نام پژوهشگر: محمد رضا متقی نیا
محمد رضا متقی نیا مجید پاکدامن
به دلیل اهمیت خودکارآمدی پرسنل آموزشی مدرسه در افزایش بازده یادگیری دانش آموزان، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین خودکارآمدی مدیران، خودکارآمدی شخصی و جمعی معلمان مدارس ابتدایی انجام شد. همچنین ثبات و روایی عاملی ابزارهای به کار رفته در پژوهش، نیز مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش توصیفی- همبستگی، 58 مدیر و 290 معلم از 58 مدرسه ی ابتدایی شهر گناباد و تعدادی از روستاهای حومه، انتخاب شدند. برای انتخاب مدیران، تمام جامعه ی مدیران ابتدایی شهر و حومه (به روش سرشماری) و برای نمونه-ی معلمان، روش نمونه گیری طبقه ای مورد استفاده قرار گرفته بود. مدیران مدارس، مقیاس حس کارآمدی مدیر شان-موران و گریس (2004) و معلمان شرکت کننده، مقیاس های حس کارآمدی معلم شان- موران و ولفلک هوی (2001) و باور کارآمدی جمعی معلم شان- موران و بار (2004) را تکمیل کرده بودند. استفاده از روش آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی به روش مولفه های اصلی نشان داد ابزارهای به کار رفته در پژوهش از ثبات بالایی برخوردار بوده و همگی ساختاری یک عاملی دارند. استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مشخص نمود خودکارآمدی جمعی معلم با خودکارآمدی شخصی وی ارتباط قوی و معناداری دارد (01/0p< و 68/0r=) و با خودکارآمدی مدیر مرتبط است (05/0p< و 33/0r=). در این پژوهش مشخص شد خودکارآمدی مدیر با خودکارآمدی شخصی معلم مرتبط نبوده و پیش بین آن نیز به شمار نمی رود اما خودکارآمدی جمعی معلم، پیش-بینی کننده ی مثبت و معناداری (05/0p< و 75/0=?) برای خودکارآمدی شخصی وی است. یافته های این پژوهش نشان دهنده ی نقش کارآمدی جمعی معلمان در ارتقای کارآمدی شخصی آنان بوده و لزوم توجه به فعالیت-های مشارکتی در بین پرسنل آموزشی را نمایان می سازد. همچنین نتایج، گویای آن است که مقیاس های به کار رفته در پژوهش، مشابه با کشورهای توسعه یافته، در ایران نیز از ثبات بالایی برخوردار هستند اما ساختار عاملی متفاوتی با این کشورها دارند.