نام پژوهشگر: علیرضا عرب یار محمدی

تاثیر جهانی شدن بر سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  علیرضا عرب یار محمدی   جعفر قامت

فرایند جهانی شدن در گستره گیتی؛ به وسیله یی برای انتقال و استقرار ارزش ها و ساختارهایی مبدل شده که بازتاب تعاملات و تحوّلات در دوران مدرن اروپا، یعنی از پایان قرون وسطا به بعد هستند. جهانی شدن، به عبارت صحیح تر؛ در واقع، در برگیرنده مولفه های حیاتبخش لیبرالیسم است. . به نظر می رسد که در فرایند جهانی شدن قدرت های برتر نظام بین الملل تلاش می کنند تا بیشترین تأثیرگذاری را بر این روند از جمله تعریف مفاهیم و تحمیل قواعد آن بگذارندکه ایالات متحده در شرایط جدید از نوعی برتری در زمینه میزان توانایی ها و منابع و ابزار قدرت اقتصادی، نظامی و سیاسی در مقایسه با دیگر قدرت ها بهره می برد که از آن تحت عنوان «نظام بین الملل تک قطبی» یاد می کند که قدرت هژمون در آن تمایلات امپریالیستی از خود نشان می دهد. اما در عین حال نمی توان با تقلیل ابعاد گسترده جهانی شدن، به مفهوم جهانی سازی، فرصت ها و امکاناتی که جهانی شدن در اختیار همگان قرار می دهند را نادیده گرفت و سهم و نقشی را که کشورهای جهان سوم می توانند در این روند به نفع خود و یا جامعه بین المللی ایفا کنند، ناچیز شمرد. پس از جنگ سردو وقوع حادثه یازده سپتامبر به عنوان یک حادثه تروریستی که موجودیت ایالات متحده را به خطر انداخت می توان به عنوان پیامد شکل گیری هژمونی امریکا در عرصه جهانی قلمداد نمود. این حادثه سبب گردید که مبارزه با تروریسم به عنوان عامل تعیین کننده در سیاست خارجی ایالات متحده قرار گیرد و این موضوع موجب شد که ایالات متحده اقدامات مهمی را در جهت مبارزه با تروریسم در منطقه خاورمیانه صورت دهد. همچنین راهبرد ترویج دموکراسی در خاورمیانه، پس از حملات یازده سپتامبر به بخشی عمده از طرح های آمریکا در مبارزه با تروریسم تبدیل شد. منطق این کار این بود که مبارزه با تروریسم تنها راه حل نظامی ندارد، بلکه برای برخورد ریشه ای با معضل تندروی و تروریسم در خاورمیانه باید زمینه های تحول دموکراتیک در جوامع منطقه فراهم شود. در نتیجه، راهبرد ترویج دموکراسی در خاورمیانه عملاً به صورت تابعی از راهبرد کلان مبارزه با تروریسم مطرح شد که به گفته مقام های آمریکایی به اولویت نخست سیاست خارجی این کشور تبدیل شده است. این پایان نامه تلاشی است جهت روشن ساختن ابعاد تاثیر فرایند جهانی شدن برسیاست خارجی آمریکا در منطقه خاور میانه.به نظر می رسد به دلیل اهمیت بسیار زیاد این موضوع وتاثیرات آن بر تمامی کشورهای منطقه ، هنوز ابعاد وزوایای بسیاری برای بررسی دارد،که خودبذل توجه وعنایت بیشتراندیشمندان ونخبگان سیاسی کشورمان را می طلبد.