قبل از هر چیزی لازم است که تعریفی از علی الراس داشته باشیم، علی الراس در مورد مالیات شرکتها بدین معنی است که چنانچه شرکتها از تسلیم اظهارنامه خودداری نمایند و یا دفاتر قانونی نگهداری ننمایند و یا دفاتر و مدارک ارائه شده به حوزه مالیاتی به هر علتی مورد قبول حوزه مالیاتی قرار نگیرد ممیز براساس نظر خود و با توجه به قرائن و ضرائب مالیاتی اقدام به تعیین درآمد مشمول مالیات برای شرکت می نماید و براساس این درآمد، مالیات شرکت را تشخیص می دهد، تشخیص مالیات بر این اساس را تشخیص علی الراس می گویند. شنیدن نام علی الراس هر چند ممکن است در تشخیص مالیات مشاغل، مستغلات و یا مالیاتهای دیگر احساسی را در مودی ایجاد نکند اما شنیدن این نام برای شرکتهائی که تمام وظایف قانونی و مالیاتی خودشان را بخوی انجام داده اند چندان خوش آیند نیست . چرا که وقتی مالیات شرکتی که در تمام موارد براساس قوانین و مقررات عمل نموده از طریق علی الراس تشخیص می شود قبل از آنکه آن شرکت از نظر مسائل مادی به آن فکر کند از نظر حیثیتی به آن می اندیشد چرا که اولین چیزی که در نتیجه رد دفاتر به ذهن افراد خطور می کند سوءاستفاده است نه چیزی دیگری. علاوه بر این با توجه به تعریفی که از علی الراس ارائه شد هر چند که ممیز مالیاتی می بایستی با توجه به قرائن مالیاتی اقدام به تعیین درآمد مشمول مالیات نماید ولی از آنجائی که مبنای اصلی نظر ممیز می باشد مسلما درآمد تعیین شده خالی از اعمال نظر ممیز نمی باشد. و این اعمال نظر هر چند ممکن است در بعضی مواقع در تشخیص علی الراس مالیات که اظهارنامه تسلیم نکرده اند یا دفاتر قانونی نگهداری نکرده اند. به نفع آنها باشد ولی تشخیص علی الراس مالیات شرکتی که براساس صداقت دفاتر خود را تهیه نموده و ظایف قانونی خود را بخوی انجام داده هیچ موقع به نفع آن نبوده است . در اینجاست که ما سعی نموده ایم تا با شناسائی علل علی الراس شدن موانع اصلی را شناسایی نمائیم تا بدینوسیله از تحمیل هزینه های زیادی که از طریق تشخیص غیرواقعی مالیات به شرکتها تحمیل می شود جلوگیری نمائیم. در راستای این تحقیق سه فرضیه زیر را ارائه نموده ایم که سعی نموده ایم با تهیه و توزیع پرسشنامه و جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها علل اصلی علی الراس شدن را شناسائی نمائیم.

تاریخچه ، مقررات و مراحل تشخیص سازمان مالیات شرکتها در ایران، تکالیف و اختیارات ماموران تشخیص مالیات ، بررسی جنبه اداری و سازمانی سیستم ، مسائل مربوط به روحیه ماموران تشخیص مالیات و در پایان پیشنهادات در رابطه با بهبود کار در این پایان نامه بررسی شده است .