نام پژوهشگر: لیلا وکیلی قصریان

چالش های تدریس در مناطق روستایی مطالعه ی موردی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کردستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  لیلا وکیلی قصریان   کیوان بلندهمتان

معلمان در سیستم آموزش و پرورش جزو کلیدی ترین عناصر سرمایه ی انسانی محسوب می شوند. با توجه به اینکه تعلیم و تربیت در جوامع کمتر توسعه یافته، بیشتر از هر چیزی به وجود معلمان کارآمد نیازمند است، در تحقیق حاضر سعی شده است که چالش ها و موانع فراروی معلمان در جوامع روستایی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته و راه هایی جهت رفع آنها و یا بهبود آنها معرفی شود. در این پژوهش از روش تحقیق کیفی و استراتژی مطالعه ی موردی استفاده شده است. معلمان روستایی منطقه ی موچش در استان کردستان به عنوان مورد انتخاب شده است. جهت گردآوری داده ها از مصاحبه های نیمه سازمان یافته و مشاهده ی مشارکتی استفاده شده است. در تحلیل داده ها از روش تحلیل تفسیری که یکی از روش های تحلیل مختص مطالعات موردی، است بهره گرفته شده است. در نهایت چهار مقوله به عنوان چالش های اساسی در نظر گرفته شد که شامل: 1- چالش های خاص تدریس و آموزش (خود شامل: وجود کلاس های چندپایه، کمبود و نامناسب بودن امکانات و تکنولوژی های آموزشی، نامنطبق بودن برنامه های درسی، پایین بودن آمادگی تحصیلی دانش آموزان، احساس خودکارآمدی پایین معلمان و نامناسب بودن فضای فیزیکی مدارس)، 2- چالش های غیر آموزشی و شخصی معلمان (شامل: مشکلات مربوط به تردد و بیتوته، عدم تطابق های فرهنگی با جوامع روستایی، تنش ها و فشارهای ناشی از کار، مشکلات تحصیل و ارتقاء شغلی و عدم تمایل به خدمت در روستا)، 3- چالش های زمینه ای تدریس در مناطق روستایی (شامل: مشکلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی)، 4- چالش های اداری (شامل: گزینش نامناسب معلمان روستایی، نابسنده بودن آموزش های قبل و حین خدمت، نامناسب بودن برنامه های نظارت و راهنمایی، محدود بودن فرصت های رشد و توسعه ی حرفه ای معلمان، ضعیف بودن روابط انسانی در روابط سلسله مراتبی، فشارهای اداری جهت ارتقاء تحصیلی و همچنین ساختار جدید مدارس به صورت مجتمع های آموزشی و پرورشی). کاهش تمرکز در تدوین برنامه های درسی و نیز افزایش مشارکت معلمان در تدوین سیاست ها و راهبردهای سیستم آموزش و پرورش، افزایش فرصت های رشد و پیشرفت شغلی و حرفه ای معلمان روستایی، سازماندهی مجدد برنامه های آموزش معلمان قبل و ضمن خدمت، بهبود امکانات و تجهیزات مدارس روستایی و در نهایت توسعه سازمان غیررسمی و بهبود روابط انسانی می تواند بسیاری از موانع تدریس معلمان در مناطق روستایی را بر طرف سازد.