چکیده در این پژوهش، گردآورنده علاوه بر مطالعه و بررسی باستان شناسانه محله جلفا که منجر به مستند سازی برخی از اماکن ، به خصوص خانه ها گردید ، در پی اهداف دیگری نیز بود که از جمل? آن ها می توان به تأثیر و تأثرات دو فرهنگ و قوم متفاوت (ایرانیان و ارامنه) از لحاظ شهرسازی ، معماری ، فرهنگی و علی الخصوص مذهبی بر یکدیگر و شناخت بافت شهری این محله از نظر اصول شهرسازی و معماری اشاره کرد با مطالعات کتابخانه ای و تلفیق آن با بررسی و کار میدانی، نگارنده به این نتیجه رسید که آنچه مسلم است انتظام هندسی دوره صفوی در شهرسازی جلفا نیز به چشم می خورد و گذرهای بین محلات با عرض متناسب در نظر گرفته شده اند گذرهای موازی دارای عرض نسبتا زیاد در محله چهار سو، راسته اصلی سنگتراش ها- تبریزی ها که گذرهای فرعی به صورت مستقیم از آن منشعب شده اند، حاکی از وجود این انتظام است و ارامن? مستقر در جلفا با رعایت بسیاری از مسائل فرهنگی ایرانی و حفظ باورها وسنن اجدادی خود به تحولات خاصی در معماری راه پیدا کرده بودند که نتیجه آن ادغام دو فرهنگ اسلامی و مسیحی بود و شهری را بنیان نهادند که تمامی آن اعم از کهنه و نو، ده خیابان بزرگ موازی شرقی به غربی که از رودخانه به سمت کوه کشیده شده بود را شامل می شد و کوچه های عرضی بسیاری که ما بین این خیابان ها قرار داشت، آن ها را به قسمت های کوچکتری تفکیک می نمود علاوه بر خیابان ها، در جلفا اماکن دیگری از جمله بازار، میدان های خرید و فروش، گرمابه، چند باب کاروانسرای کوچک، مدارس، اماکن مذهبی (کلیساها)، خانه ها و نیز بوده که ساکنین آن علاوه بر مرتفع ساختن دیوارها و حصارها، محلات را نیز به وسیل? دروازه هایی از یکدیگر جدا می کردند واژگان کلیدی: جلفا، صفویه، ارامنه، فضای شهری، اصفهان، خانه