نام پژوهشگر: محمد علی خلجی
محمد علی خلجی فهیمه پهلوان
این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی، و با تکیه بر جمع آوری اسناد جهت تحقیق مشاهده ای، گردآوری شده است و منابع مکتوب آن از طریق مراجعه به کتابخانه ها و وب سایت های معتبر صورت گرفته است. هدف اصلی این پژوهش بیان چگونگی رابطه طنز به عنوان عنصری تاثیرگذار در فرایند ارتباط، با حوزه های مختلف طراحی گرافیک به خصوص طراحی مسکات بوده و تلاش شده که جایگاه و کارکرد های تاثیرگذار طنز در طراحی مسکات با کاربردهای گوناگونش بیان شود و تعامل سازنده این دو را در هویت بخشی به کالاها و یا سازمان ها نشان داده شود. بررسی های انجام گرفته در این پژوهش به این نکته اشاره دارد که عنصر طنز به دلیل چند لایه بودن و بیان آمیخته به رمز و کنایه ای که دارد و تاثیر مثبتی که بر اندیشه مخاطب می گذارد، همواره مورد توجه طراحان ارتباط تصویری بوده و در حوزه های مختلف این عرصه، از جمله مسکات ها که دارای کارکردهای گوناگون می باشند، از آن ها استفاده شده است. در این پژوهش درباره طنز چنین آمده است: طنز به علت این که باعث شکل گیری خنده و انبساط روحی در مخاطب می شود، به راحتی بر عمق دل و باور وی می نشیند و احساسات او را تسخیر می کند. در واقع طنز صورتی از واکنش های دلنشین بوده و در عین حال برخوردی منطقی می باشد. طنز در حقیقت درک و خلق تصویر هنرمندانه و نقادانه در شکلی تفکر برانگیز و اندیشه گرا بوده و خنده را به دنبال دارد. طراح می بایست برای خلق ساخت تصویری طنز، شناخت کافی از مخاطبینش داشته باشد و از زیاده گویی و حواشی پرهیز کند. در ادامه این پژوهش آمده است که تعامل بین طنز و مسکات ها متعالی و سازنده می باشد. بدین گونه که اگر یک مسکات متناسب با هویت کالا و محصول خاص و با در نظر گرفتن عنصر طنز در طراحی آن خلق شود و با برنامه ریزی هوشمندانه و طرح مبتکرانه ارائه گردد، باعث هویت بخشی به منبع خویش خواهد شد و سودآوری چشمگیری خواهد داشت و همچنین مخاطب با دیدن آن مسکات، شزکت و یا سازمان و کالای مربوطه در ذهنش تداعی می گردد. جامعه آماری این پژوهش را تعداد 50 مسکات که از سال 1980 تاکنون برای بسته بندی مواد غذایی طراحی شده اند تشکیل می دهد. جامعه نمونه، 5 مسکات انتخاب شده است که از منظر نشانه شناسی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که طنز نقش سازنده ای در ایجاد ارتباط سازنده با مخاطب دارد و اگر هوشمندانه و مبتکرانه مورد استفاده قرار گیرد باعث تعالی، سازندگی و ماندگاری منبع خود خواهد شد.