نام پژوهشگر: الهام خلیلی صدرآباد
الهام خلیلی صدرآباد حسین حسن پور
سلول های سرتولی طیور مدلی مناسب برای ارزیابی اثرات سمی مواد می باشند. این سلول ها، به طور فعالی می توانند در محیط درون آزمایشگاهی تکثیر یابند و تا چندین مرتبه قابلیت پاساژ دادن را خواهند داشت. با توجه به استفاده گسترده از نانونقره در زندگی روزمره و با توجه به اینکه مطالعات اندکی در مورد اثرات این مواد، روی رده های سلولی انجام شده، نیاز به بررسی بیشتر اثرات سمی آن احساس می شود. مکانیسم سمیت نانونقره هنوز به خوبی مشخص نشده است اما اثرات مضر آن تا حدی گزارش شده که شامل کاهش شدید عملکرد میتوکندریایی، افزایش نشت سلولی، نکروز و القای مرگ برنامه ریزی شده سلول است. در مطالعه حاضر سعی شده به تاثیر نانونقره روی سلول های سرتولی طیور در تولید متابولیت نیتریک اکساید، پراکسیداسیون لیپیدی و قدرت آنتی اکسیدانی پرداخته شود.نیتریک اکساید دارای نقشی دوگانه است، بدین صورت که در غلظت های پایین به عنوان عامل پاکسازی کننده رادیکال های آزاد محسوب می گردد و در غلظت های بالا، خود به عنوان رادیکال آزاد مطرح است. برای انجام آزمایش سلول های سرتولی خروس جداسازی شد و پس از کشت، در معرض دوزهای مختلف نانونقره (µg/ml125، 75 و 25) قرار گرفت. بعد از گذشت 48 ساعت، شمارش سلول ها صورت گرفت و سپس آزمون های سنجش میزان نیتریک اکساید، tbars (جهت بررسی پراکسیداسیون لیپیدی) و frap(جهت بررسی قدرت آنتی اکسیدانی) انجام شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که، درصد سلول های زنده با افزایش غلظت نانونقره، کاهش یافته بود. این کاهش در غلظت های µg/ml125 و 75 با یکدیگر و با گروه کنترل از نظر آماری معنی دار بود(p<0/05). در آزمون سنجش نیتریک اکساید تنها در غلظت µg/ml 125 نانونقره اختلاف معنی داری مشاهده شد، که حاکی از کاهش نیتریک اکساید بود. با توجه به کاهش نیتریک اکساید این احتمال وجود دارد که نیتریک اکساید به عنوان یک عامل پاکسازی کننده رادیکال های آزاد عمل نموده و بدین جهت خود کاهش یافته است. میزان tbars از گروه کنترل به سمت غلظت های بالا نانونقره افزایش یافت، که این اختلاف در غلظت µg/ml125 از نظر آماری معنی دار (p<0/05) بود. مقادیر به دست آمده حاکی از آن بود که قدرت آنتی اکسیدانی مواد موجود در محیط کشت نسبت به گروه کنترل کاهش یافته اما اختلاف معنی داری از نظر آماری مشاهده نشد. در مجموع می توان ذکر نمود که مقادیر زیاد نانونقره اثرات سمی خود را با تولید ترکیبات اکسیدان در سلول های سرتولی اعمال می کند و نانونقره موجب افزایش تولید نیتریک اکساید نمی شود یا احتمالاً ترکیبات اکسیدان مقادیر زیاد نیتریک اکساید را خنثی نموده اند.