این آزمایش به منظور تعیین ارزش غذایی دارواش و بررسی اثر جایگزینی آن به جای بخش علوفه ای در جیره بره-های نر پرواری نژاد کردی شمال خراسان در 2 مرحله انجام گرفت. در مرحله اول ترکیب شیمیایی و تجزیه پذیری گیاه دارواش مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه شیمیایی دارواش نشان داد که میانگین میزان ماده خشک، پروتئین خام، خاکستر خام، چربی خام، تانن، فیبر محلول در شوینده اسیدی، فیبر محلول در شوینده خنثی، کلسیم، فسفر و انرژی قابل متابولیسم به ترتیب 26/91، 87/12، 32/11،49/6، 8/4، 61/48، 96/37 درصد و 16/2 مگاکالری در کیلوگرم می-باشد. نتایج آزمایش نشان داد که میانگین تجزیه پذیری دارواش در انکوباسیون صفر، 2، 4، 8، 16، 24، 48 و 72 ساعت به ترتیب 7/31، 5/36، 1/40، 2/47، 3/58، 2/66، 8/78 و 1/80 درصد بود. همچنین مقادیر بخش سریع تجزیه، بخش غیرمحلول اما تجزیه پذیر ماده خشک و تجزیه پذیری موثر در سرعت های 2، 5 و 8 درصد به ترتیب 7/31، 3/54، 5/68، 5/56 و 4/50 درصد تعیین کردند. مرحله دوم آزمایش بررسی اثر سطوح مختلف دارواش بر پارامترهای عملکردی و فراسنجه های خونی و شکمبه ای بره های نر پرواری نژاد کردی شمال خراسان بود. از تعداد 24 بره نر نژاد کردی 6-5 ماهه با میانگین وزن آغازین 5/1± 06/31 کیلوگرم به مدت 90 روز استفاده شد. برای پارامترهای عملکردی از طرح مشاهدات تکرار در زمان و برای فراسنجه های خونی و شکمبه ای و فاکتورهای اقتصادی از طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. دارواش در 4 سطح صفر، 5، 10 و 15 درصد جایگزین بخش علوفه ای جیره شد. عملکرد پروار نشان داد افزایش وزن روزانه بره ها و ماده خشک مصرفی روزانه بره ها در گروه های با سطوح مصرف صفر، 5، 10 و 15 درصد دارواش به جای علوفه به ترتیب 06/212، 73/215، 45/217 و 74/222 گرم در روز و 75/1، 72/1، 73/1 و 68/1 کیلوگرم در روز بود. اثر سطوح مختلف دارواش بر میزان ماده خشک مصرفی روزانه و افزایش وزن روزانه معنی دار نبود (05/0p>). نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از سطوح مختلف دارواش بر ضریب تبدیل غذایی در کل دوره اثر معنی داری داشت (05/0p<). بالاترین ضریب تبدیل غذایی به بره های تغذیه شده با جیره غذایی حاوی 15 درصد دارواش تعلق داشت. بررسی صفات اقتصادی نشان داد که صفات هزینه خوراک مصرفی و هزینه خوراک برای تولید یک کیلوگرم وزن زنده تیمار 15 درصد دارواش به طور معنی داری پایین تر از تیمار شاهد بود در حالی که اختلاف معنی داری بین تیمار 5 و 10 درصد دارواش مشاهده نشد (05/0p>). برای صفت سود خالص پرواربندی تفاوت معنی داری بین تیمار شاهد و تیمار حاوی سطوح مختلف دارواش مشاهده نشد (05/0p<). آزمایشات مربوط به شاخص های خونی شامل ازت اوره ای خون، گلوکز، هموگلوبین، هماتوکریت، شمارش گلبول های قرمز و سفید خون و اسیدیته مایع شکمبه نشان دهنده عدم وجود اختلاف آماری معنی داری بین جیره های غذایی می باشد (05/0p>). نتایج آزمایش نشان داد که جایگزینی دارواش تا سطح 15 درصد به جای علوفه جیره در تغذیه و عملکرد بره های پرواری قابل توصیه است.