نام پژوهشگر: صغری کلیایی

شرح لغات غریب خطبه های نهج البلاغه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1389
  صغری کلیایی   محمد دزفولی

ابتدا ازکتب غریب الحدیث چون غریب الحدیث ابو عبیده هروی- النهایه ابن اثیر,لغت غریب استخراج شد ؛ بعد از آن به ریشه یابی و شرح آنها از کتب مختلفی , در مرحله اول : از کتب لغوی مانند لسان العرب – القاموس المحیط – المعجم الوسیط- فرهنگ نامه دهخدا – کشاف اصطلحات الفنون پرداخته شد, بعد از آن در مرحله دوم : از شروح مختلف نهج البلاغه مانند شرح ابن ابی الحدید – ابن میثم - محمد تقی شوشتری – محمد عبده و سید حبیب الله خوئی و در کنار آن از آثار دیگری مانند اساس البلاغه زمخشری و کتبی در این زمینه استفاده شد و در مرحله سوم : از کتاب منتهی الارب صفی پور و منجد الطلب بند ریگی معادل فارسی لغات استخراج شد؛ در ضمن از" ترجمه نهج البلاغه سید محمد مهدی جعفری" در این زمینه استفاده شده است که جملاتی که کلمه غریب دارند, همراه ترجمه آن بیان شده است ؛البته ابتدا از ترجمه محمد دشتی و سپس دکتر شهیدی استفاده شد که با نظر استاد محترم راهنما دکتر جعفری , ترجمه مذکور مورد استفاده قرار گرفت که از نظر شماره خطبه ها مقداری با دو اثر قبل متفاوت است ؛ودر لابلای این تحقیق سعی شده به نکته ای قابل توجه که در دیگر آثار به آن اشاره نشده, آورده شود ؛ مانند همان چیزی که سید رضی در ادامه بعضی از خطبه ها به آن اشاره کرده است , و سعی شده مکررات ذکر شده در بعضی آثار حذف شود مثلا اگر ابن ابی حدید , شوشتری و فیروز آبادی با یکدیگر در باره لغتی مشترکاً نظری واحد دارند , یکی از آنها که مقدم تر است, اشاره شده و نظرات همطراز دیگر حذف شده است . روش تحقیق و بررسی بیشتر به صورت کتابخانه ای و فیش برداری بوده است البته بعضی از شروح و کتب مخصوصا شروح نهج البلاغه را از سی دی " باب العلم " که اثری بسیار مفید از محصولات حوزه علمیه اصفهان می باشد نیز در اختیار داشته و از آن استفاده شده است . که البته قابل ذکر است که ممکن است مقدار اندکی با کتب موجود در کتابخانه از نظر شماره صفحات متفاوت از یکدیگر ذکر شده باشد.