ترانشه نفوذ، کانال علفی، پیاده رونفوذ پذیر، حوضچه نفوذ، مخزن زیرزمینی و چاهک نفوذ باران انتخاب شدند.

مارن ها از جمله خاک ها و سنگ های مسئله ساز هستند . در این تحقیق رسوبات مارنی اطراف شهر قم ابتدا از دیدگاه ویژگی های شاخص فیزیکی و شیمیایی و زمین شناسی مهندسی مورد بررسی قرار گرفت و سپس با توجه به طبقه بندی های رایج نام گذاری شد و رفتار مشکل آفرین آن مورد مطالعه قرار گرفت

هدف اصلی این پژوهش بررسی خصوصیات زمین شناسی مهندسی تونل همرو و همچنین تحلیل پایداری آن می باشد. در مطالعه علاوه بر زمین شناسی عمومی منطقه و زمین شناسی مسیر تونل، خصوصیات زمین شناسی مهندسی و مکانیکی سنگ های مسیر تونل بررسی گردیده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

شهر مشهد بر روی نهشته¬های آبرفتی بنا شده است. گزارشات مختلفی از حفاری و گمانه¬زنی در نقاط مختلف این شهر در دسترس می¬باشد. اطلاعات این گمانه¬ها می¬تواند برای دیگر کارهای ژئوتکنیکی مورد استفاده سایر پروژه ها قرار گرفته و سبب صرفه جویی در هزینه¬ها گردد. لذا ایجاد یک بانک اطلاعات ژئوتکنیکی جهت حفظ و نگهداری اطلاعات گمانه¬ها، مدیریت و تفسیر اطلاعات خاک کمک شایانی در دستیابی مهندسین به اطلاعات مهم در مورد خصوصیات فیزیکی و مکانیکی خاک می¬نماید. در این تحقیق یک بانک اطلاعاتی ژئوتکنیکی رابطه¬ای با استفاده از نرم¬افزار ماکروسافت اکسس (microsoft access) به نام mhgeodata تهیه شده است. جهت تشکیل این بانک اطلاعاتی، داده¬های ژئوتکنیکی موجود در سطح شهر مشهد از پروژه¬های مختلف از طریق سازمانها، مهندسین مشاور و گزارشات موجود جمع¬آوری گردید. با توجه به داده¬های موجود ساختاری مناسب برایmhgeodata طراحی و سپس اجرا شد. سپس این ساختار مورد سنجش و آزمایش قرار گرفته و تغییرات لازم در آن داده شده است. این بانک اطلاعاتی از 50 فیلد در قالب 4 جدول پروژه¬ها، گمانه¬ها، آزمایشات و پروفیل گمانه¬ها تشکیل شده که اطلاعات مربوط به 102 گمانه در سطح شهر مشهد را بصورت عددی و توصیفی در خود ذخیره می¬کنند. همه این جداول با یکدیگر در ارتباط هستند. جهت سهولت کار کاربران، اطلاعات در فرم¬های مختلفی که به این منظور تهیه شده به نمایش در می¬آیند. گزارشات مختلفی نیز برای تهیه نسخه-های چاپی از داده¬ها فراهم شده است. از مزایای این بانک اطلاعاتی ایجاد امکان جستجوی آسان داده¬ها می¬باشد. بعنوان مثال می¬توان با وارد کردن مختصات هر نقطه از شهر مشهد، اطلاعاتی نظیر نام محل، عنوان پروژه اجرا شده در محل، عمق و خصوصیات فیزیکی و مکانیکی خاک موجود در بانک اطلاعات را جستجو کرده و اطلاعات گمانه¬های موجود در آن نقطه را یافت. پس از تهیه بانک اطلاعاتی mhgeodata اطلاعات موجود در بانک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نمودارهای همبستگی بین پارامترهای مختلف موجود در بانک تهیه گردید. بررسی همبستگی بین پارامترهای مقاومت برشی خاک و درصد رطوبت، دانسیته خشک، حد روانی و شاخص خمیری نشان می¬دهد که در خاکهای شنی و ماسه¬ای، φ با درصد رطوبت رابطه خطی منفی و با دانسیته خشک رابطه خطی مثبت دارد. بنابراین با استفاده از این خصوصیات می-توان φ را محاسبه نمود. با کاهش اندازه ذرات، همبستگی بین φ و درصد رطوبت و دانسیته خشک کاهش یافته و در رسهای سیلتی و رسها به جای دانسیته خشک با pi مرتبط است. چسبندگی در این خاک¬ها با حدود اتربرگ در ارتباط است.

دره ابرده- زشک قسمتی از منطقه شاندیز-زشک می باشد که به علت نزدیکی به شهر مشهد و آب و هوای مفرح آن بسیار پر تردد می باشد و نیز ساخت و ساز های فراو انی در آن در حال اجرا است. عوامل زمین شناسی، تکتونیکی، مورفولوژیکی و انسانی باعث شده در این منطقه شاهد انواع ناپایداری های شیبی باشیم. زمین شناسی منطقه، عمدتا شامل سنگهای شیست و فیلیت می باشند که بسیار خرد شده و گسلیده هستند و در شیبهای بالا مستعد انواع ناپایداری های شیبی می باشند. به منظور پهنه بندی ناپایداری های شیبی موجود، ابتدا محل وقوع 4 نوع ناپایداری شیبی شامل خزش، لغزشهای خاکی، لغزشهای سنگی و ریزشهای سنگی شناسایی و رو ی نقشه توپوگرافی 1:25000 پیاده شد. عوامل موثر در آنها همچون شیب، جهت شیب، ضخامت خاک، فاصله از گسل ها، فاصله از رودخانه و آبراهه ها، شکل دامنه ها ، میزان زهکشی ، اثر ترانشه های مصنوعی، زیرشویی رودخانه، شکست تو پو گرافی، اثر وجود باغات تعیین و نقشه آنها تهیه شد. با توجه به اهمیت نسبی هر یک از عوامل موثر در هر کدام از انواع نایایداری های شیبی، امتیازی متناسب به آنها و رده هایشان تعلق گرفت. میزان این امتیاز با استفاده از قضاوت مهندسی و باتوجه به داده های صحرایی تعیین شد. پهنه بندی استعداد داری برای انواع ناپایداری های شیبی با جمع جبری (و یا ضرب) امتیازهای متعلقه به هر کدام از رده ها انجام شد و نقشه پهنه بندی در سه رده استعدادداری کم، متوسط و زیاد در منطقه تهیه گردید.

رفتار نگاری سدها در دنیا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در سدهای بزرگ دنیا ابزار بندی و رفتار سنجی به منظور کنترل ساخت، تضمین ایمنی و کاهش هزینه های اجرایی به عنوان بخش لاینفک از فرایند طراحی سدها می باشد. در تحقیق حاضر رفتارنگاری پی سنگی سد کمایستان مورد بررسی قرار گرفته است. این رفتارنگاری با استفاده از مدل سه بعدی اجزای محدود مورد تحلیل استاتیکی قرار گرفته است. سد بتنی وزنی کمایستان در دشت جغتای در بخش شمال غربی استان خراسان رضوی در 14 کیلومتری شمال شرق شهر جغتای بر روی روخانه کمایستان در پایین دست روستای زرقان احداث گردیده است. در این تحلیل بارهای ناشی از فشار آب پشت سد، فشار بالابرنده و وزن سد اعمال گردیده است. مقایسه نتایج حاصل از تحلیل در ترازهای مختلف سطح آب و اطلاعات حاصل از قرائت کشش سنجها در نقاط مختلف پی نشان می دهد، بیشترین تغییر مکان پی سد در راستای محور قائم (y) در اثر وزن سد بوده است و این تغییر مکان در نقاطی که شکستگی بیشتر بوده افزایش پیدا کرده است. از عوامل موثر تغییر مکان و بوجود آمدن تنش در بدنه سد مدول الاستیسیته پی است که با کاهش آن تغییر شکلها و تنشها در بدنه سد افزایش پیدا می کند. با توجه به اطلاعات حاصل از مدل تحلیلی با کاهش مدول یانگ بیشترین تغییر مکان وتنش در راستای اعمال فشا رآب (z) رخ می دهد. البته این اختلاف برای تغییر مکان و تنش در راستای تاج سد (x) کمتر می باشد.

ساختگاه سد خاکی گلمندره با هسته رسی در 114 کیلومتری جنوب غربی شهر بجنورد در استان خراسان شمالی قرار دارد. لیتولوژی عمده ساختگاه سد را سازند شیلی, مارنی و ماسه سنگی اتامیر به سن کرتاسه زیرین- بالایی (آلبین آپسین- سنومانین), سازند آهک مارنی آبدراز به سن کرتاسه بالایی (سنومانین- کنیاسین) و سازند آهکی کلات به سن کرتاسه بالایی (کامپانین- ماستریشتین) که همگی بصورت ناپیوستگی هم شیب بر روی هم قرار گرفته اند تشکیل می دهد. به منظور آگاهی از خصوصیات زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی محل سد, نقشه زمین شناسی مهندسی با برداشت های صحرایی تهیه شده است. برای پی بردن به شرایط زیر سطحی, 21 حلقه گمانه اکتشافی, حفر و آزمایشات نفوذپذیری خاک و سنگ و مطالعه مغزه ها از نظر شاخص کیفی توده سنگ (rqd) انجام گردید.توده سنـگ های محل ساخـتگاه با استـفاده از سیـستم طبـقه بندی dmr رده بنـدی شده و پارامترهای مقاومتی مواد پوششی ساختگاه سد با استفاده از نتایج آزمایش برجای cpt برآورد گردیده است. با استفاده از لاگ گمانه های محور و نتایج آزمایشات لوژن, شاخص نفوذ پذیری ثانویه (spi) برای توده سنگ های پی محاسبه شده و در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده از روش های مذکور, جهت بهـسازی و کنترل تراوایی توده سنگی, تمهیدات لازم پیشـنهاد گردیده است. همچـنین پیش بینی می گردد علاوه بر ایجاد دیوار آببند بتن پلاستیک، برای آببندی کامل پی سنگ، پرده تزریق با بیش از یک ردیف نیز در داخل توده سنگ منظور گردد.

بررسی حاضر با هدف پیش بینی و برآورد پارامترهای تزریق سیمان در پرده آب بند سد مخزنی آق چای، انجام شده است. سد آق چای یک سد خاکی قوسی با هسته رسی بوده که در شهرستان خوی از توابع استان آذربایجان غربی بر روی رودخانه ای به همین نام قرار گرفته و مراحل نهائی اجرا را می گذراند. محور سد در فاصله 45 کیلومتری جاده قدیم خوی- قره ضیاءالدین واقع شده است. مختصات جغرافیائی محل سد به طول "50 51 °38 شمالی و عرض "28 52 °44 شرقی می باشد. ساختگاه بر روی سنگ بستری از جنس کنگلومرا، ماسه سنگ قرمز، مادستون، سیلتستون و مارن موسوم به معادل سازند قرمز زیرین ایران مرکزی قرار دارد. جهت انجام این مطالعه داده های حاصل از حفاری و تزریق آزمایشی 17 گمانه مورد بررسی واقع شدند و مدل شبکه عصبی بر روی داده ها پیاده شده و نتایج در مورد لوژون و خورند با هم مقایسه گردیدند. در مراحل بعد متغیرهائی که سبب کاهش دقت مدل ها شده بودن با آنالیز حساسیت از مجموعه ورودی شبکه خارج و شبکه ها مجدداً با توابع جدید طراحی شدند. سپس تحلیل های آماری بر روی متغیرها انجام شده و نتایج با خروجی مدل های عصبی مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی ها حاکی از توانائی بالای شبکه های عصبی در تخمین مجهولات زمین شناسی می باشد و با بهره گرفتن از این قابلیت، خورند آتی گمانه های اکتشافی در یکی از زون های پرده آب بند سد پیش بینی شده و اقدامات و طراحی های لازم در رابطه با آرایش چال های تزریق، پیشنهاد گردید. نتایج همچنین نشان می دهند که به دلیل وجود داده های نامتجانس با محیط داده ای (misfit data)، روش های آماری نمی توانند نقش موثری در تخمین های مربوط به متغیرهای زمین شناسی ایفا نمایند. در ادامه کار، با استفاده از شبکه های عصبی، خورند سیمان چال های تزریق مورد بررسی و تخمین قرار گرفتند و خورند چال های تزریق سری چهارم برخی از زون های پرده آب بند با دقت بالائی پیش بینی شدند. نهایتا" در بعضی از زون های تزریق شده، اطلاعات حاصل از گمانه های کنترلی (check holes) به کمک شاخص نفوذپذیری ثانوی (spi) در مقاطع آزمایش شده در تست لوژون مورد بررسی قرار گرفته و در رابطه با کارائی پرده آب بند در مناطق اجرا شده تجسس به عمل آمد. نتایج به دست آمده در پیشنهاد روش های افزایش کارائی پرده آب بند مورد استفاده قرار گرفتند.

در این پژوهش اهداف اصلی شامل بررسی مسائل زمین شناسی مهندسی موثر بر توده سنگ پیرامون شفت های تحت فشار و تحلیل پایداری شفت های مایل تحت فشار می باشد. نیروگاه تلمبه ذخیره ای سیاه بیشه (ساختگاه شفت های مایل تحت فشار) در 125 کیلومتری شمال تهران و دسترسی به آن از طریق جاده تهران – کرج – چالوس امکان پذیر است. این پروه شامل: دو سد، تونل های آبرسان، شفت های مایل تحت فشار، مغار نیروگاه، مغار ترانسفرمر و ... می باشد. این پروژه با هدف ایجاد تعادل در شبکه برق کشور در حال احداث می باشد. زمین شناسی ساختگاه شفت ها پیچده و شامل سازندهای الیکا، نسن، روته، درود و کمپلکس های ملافیری است. بررسی های زمین شناسی مهندسی انجام شده شامل برداشت های صحرایی، تهیه نقشه های زمین شناسی، کاوش های زیر سطحی از طریق حفر گمانه و گالری های اکتشافی به همراه ثبت مشخصات مغزه های حفاری، انجام آزمایش لوژن و آزمایش های مکانیک سنگ بر روی تعدادی از مغزه های برداشت شده می باشد. با استفاده از نرم افزار (rockwork) مدل زمین شناسی و شاخص کیفی سنگ (rqd) با هدف شناسایی بهتر زون های گسله و وضعیت سنگ های پیرامون شفت های تحت فشار ترسیم شده است. برای بررسی دقیق توده سنگ ساختگاه شفت های تخت فشار به پنج محدود تقسیم گردید. این محدوده ها از نظر مسائل زمین شناسی مهندسی مانند: پتاسیل لهیدگی، تحلیل پایداری و پیشنهاد سیستم نگهدارنده مورد بررسی قرار گرفته است. در بررسی پتانسیل لهیدگی از چهار روش تجربی استفاده گردید. براساس نتایج حاصل مقطع c از پتاسیل لهیدگی بیشتری نسبت به سایر مقاطع برخوردار است. بررسی پایداری و پیشنهاد سیستم نگهدارنده برای توده سنگ در برگیرنده شفت های تحت فشار بر اساس روش های تجربی و تئوری بلوک انجام گرفت. در روش تجربی از رده بندی rmr، q، rmi، gsi و شاخص فابریک توده سنگ و در روش تئوری بلوکی از نرم افزار unwedg استفاده گردید. براساس نتایج حاصل مقطع c شرایط بحرانی تری نسبت به سایر مقاطع دارد.

خاک های گچ دار اغلب در رژیم رطوبتی خشک (aridic moisture regime) که منابعی برای سولفات کلسیم وجود دارد یافت می شوند. در مورد گسترش زمین های گچی در ایران نیز آمار متفاوتی وجود دارد. لذا لزوم اجرای طرح های مطالعاتی برای به نقشه درآوردن، گسترش، درصد، عمق لایه و اشکال مختلف بلورهای آن و تحقیق در مورد اثرات آنها در کشاورزی، فرسایش خاک ها و تأسیسات زیربنایی عمران کشور کاملاً محسوس می باشد. محدوده مورد مطالعه در قسمت جنوب غربی شهر مشهد، واقع در اراضی زکریا در انتهای شهرک طالقانی در ارتفاع متوسط 1100 متری قرار گرفته است. این خاک ها به صورت عدسی های لنز مانند و تراست های پراکنده حضور دارد. تا کنون منشا شناخته شده ای برای این کانی ارائه نشده است و این سئوال همواره مطرح است که این گچ ها از کجا به خاک وارد گشته اند. به منظور بررسی منشأ گچ در این خاک ها پس از تحقیقات محلی و مرور تحقیقات موجود دراین زمینه در ایران و سایر نقاط جهان، از نقاط مختلف منطقه نمونه برداری صورت گرفت و جهت تعیین منشأ گچ، آزمایشات شیمی بر روی نمونه های خاک و آب زیرزمینی منطقه صورت گرفت انجام گردید. پدیده تورم و نشست معمولا در خاک های گچی مشاهده می شود. در این مطالعه خواص تورمی خاک گچی این منطقه، شامل درصد گچ، میزان تورم، وزن مخصوص خشک و اثر درصد گچ بر میزان نشست و بررسی شده است. همچنین آزمایشات لازم جهت تعیین پارامترهای مقاومتی آنها انجام گردیده است. نتایج آزمایشات نشان می دهد که خاک های این منطقه دارای وزن مخصوص کمی بوده و تا حد زیادی پوک می باشند. بر اثر اعمال بار نشست زیادی دارند. همچنین پتانسیل تورم این خاک ها بر اثر جذب آب و متراکم شدن افزایش می یابد. افزودن ماسه جهت بهسازی این خاک ها باعث کاهش خاصیت خمیری و افزایش اصطکاک داخلی می شود.

پروژه ی قطار شهری مشهد در سال 1381 به منظور تسهیل امر حمل و نقل درون شهری در شهر مشهد شروع به فعالیت نمود. خط 3 قطار شهری مشهد به طول تقریبی 19 کیلومتر در امتداد شمال غرب - جنوب شرق از انتهای بلوار امامیه تا ترمینال جنوب مشهد ادامه دارد. از آنجا که تمامی این مسیر به صورت تونل اجرا می گردد پایین بودن سطح آب زیرزمینی از نکات مثبت در این پروژه محسوب می شود. به طور کلی 80 درصد از مسیر مذکور از خاک های رسی- سیلتی با ماسه سیلتی تشکیل شده است. جنس کلی خاک در طول مسیر از امامیه به پایانه مسافربری از مخلوط درشت دانه شن و ماسه شروع شده و در میانه مسیر با کاهش میزان درشت دانه، به ترکیب ماسه و سیلت و رس رسیده و در ادامه مسیر به خاک ریز دانه سیلتی و رسی ختم می شود بدین ترتیب از ابتدای مسیر به انتها خصوصیات ژئوتکنیکی مصالح ضعیف تر می شود. با توجه به اهمیت خصوصیات مهندسی خاک در موفقیت پروژه های عمرانی، در این پایان نامه به بررسی ویژگی های ژئوتکنیکی و زمین شناسی مهندسی خاک در امتداد خط 3 قطار شهری مشهد پرداخته شده است. به علاوه با انطباق اطلاعات حاصل از گمانه های حفر شده در طول مسیر و با توجه به بررسی های سطحی، نمودارهای تغییرات خصوصیات ژئوتکنیکی مصالح در طول مسیر و همچنین پروفیل خاک در طول مسیر ارائه گردیده است.

همانطور که می دانید بیماری ایدز در حال حاضر یک مشکل جهانی است و روز به روز در اکثر جوامع رو به پیشرفت می باشد و عده کثیری از مردم را به کام مرگ می کشاند. بنابراین با توجه به اینکه در حال حاضر واکسن و درمان موثری در دسترس نیست همه کشورها باید در کنترل و پیشگیری آن کوشا باشند و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید قبل از اینکه این بیماری شیوع چشمگیری داشته باشد آنرا کنترل نمود که خود مستلزم آموزش بهداشت و بالا بردن سطح آگاهی افراد می باشد. لذا در این تحقیق سعی کردیم که اولا میزان آگاهی دانش آموزان دختر و پسر سال آخر دبیرستانهای شهر یزد را از بیماری ایدز و تاثیر رشته تحصیلی آنها را در میزان آگاهی آنها بسنجیم ثانیا فراوانی منابع اطلاعاتی آنها را بررسی کنیم. در این تحقیق از دانش آموزان دختر و پسر سال آخر دبیرستانهای شهر یزد در سال تحصیلی 80 -79 به روش نمونه گیری خوشه ای 400 نفر انتخاب شدند که 200 نفر دختر و 200 نفر پسر بودند که در چهار رشته علوم تجربی، علوم انسانی، ریاضی فیزیک و هنرستان تحصیل می کنند. از هر رشته 100 نفر که 50 نفر دختر و 50 نفر پسر انتخاب شدند. به کمک پرسشنامه که دارای 23 سوال بود میزان آگاهی و منابع اصطلاعاتی دانش آموزان درباره ایدز بررسی شد. اطلاعات توسط نرم افزار ‏‎spss win9‎‏ تجزیه و تحلیل شد. میزان آگاهی افراد مورد مطالعه در کل پایین بوده و اکثریت آنها در حد متوسط و ضعیف بودند. میانگین نمرات کل افراد مورد مطالعه ‏‎(mean +- sd)= 12/87 +- 3/45‎‏ بود که بالاترین میانگین مربوط به رشته ریاضی فیزیک و کمترین آن مربوط به هنرستان می باشد. میانگین نمرات در پسران بیشتر از دختران بود. بیشترین منبع اطلاعاتی استفاده شده در بین تمام رشته ها و هر دو جنس، تلویزیون و بعد از آن دوستان بود و کمترین نقش در افزایش آگاهی دانش آموزان مربیان بهداشتی به عهده داشته اند. بیشترین تعداد افرادی که از کتاب و نشریات به عنوان منبع اطلاعاتی استفاده کرده بودند در رشته ریاضی فیزیک و کمترین تعداد افرادی که از کتاب استفاده کرده بودند دانش آموزان هنرستان و از نشریات دانش آموزان رشته علوم انسانی بودند.